Co oznacza stan surowy otwarty, zamknięty i deweloperski?
Budowa każdego domu przebiega w kilku etapach. Zależnie od projektu i techniki wykonania budynku etapy te mogą się nieznacznie różnić. Mimo wszystko podstawowa charakterystyka pozostaje taka sama. Co oznaczają określenia stan surowy zamknięty i otwarty? Co to jest stan deweloperski? Przedstawiamy stadia budowy domu krok po kroku.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jakie są etapy budowy domu?
Każdy dom musi być zbudowany z zachowaniem pewnej kolejności. Nazwy poszczególnych etapów są intuicyjne, ale szczegóły mogą nie być oczywiste. Według popularnego podziału mamy kolejno:
- Stan zerowy
- Stan surowy otwarty
- Stan surowy zamknięty
- Stan deweloperski
Niektóre domy buduje się bardzo szybko i przejście od stadium wczesnego do późnego trwa kilka tygodni. W tym przypadku nie ma problemu np. z zabezpieczeniem budowy na zimę. Przykładem mogą być domy prefabrykowane, które nie tylko powstają bardzo szybko, ale używa się przy ich stawianiu mniej materiałów schnących.
Odróżnienie stanu surowego otwartego i zamkniętego ma największe znaczenie w przypadku domów murowanych. Jeżeli budowa została rozpoczęta jesienią, to będziemy chcieli unikać dalszych prac w ujemnych temperaturach. Zależnie od tego jaki jest stan domu, inaczej będzie wyglądało jego zabezpieczenie. W przypadku stanu surowego zamkniętego i stanu deweloperskiego możemy prowadzić zimą pewne prace wykończeniowe wewnątrz budynku.
Sytuacją, w której ta wiedza może się przydać jest też zakup takiego domu. Osoba kupująca budynek powinna wiedzieć np. jak wygląda dom w stanie surowym, jak długo może trwać i ile będzie kosztować jego wykończenie.
Od stanu zerowego do surowego
Stan zerowy liczy się od momentu wytyczenia zarysu budynku. Zadanie to należy do wykwalifikowanego geodety. Przed wyznaczeniem granic budynku, według projektu architekta, powinno się usunąć humus i wyrównać teren.
Mając zarys budynku możemy postawić fundamenty, przygotować izolację i wylać podłogę betonową. W zależności od projektu jest to też czas na wyznaczenie i zamontowanie częściowo instalacji wodnych i kanalizacyjnych. Być może będzie to dotyczyło również przewidywanych połączeń z instalacją grzewczą. Pełny stan zerowy to właściwie dom bez ścian i dachu.
Kolejne czynności prowadzą do uzyskania stanu surowego otwartego, są to:
- ustawienie konstrukcji ścian nośnych (zewnętrznych i wewnętrznych)
- położenie stropów i montaż wentylacji
- położenie więźby dachowej, pokrycia dachowego i izolacji
- jeżeli uwzględnia je projekt to na tym etapie buduje się też balkony i wewnętrzne schody żelbetowe.
W tym stanie domy nie mają jeszcze okien, drzwi, ani ścian działowych. Z tego powodu najlepiej jest doprowadzić do kolejnego etapu, zanim zostawimy budynek na zimę. Jeżeli nie ma takiej możliwości, to trzeba zabić okna i drzwi deskami, które będą chronić wnętrze przed działaniem warunków atmosferycznych. Ważne jednak, żeby zachować cyrkulację powietrza, więc deski nie mogą być szczelnie przybite.
Stan surowy zamknięty i deweloperski
Jak łatwo się domyślić stan surowy zamknięty różni się od otwartego wstawieniem okien i drzwi. To nie wszystko. Doprowadzając dom do stanu zamkniętego należy postawić też wszystkie ściany działowe w środku budynku i ewentualnie na piętrze (jeżeli jest więcej niż jedna kondygnacja). Poza tym zamknięcie budynku obejmuje otynkowanie ścian wewnętrznych i pokrycie dachowe.
Tu możemy podsumować co to znaczy stan surowy. Ogólnie jest to stan budynku przed wykończeniem. Jeżeli ktoś proponuje nam sprzedaż domu w stanie surowym, powinniśmy jednak dopytać czy jest to stan surowy otwarty czy zamknięty. Czas i koszt doprowadzenia takiego budynku do stanu używalności są bardzo różne. Szczególnie istotne jest to w przypadku domów murowanych. Kupując dom w stanie surowym otwartym możemy jednak oszczędzić na robociźnie i materiałach. Pamiętając oczywiście, że funkcjonalny budynek powinien być wzniesiony zgodnie z projektem architektonicznym.
Do tej pory różnice są dość oczywiste, ale nie wszyscy rozumieją czym różni się stan surowy od stanu deweloperskiego. Trudno się dziwić, bo stan deweloperski nie ma jednoznacznej definicji. Jest to taki etap budowy domu, od którego już niedaleka droga do pełnego wykończenia. Budynek powinien mieć doprowadzone prąd, gaz i wodę, zwykle też w ścianach znajdują się założone gniazdka. Posadzki w domu, sprzedawanym w stanie deweloperskim powinny być przygotowane do położenia pokrycia.
