Przydomowa oczyszczalnia ścieków – rodzaje, ceny, opinie
W rejonach o słabo rozwiniętej sieci kanalizacyjnej, domowe ścieki muszą być zagospodarowane na powierzchni działki. Do wyboru pozostają szczelne bezodpływowe zbiorniki albo oczyszczalnie przydomowe. Często wybieranym wyposażeniem nowoczesnego energooszczędnego domu jest własna przydomowa oczyszczalnia ścieków, wykorzystująca bezpieczne dla środowiska procesy biologiczne. W ten sposób cała inwestycja zyskuje bardzo ekologiczny charakter.
Jeśli planujesz budowę domu, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Zasada działania i rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków
Ekologiczne działanie i proste zasady instalacji ekooczyszczalni
Każda instalacja zastępująca tradycyjne bezodpływowe szambo musi opierać swoje działanie na prostej i skutecznej technologii. Wysoki stopień oczyszczania ścieków powinien pozwalać na ich rozsączanie albo skierowanie do studni chłonnej. Jednocześnie ekooczyszczalnia musi być odporna na różną jakość ścieków oraz ich zmienną ilość.
Zasada działania każdej przydomowej oczyszczalni ścieków opiera się na zainicjowaniu wewnątrz instalacji naturalnych, intensywnie przebiegających procesów biologicznych. W ich wyniku zanieczyszczenia zostają rozłożone na proste, obojętne dla naturalnego środowiska związki chemiczne. Oczyszczone ścieki można odprowadzać do gruntu albo cieków wodnych bez obawy o ich skażenie.
Budowa przydomowej oczyszczalni ścieków nie wymaga załatwiania czasochłonnych formalności, ponieważ zgodnie z przepisami wystarczy tylko zgłoszenie jej budowy w urzędzie powiatowym. Ograniczeniom pod tym względem podlegają jednak niektóre rejony kraju, na przykład okresowo zalewane, gdzie lokalne prawo może zabraniać budowy oczyszczalni. Takie informacje są dostępne w urzędzie gminnym.
W pierwszym etapie oczyszczania w osadniku zachodzą procesy gnilne, prowadzone przez bakterie w warunkach beztlenowych. Osad ulega rozkładowi na rozpuszczalne w wodzie i nierozpuszczalne związki mineralne. Przechodzące do następnego etapu ścieki są oczyszczone w ponad 60%. W drugim etapie tlenowa atmosfera sprzyja rozkładowi i neutralizowaniu zanieczyszczeń praktycznie w całości (ponad 95%).
Przydomowa oczyszczalnia ścieków z drenażem rozsączającym
Jest łatwa w budowie, stosunkowo tania i w wysokim stopniu skuteczna. Składa się z osadnika, w którym ścieki są rozkładane beztlenowo, oraz z systemu rur drenażowych, które rozsączają oczyszczone ścieki. Nie wymaga zasilania elektrycznego. Zbierający się osad wystarczy wywieźć raz w roku, co w porównaniu z tradycyjnym szambem stanowi zarówno wygodę, jak i poważne oszczędności pieniędzy. Jedynie okresowo (zwykle raz na miesiąc) trzeba zasilić oczyszczalnię preparatem bakteryjnym. Porcję preparatu wrzuca się do miski klozetowej, skąd trafia do osadnika.
Bardzo popularna oczyszczalnia drenażowa jest możliwa do zastosowania nie na każdej działce. Jednym z ograniczeń jest wielkość powierzchni rozsączania, na którą trzeba przeznaczyć około 50 m2. Mniej miejsca zajmują specjalne pakiety drenażowe. Inną wadą jest skuteczne działanie na gruntach dobrze przepuszczalnych i z niskim poziomem wód gruntowych. Rury drenażowe zakopane na głębokości około pół metra muszą znajdować się co najmniej półtora metra nad lustrem wody. Grunty nieprzepuszczalne oraz wysokim poziomie wody gruntowej wymagają budowy specjalnego nasypu, na którym następuje rozsączanie i tlenowa redukcja zanieczyszczeń.
Prowadzone ze spadkiem rury drenażowe otoczone są warstwą żwiru i tłucznia oraz przykryte geowłókniną. Studzienka rozdzielająca kieruje domowe ścieki do poszczególnych ciągów rur. Dostarczanie powietrza do prawidłowego oczyszczania ścieków zapewniają kominki napowietrzające. Nad drenażem nie należy sadzić drzew i krzewów, których korzenie mogłyby uszkodzić system drenażowy.
Zbierające pozytywne opinie oczyszczalnie drenażowe dobiera się w zależności od liczby mieszkańców. Ceny wahają się wokół 8000 zł. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o oczyszczalniach ścieków.
