Rozgraniczenie nieruchomości krok po kroku - procedura, cena, dokumenty
Ustalenie granic gruntów nie jest łatwe i bardzo często jest przedmiotem sporu między właścicielami sąsiednich działek. W takim wypadku należy przeprowadzić rozgraniczenie nieruchomości – postępowanie przed organami administracji, które ma na celu wyznaczyć granice nieruchomości. Sprawdź, jak wygląda procedura i ile może to kosztować.
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Rozgraniczenie nieruchomości – kiedy je zrobić?
Rozgraniczenie nieruchomości ma na celu określenie przebiegu ich granic. Odbywa się poprzez określenie położenia punktów granicznych na gruncie oraz sporządzenie dokumentów, które to odzwierciedlają. Procedura rozgraniczenia nieruchomości została szczegółowo uregulowana w Prawie geodezyjnym i kartograficznym.
Rozgraniczenie działek przeprowadza się, kiedy między właścicielami sąsiednich powstał spór co do przebiegu granic. Czasami jednak jest to konieczne wtedy, kiedy granice nigdy nie zostały utworzone lub chodzi o nowo utworzoną działkę. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Ustawa z 1989 roku) jasno wyjaśnia, że takie postępowanie można przeprowadzić tylko wtedy, gdy granice są sporne, a nie wtedy, gdy wiadomo, gdzie została przeprowadzona granica, ale co do której nie zastosował się jeden z sąsiadów, na przykład przesuwając płot. W takiej sytuacji można przeprowadzić tak zwane wznowienie znaków granicznych, ale tutaj procedura wygląda zupełnie inaczej.
Warto także pamiętać, że rozgraniczenie dotyczy wyłącznie gruntów. Nie przeprowadza się go, kiedy należy rozgraniczyć budynek lub lokal.
Rozgraniczenie działek – procedura
Prawo geodezyjne nie dookreśla, jak powinien wyglądać przebieg rozgraniczenia nieruchomości. W tym wypadku znaczenie ma inne prawo - Ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego i Rozporządzenie Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 14 kwietnia 1999 r. w sprawie rozgraniczania nieruchomości.
Większość postępowań rozgraniczeniowych rozpoczyna się na wniosek właściciela jednej z nieruchomości. Taka sprawa może jednak być prowadzona z urzędu, jeśli w grę wchodzi scalanie gruntów. Sprawa z urzędu pojawia się także wtedy, gdy nikt z właścicieli nie złożył o nią wniosku, lecz uzasadniają ją potrzeby gospodarki narodowej lub interes społeczny.
Wniosek o rozgraniczenie należy skierować do właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Jego wzór jest określony, można znaleźć go w urzędzie gminy lub na ich stronach internetowych. Do wniosku dołącza dokumenty:
- dokument stwierdzający tytuł prawny do nieruchomości;
- wypis z rejestru ewidencji gruntów dla nieruchomości objętych wnioskiem o rozgraniczenie;
- wydruk z księgi wieczystej;
- kopia mapy ewidencyjnej ukazującej sporną granicę.
Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także ten artykuł z aktualnym cennikiem usług geodezyjnych.
Rozgraniczenie nieruchomości w trybie administracyjnym
W początkowej fazie sporu sprawa prowadzona jest w trybie administracyjnym, co oznacza, że decyzję wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Po złożeniu wniosku do sprawy zostaje przypisany geodeta, którego zadaniem jest zmierzenie terenu i wyznaczenie granic. Geodeta sporządza protokół z rozpoznania, w którym znajdują się także mapy z zaznaczonymi obecnymi i właściwymi granicami.
Protokół z rozpoznania to najważniejszy dokument, który służy wójtowi czy burmistrzowi do podjęcia decyzji. Wszystkie czynności geodety na gruncie są przeprowadzone w obecności obu stron. Geodeta wysyła do nich wezwanie do stawiennictwa się na gruncie na 7 dni przed tym momentem. Wtedy także następują pomiary i rozgraniczenie działek. Strony mogą także zawrzeć wtedy ugodę, jeśli jednak to nie nastąpi, informacje w formie raportu wędrują do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta i to oni podejmują decyzję.
Koszty postępowania administracyjnego określa wójt. Cena dzielona jest po połowie przez obu sąsiadów. Może być zaskakująco wysoka, ponieważ zależy od tego, jaką kwotę za usługę wytyczania granic bierze geodeta. Najczęściej jest to cena 1200-2000 zł.
Rozgraniczenie nieruchomości – kiedy sprawa w sądzie?
Jeśli w postępowaniu administracyjnym materiał dowodowy nie dają podstawy do wydania decyzji, postępowanie zostaje przekazane do sądu. W takiej sytuacji geodeta tymczasowo ustala punkty graniczne i sporządza opinię, a stronom nie pozostaje nic innego, jak czekać na rozprawę w sądzie. Osoby niezadowolone z przebiegu ustalenia granic mogą także zażądać przekazania sprawy sądowi powszechnemu – jest na to 14 dni od momentu dostarczenia decyzji w tej sprawie.
Skierowanie sprawy do sądu powszechnego sprawia, że wcześniej wydana decyzja nie wywołuje żadnych skutków, co znaczy, że nie trzeba przenosić ogrodzenia czy zmieniać planów budowlanych aż do sprawy sądowej. Pozew o rozgraniczenie nie jest jednak możliwy – są rozpatruje sprawy w trybie postępowania nieprocesowego (Prawo geodezyjne i kartograficzne art. 34 ust. 3) i na tej podstawie wydaje postanowienie, od którego można złożyć apelację do sądu okręgowego. Jednakże wydanie orzeczenia sądowego może oznaczać konieczność przesunięcia granic i wydania źle rozgraniczonych gruntów. Oczywiście trzeba także ponieść koszty sądowe.