Ceny domów pasywnych - ile kosztuje samowystarczalny dom?
Domy pasywne mają wiele zalet. Dzięki minimalnemu zapotrzebowaniu na energię oraz wyposażeniu w najnowsze technologie budynek taki jest ekologiczny i jest tani w użytkowaniu. Budowa domu pasywnego to całkiem inna sprawa. Ile kosztuje dom pasywny? Co składa się na jego cenę? W jaki sposób ten koszt może się zwrócić?
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest dom pasywny
Budownictwo pasywne robi się coraz popularniejsze. Głównie dzięki umożliwieniu inwestorom odpowiedzialnego i na dłuższą metę opłacalnego budowania. To samo można powiedzieć o innych opcjach – domach energooszczędnych i budowanych z ekologicznych materiałów.
Jeżeli chodzi o dom pasywny cena nie jest najlepszym wyznacznikiem długoterminowych kosztów jakie poniesiemy korzystając z takiego budynku. Żeby odpowiedzieć na pytanie czy opłaca się budować dom pasywny, powinniśmy wiedzieć jaka jest relacja wydatków na dom do późniejszych oszczędności. Tu może być problem, bo nie wszystkie da się po prostu przeliczyć na pieniądze. Dlatego warto dokładniej zapoznać się cechami i szczególnymi zaletami tego rodzaju budynków.
Najważniejsze cechy domu pasywnego
Dom pasywny, znany również jako zeroenergetyczny, to rozwiązanie o najbardziej optymalnym balansie energetycznym. Oszczędność energii (głównie cieplnej) została zmaksymalizowana na różne sposoby:
- Izolacja – projekt domu w pierwszej kolejności obejmuje dobrą izolację termiczną, najlepiej bez żadnych przerw i tzw. mostków cieplnych.
- Orientacja i wybór odpowiednich okien – chodzi przede wszystkim o takie zaplanowanie oraz rozmieszczenie drzwi i okien, żeby zoptymalizować utratę ciepła. Unikanie okien na ścianie północnej wpływa jednak na ograniczenia jeżeli chodzi o oświetlenie takiego budynku. Dlatego dobry projekt obejmuje optymalne zaplanowanie pomieszczeń w budynku. Oficjalne wymagania dotyczące współczynnika przenikania ciepła dla okien w budynku pasywnym to 0,8 W/(m2K).
- Wentylacja - ważnym elementem domu pasywnego jest też odpowiednia wentylacja, która umożliwia dostęp świeżego powietrza, bez konieczności otwierania okien oraz dodatkowe odzyskanie ciepła np. dzięki rekuperacji.
- Ogrzewanie z odnawialnych źródeł – są to wspomniana rekuperacja, pompy ciepła i kolektory słoneczne. Stosuje się zwłaszcza pompy ciepła o niskim zapotrzebowaniu na energię elektryczną.
Biorąc to wszystko pod uwagę, ile energii zużywa dom pasywny? W porównaniu do zwykłego nowoczesnego domu jednorodzinnego dom zeroenergetyczny jest ponad 4,5 raza bardziej oszczędny. Wskaźnik zapotrzebowania na energię cieplną EP wynosi mniej niż 15 kWh/m2 rok (w przypadku zwykłego nowoczesnego domu jest to 50 kWh/m2), a moc wymagana do ogrzania domu nie przekracza 10W/m2.
Poza tym trzeba pamiętać, że w domu pasywnym cena budowy wynika z jakości zastosowanych materiałów. Wymagania dla takiego budynku są jednak bardzo wysokie i nie da się ich zrealizować bez zastosowania ogrzewania czy okien w jakości, której będziemy pewni.
Czy dom pasywny jest zdrowy?
Kiedy decydujemy się na mały dom pasywny, to interesuje nas nie tylko cena pod klucz i jak szybko odzyskamy zainwestowane pieniądze. Będziemy w tym domu mieszkać – czy warto? Czy „poświęcamy się” dla dobra środowiska, czy rzeczywiście w pełni korzystamy z dobrodziejstw zeroenergetycznego budynku? Chodzi nie tylko o to czy dom jest oszczędny, ale czy rzeczywiście jest zdrowy do życia.
Na szczęście można powiedzieć, że tak. Domy pasywne muszą spełniać pewne normy, ale można je wykonać z różnych materiałów. Dlatego dokładniejsze informacje zależą od tego co konkretnie wybierzemy jako materiał budulcowy.
Na pewno do zdrowych elementów domu pasywnego należy mechaniczna wentylacja. Dzięki niej mamy cały czas dostęp do powietrza dobrej jakości. Skuteczna izolacja nie tylko zabezpiecza przez ucieczką ciepła, ale zmniejsza ryzyko pojawienia się grzyba czy pleśni.
Projekt rozmieszczenia okien bierze pod uwagę utratę ciepła, ale i odpowiednie naświetlenie pomieszczeń. Dzięki temu pomieszczenia przeznaczone do dziennej aktywności są jasne, nadają się do wypoczynku i pracy biurowej bez konieczności ciągłego używania elektrycznego oświetlenia.
Dodatkowo zdrowy budynek zeroenergetyczny będzie lepiej izolowany od hałasów z zewnątrz. Wiele osób o tym zapomina, ale jakość izolacji akustycznej ma różnorakie konsekwencje dla naszego komfortu i zdrowia. W cichym, ciepłym i dobrze wentylowanym budynku lepiej się śpi i pracuje, co wpływa również na lepsze funkcjonowanie naszego układu nerwowego. Poza tym miło jest żyć ze świadomością, że nasz dom jest przyjazny dla środowiska. Niby mała rzecz, a może podnieść samopoczucie psychiczne.