Znacząco różni się zewnętrzna strona budynku, który na tym etapie powinien mieć już ocieplenie i elewację. Oznacza to, że kupujący dom w stanie deweloperskim skupi się na dostosowaniu wnętrza do swoich potrzeb. Nie jest to stan, który pozwala od razu na zamieszkanie – przede wszystkim dlatego, że brakuje sanitariatów, ale ostatnie szlify na tym etapie przeprowadzi się dość szybko.
Koszt domu w stanie surowym i deweloperskim
Osobę kupującą dom może interesować przede wszystkim jak długo będzie trzeba przygotowywać go do wprowadzenia i ile to będzie kosztowało. Domy w stanie surowym lub deweloperskim na pewno są tańsze do kupienia niż domy pod klucz. Dzięki temu, że sami możemy zdecydować w jaki sposób je wykończymy, łatwiej je dostosować do naszych szczególnych potrzeb. Na pewno też da się oszczędzić, zwłaszcza jeżeli ostatnie prace wykonujemy samodzielnie lub tylko z niewielką pomocą.
Odróżnienie stanu surowego i deweloperskiego ma też znaczenie dla osób kupujących nowe mieszkanie w blokach. Nawet jeżeli deweloper sam wykonuje prace wykończeniowe, to płacimy za lokal, którego ostatecznej wersji nie widzieliśmy. Inną opcją jest mieszkanie albo dom pod klucz, do którego wystarczy tylko wnieść meble. Minusem takiego mieszkania lub domu jest brak kontroli nad wcześniejszymi etapami budowy i wykończenia. Oznacza to, że możemy przepłacić za materiały niższej jakości lub dostać lokal, który nie do końca będzie odpowiadał naszym potrzebom.
Ile właściwie kosztuje dom w stanie surowym, a ile w stanie deweloperskim?
W przypadku domów murowanych doprowadzenie domu do stanu surowego pochłonie około 30% wszystkich wydatków. Stan surowy zamknięty będzie nas kosztował zwykle do 38%, a więc niewiele więcej. Jest to też około 60% wydatków na dom doprowadzony do stanu deweloperskiego. Jeżeli samodzielnie budujemy dom, to warto znać tę różnicę. W razie kryzysu czy braku pieniędzy dom w stanie zamkniętym ma większe szanse na przetrwanie do lepszych czasów. Jeżeli nie mamy pieniędzy na ukończenie całości za jednym razem, to zawsze lepiej zamknąć budynek niż zostawiać zabity deskami na kilka sezonów. Te różnice mogą być inne w przypadku domów szkieletowych lub modułowych. Tego typu domów – zwłaszcza na drewnianym szkielecie – raczej nie zostawia się w stanie otwartym, ale też budowa trwa o wiele krócej i niezależnie od pory roku.
Dokładna wycena domu zależy od wielu czynników. Poniżej przedstawiamy hipotetyczną wycenę, która nie uwzględnia szczegółów technicznych budowy ani wahania cen na rynku budowlanym:
Powiedzmy, że hipotetyczny dom o powierzchni 100 m2 może kosztować ok. 150 tys. zł w stanie surowym otwartym, ok. 180 tys. zł w stanie surowym zamkniętym, a nawet 300 tys. zł w stanie deweloperskim. Na doprowadzenie do stanu pod klucz powinno się zarezerwować jeszcze 35-50% całego kosztu budowy. Dużo zależy od tego jaki dom i w jaki sposób będziemy wykańczać.
Jeżeli wyceniamy konkretny dom, to najlepiej porównać ceny za metr kwadratowy powierzchni na poszczególnych etapach.
Wybór między stanem surowym a deweloperskim będzie zależał od indywidualnych potrzeb i możliwości finansowych konkretnego inwestora. Stan surowy zamknięty to rozwiązanie tańsze i bardziej podstawowe, które wymaga znacznej ilości dodatkowych prac i kosztów wykończenia. Jeżeli inwestor kupuje dom i będzie decydował o dalszym jego kształcie na pewno może zaoszczędzić pieniądze na doprowadzeniu budynku do kolejnych etapów. Z drugiej strony zajmie to dużo czasu i przedłuży czas oczekiwania na wprowadzenie do domu. Stan deweloperski jest bardziej zaawansowany, ale kupienie domu lub mieszkania w tym stanie to większy wydatek. Poza tym im bardziej zaawansowany etap budowy i wykończenia tym mniej możliwości taniego modyfikowania pierwotnego projektu. W wielu przypadkach obu stronom – deweloperowi i kupującemu opłaca się zarezerwowanie domu na etapie surowym i wykończenie wnętrza zgodnie z indywidualnymi potrzebami przyszłych użytkowników.