Jaki kamień pod drenaż oczyszczalni wybrać? Wyjaśniamy

Jak działa oczyszczalnia drenażowa?

Na początek przypomnijmy, jak działa oczyszczalnia z drenażem rozsączającym i jaką rolę pełni w niej kamień lub kruszywo.

Oczyszczalnia drenażowa, czasami nazywana szambem ekologicznym, składa się z kilku podstawowych elementów tj.:

• Jedno- lub dwukomorowy osadnik gnilny, gromadzący i wstępnie czyszczący ścieki (w tym kosz filtracyjny dokonujący pierwszego oddzielenia nieczystości stałych od płynnych)
• Rury perforowane, odprowadzające płynne ścieki ze zbiornika do gruntu
• Warstwa żwiru, kamieni lub kruszywa, rozsączająca odprowadzone ścieki. Warstwa otacza rury perforowane. Od ziemi pokrywającej całość oczyszczalni jest oddzielona geowłókniną. Razem z rurami stanowi drenaż.

Dodatkowo rury powinny być podłączone do studzienki rozprowadzającej i posiadać kominek napowietrzający.

Po rozsączeniu płynne nieczystości (a właściwie pozostała po nich woda) trafiają do gruntu. Uzyskana woda może być też bezpiecznie stosowana do celów gospodarczych (mycie samochodu, podlewanie ogrodu).

Żeby oczyszczalnia działała prawidłowo powinniśmy wiedzieć jaki kamień pod drenaż oczyszczalni sprawdzi się najlepiej, jak głęboko powinien zostać umieszczony i kiedy będzie potrzebna konserwacja oraz wymiana drenażu oczyszczalni.

Kamień pod oczyszczalnię

Właściwości kamienia pod drenaż

Powiedzieliśmy wstępnie jaką rolę spełnia kamień do szamb ekologicznych. Teraz warto przyjrzeć się bliżej zasadzie działania takiego drenażu.

Płynne ścieki, które przeszły wstępną filtrację w koszu filtracyjnym, dostają się do rur perforowanych. Zadaniem kruszywa lub kamieni jest dalsza filtracja. Jednak zastosowana warstwa żwiru lub kamień pod oczyszczalnię działają nie tylko mechanicznie, czyli jak sitko. Swój udział w rozkładaniu toksycznych związków mają też bakterie. Zasada jest podobna jak w naturalnych potokach, gdzie kamienie zatrzymują, a mikroorganizmy rozkładają zanieczyszczenia. Dlatego potrzebne jest natlenianie drenażu kominkiem i studzienką napowietrzającą. Ułożenie rur drenażowych w warstwie żwiru zapobiega też ich zapychaniu. Przynajmniej dopóki kruszywo działa prawidłowo. Zatkana rura drenażowa oznacza, że potrzebne jest czyszczenie lub wymiana drenażu oczyszczalni.

Żeby całość prawidłowo działała, teren, na którym montujemy oczyszczalnię powinien być stosunkowo suchy i dobrze przepuszczalny. Istnieją pewne techniki pozwalające na zastosowanie drenażu na terenach podmokłych lub słabo przepuszczających. W tym przypadku jednak lepszym rozwiązaniem może się okazać oczyszczalnia biologiczna. Oczyszczalnie drenażowe buduje się w miejscach gdzie wody gruntowe znajdują się wystarczająco głęboko, żeby zachować odległość 1,5 metra między lustrem wody a drenażem.

Jaki kamień pod drenaż oczyszczalni będzie spełniał zadanie rozsączania ścieków? Kruszywo musi mieć odpowiednią wielkość. Zwykle zaleca się kamień o średnicy około 4-6 cm. Zbyt drobny nie spełni swojej roli i tylko zamuli rury perforowane. Zbyt gruby nie będzie wystarczający do filtrowania odprowadzanej wody. Poza tym nie powinien być kruchy i rozpadać się pod wpływem wilgoci oraz strumiemia wody.

Rodzaje kamienia pod oczyszczalnię

Istnieje kilka rodzajów kamienia, który nada się jako drenaż pod oczyszczalnię. Kamień do szamb ekologicznych i oczyszczalni może mieć postać żwiru, kruszywa, można też zastosować kamienie polne o odpowiedniej frakcji.

Jaka jest charakterystyka poszczególnych materiałów?

• Żwir – to naturalny materiał skalny, tzw. osadowa skała okruchowa. Może mieć frakcję od 2 mm do 63 mm. Jest wykorzystywany w budownictwie, ogrodnictwie i do drenażu. Dzięki właściwościom takim jak nienasiąkliwość, odporność na ściskanie i ścieranie jest trwałym materiałem pod oczyszczalnie drenażowe.
• Kruszywo – pod tą nazwą kryje się wiele rodzajów kruszywa skalnego. Jako kamień do szamb ekologicznych zwykle wykorzystuje się kruszywo wulkaniczne, o dobrych właściwościach filtrujących. Niektórzy używają też tłucznia czyli tzw. żwiru łamanego. Niestety ten materiał nie będzie nam długo służył. W budownictwie używa się go jako materiału, który tworzy jednolite powierzchnie. Dokładnie dlatego nie sprawdzi się na dłuższą metę i po pewnym czasie może się okazać konieczna wymiana drenażu oczyszczalni przydomowej.
• Kamień polny – jest to kamień o zróżnicowanej wielkości i składzie mineralnym. Najczęściej o charakterystycznym, obłym kształcie. Ma dobre właściwości rozsączające, jest stosunkowo tani i wytrzymały. Jednak wybierając go trzeba wiedzieć jaki kamień pod drenaż oczyszczalni jest najlepszy. Szczególnie ważne jest zwrócenie uwagi na wielkość kupowanego kamienia. Elementy drobne mogą bowiem zatykać rury drenażowe. Najlepiej po prostu pamiętać, ze kamień pod oczyszczalnię powinien mieć w miarę jednorodną frakcję i że powinna ona wynosić około 4-6 cm.

Ile kamienia pod drenaż?

Kiedy znajdziemy odpowiedni materiał dobrze jest jeszcze wiedzieć ile cm kamienia pod drenaż będzie wystarczało dla naszej oczyszczalni.

W zależności od wielkości samej oczyszczalni będziemy wykorzystywać jedną lub więcej rur, osadzonych w rowie wypełnionym żwirem. Wielkość takiego rowu to ½ metra szerokości i długości między 5 a 25 metrów. Warstwa żwiru powinna mieć około 35 cm wysokości. Na podstawie tych danych można mniej więcej obliczyć ile żwiru do drenażu oczyszczalni będziemy potrzebować. Weźmy na przykład oczyszczalnię z dwoma rowami drenażowymi o długości 10 m. Czyli 50 cm szerokości mnożymy przez 1000 cm długości i 35 cm głębokości. W sumie wychodzi 1750 litrów.

Na jednego mieszkańca wylicza się około 12 m rur drenażowych. W przybliżeniu na sześcioosobową rodzinę powinno wystarczyć 15 ton żwiru. Przeliczanie litrów na tony zależy od gęstości materiału, dlatego nie da się podać uniwersalnych liczb dla wszystkich przypadków. Producenci podają jednak również objętość kamienia w litrach. Jeżeli nie mamy pewności ile będzie ważyć zakupiony materiał, to bez problemu możemy go zamówić na litry.