Cena domu pasywnego
Ile kosztuje dom pasywny? Żeby odpowiedzieć na to pytanie trzeba mieć konkretne dane odnośnie materiałów i wielkości. Zwykle szacuje się, że cena pod klucz jest ok. 15-20% wyższa od kosztów gotowego zwykłego budynku o podobnych parametrach. W 2023 roku za mały dom pasywny 100m2, można było zapłacić około 500 tys. zł.
Jeżeli chodzi o projekt domu pasywnego, cena jest też nieco wyższa od projektów standardowych budynków mieszkalnych. Zaprojektowanie zdrowego, pasywnego domu, z wykorzystaniem nowoczesnych technologii nie jest prostym zadaniem. Według szacunków powinniśmy się liczyć mniej więcej z kosztem od 3500 do 5000 zł.
Co można zrobić, żeby zapłacić trochę mniej?
Skoro cena pod klucz domu pasywnego jest tak wysoka, to czy da się na czymś zaoszczędzić? Wielkość domu wpłynie na całościowy wydatek, co oczywiste. Mały dom energooszczędny, o nieco mniej wygórowanych standardach, też jest opłacalny. Mniejsze domy łatwiej ogrzać, przez co będzie się zużywać mniej energii. Jednak mały dom pasywny przez większość roku nie będzie potrzebował prawie żadnego ogrzewania, bo w takim budynku łatwiej pozyskać ciepło od mieszkańców i urządzeń działających wewnątrz. Poza tym nie ucieka ono przez mostki cieplne. Mały dom będzie więc mniej kosztował i wydatek powinien się szybciej zwrócić.
W przypadku domów pasywnych dużą popularnością cieszą się proste, minimalistyczne projekty. Jest to nie tylko zamiłowanie do futurystycznej estetyki. Im prostsza bryła domu, tym taniej można go zbudować. Tym mniej pułapek przy ocieplaniu czy zaplanowaniu wentylacji.
Czy można zaoszczędzić na materiałach? Tak jak w przypadku każdego innego domu – wybór miejsca budowy, firmy i ewentualne samodzielne dobieranie materiałów np. wykończeniowych może nieznacznie wpłynąć na różnicę w cenie. Trzeba tylko uważać, żeby nie przyoszczędzić za bardzo, zmniejszając standard takiego domu.
Zalety i wady domu pasywnego
Skoro nawet mały dom pasywny jest kosztowny, to może się pojawić wątpliwość czy warto? Czy wydatek na taki budynek się opłaca? Jakie są wady budynków, co może być wyzwaniem podczas budowy i użytkowania? Tutaj odpowiedź będzie zależała od sytuacji. Na dłuższą metę dom pasywny jest zawsze opłacalny, ale nie każdy może sobie pozwolić na wydatek lub pożyczkę na jego wybudowanie. Możliwe jest uzyskanie częściowo dotacji na fotowoltaikę lub pompy ciepła. Mimo wszystko kto decyduje się na dom pasywny wie, że nie wybiera najtańszej opcji.
Przygotowując się do budowy domu pasywnego musimy pamiętać o minusach tego wyboru. Jeżeli odpowiednio dobierzemy projekt i zaakceptujemy, że nie może być tak elastyczny jak przy standardowym budynku, to nie będziemy zaskoczeni. Zalety tego rodzaju architektury z pewnością przewyższają wady. Co może być wadą?
- wybór terenu pod zabudowę – dom pasywny powinien być ułożony w pewien sposób względem stron świata. To wymaga znalezienia działki, która będzie pozwalała na okna od południa – najlepiej osłonięte częściowo zielenią (na lato) i dojazd od północy. To kolejny powód, dla którego mały dom o prostej bryle jest łatwiejszy do zaprojektowania. Istnieje więcej możliwości osadzenia go na działce.
- cena w porównaniu z budynkami standardowymi
- koszt projektu – zaprojektowanie wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia oraz precyzyjnych wyliczeń.
- problemy z chłodzeniem domu latem – dom pasywny nie powinien się znajdować na „betonowej pustyni”. Dobrze jest mieć dookoła zieleń, która zablokuje część słońca w upalne dni. Poza tym powinniśmy zaopatrzyć okna w dobre rolety np. z powłoką odbijającą promienie słoneczne. Dobrym rozwiązaniem może być też pompa ciepła lub wentylacja z funkcją chłodzenia.
Jeżeli dom będzie właściwie zaprojektowany, w odpowiednim otoczeniu i z przemyślaną strategią na upały, to mieszkanie w nim powinno być komfortowe.
Źródła:
- Nowoczesne projekty domów pasywnych/niskoemisyjnych, https://z500.pl/projekty-domow-pasywnych.html, dostęp 16.05.2024
- Dominika Dołębska, Dom pasywny – czym jest i czy warto go budować? https://a8architektura.pl/architektura/dom-pasywny, dostęp 16.05.2024
- David M. Kuchta, What Is a Passive House? Principles and Design, https://www.treehugger.com/what-is-a-passive-house-principles-and-design-5443122, dostęp 16.05.2024
- Dom pasywny: koszt, projekt, zalety i wady domu pasywnego, https://www.mgprojekt.com.pl/blog/dom-pasywny/, dostęp 16.05.2024