Przydomowa biologiczna oczyszczalnia ścieków
Tego typu oczyszczalnie przydomowe znajdują zastosowanie w trudnych warunkach glebowych oraz na działkach, na których nie ma miejsca na obszerny drenaż. Kilkukomorowy zbiornik zajmuje niewielką powierzchnię, jest wodoszczelny, a więc można go zamontować w dowolnym rodzaju gruntu, nawet częściowo w zanurzeniu. Woda po oczyszczeniu nadaje się do podlewania ogrodu; można ją też skierować do stawu albo studni chłonnej. Biologiczna oczyszczalnia ścieków posiada różne odmiany:
- Oczyszczalnia biologiczna z osadem czynnym – Osad czynny jest zawiesiną mikroorganizmów zdolnych do utleniania związków organicznych, ich nitryfikacji i denitryfikacji. Komora z osadem jest napowietrzna, aby utrzymać mikroorganizmy w formie i zapewnić intensywny przebieg procesu rozkładu. Następuje redukcja związków chemicznych węgla, azotu, siarki i fosforu. Osad, który opada na dno jest przepompowywany do osadnika wtórnego i część z niego również ulega rozkładowi. Pozostałości usuwa się okresowo z osadnika. Oczyszczona ciecz może być odprowadzona do studni chłonnej albo użyta do celów gospodarczych.
- Oczyszczalnia biologiczna ze złożem biologicznym – Złoże biologiczne (albo biofiltr) jest urządzeniem złożonym ze zbiornika wypełnionego materiałem filtracyjnym (kruszywo: tłuczeń, koks, żużel) oraz zraszacza (urządzenia do rozpylania cieczy). W tym typie oczyszczalni mikroorganizmy nie występują w formie swobodnie pływającej, tylko tworzą błonę biologiczną o grubości 1-3 mm na powierzchni wspomnianego złoża. Na skutek wielokrotnego przepływania przez złoże i znajdującą się na nim błonę biologiczną, następuje oczyszczenie ścieków w stopniu umożliwiającym odprowadzenie ich do gruntu albo wód powierzchniowych.
- Oczyszczalnia biologiczna ze złożem biologicznym i osadem czynnym – jest to urządzenie łączące dwie poprzednie technologie. Ma na celu poprawienie skuteczności i wydajności oczyszczania z jednoczesnym wyeliminowaniem pewnych wad obu metod. Oczyszczalnia z osadem czynnym daje wysoki stopień czystości cieczy na odpływie, ale negatywnie reaguje na nagłe zmiany ilości odprowadzanych ścieków. Okresowy pobyt w domu grupy gości może spowodować odprowadzanie ścieków nie do końca skutecznie czyszczonych. Stabilną pracę oczyszczalni przy zmniejszonym dopływie ścieków umożliwi złoże biologiczne. Ceny oczyszczalni biologicznych wynoszą w granicach 8000 zł – 9500 zł.
Mniej znane rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków
Oczyszczalnia roślinno-stawowa
Jest naturalna oczyszczalnia nazywana też korzeniową albo hydrobotaniczną. Do rozkładu zanieczyszczeń znajdujących się w domowych ściekach wykorzystywane są rośliny. Oczyszczalnia składa się z kilku podstawowych elementów:
- Osadnik – zbiornik wykonany z kręgów betonowych albo tworzywa sztucznego. Pełni on rolę wstępnego podczyszczania ścieków. Jego wielkość wpływa jedynie na częstotliwość usuwania osadów.
- Przepompownia – studnia wykonana z kręgów betonowych, w której jest umieszczona pompa. Ma ona za zadanie przemieszczanie wstępnie oczyszczonych ścieków z osadnika na filtr roślinny. Ten element pełni tylko funkcję hydrauliczną.
- Filtr roślinny – jego powierzchnia czynna powinna wynosić co najmniej 12 m2 (wystarczająca dla sześciu domowników), przy czym mniejsza liczba osób i tym samym mniejsza ilość ścieków skutkuje większą skutecznością filtra. Składa się z trzech poziomych warstw: grubego żwiru (ok. 20 cm), w którym jest umieszczony drenaż, warstwy żwiru albo grubego piasku (ok. 30 cm) i warstwy organicznej (ok. 20 cm) obsadzonej roślinnością. Złoże jest obsadzone m.in. manną wodną (Glyceria maxima), kosaćcem żółtym (Iris pseudoacorus) i turzycą sztywną (Caricetum hudsonii). Na tej warstwie są umieszczone rury rozprowadzające ścieki z przepompowni.
Ścieki są doprowadzane na filtr roślinny kilka razy w ciągu doby i powoli przepływają przez wszystkie warstwy, oczyszczając się stopniowo. W oczyszczaniu biorą udział mikroorganizmy, system korzeniowy roślin oraz gleba.
- Staw denitryfikacyjny – woda, która przeszła przez filtr roślinny nie stanowi zagrożenia dla zdrowia zwierząt i ludzi, i może być wykorzystana do podlewania ogrodu. Ostatnim elementem oczyszczalni jest zbiornik o powierzchni do 50 m2, wykonany w wykopie. Woda dopływająca do stawu zawiera wciąż związki azotu i fosforu. W takim środowisku wodnym rozwijają się rośliny wodne jak pałka (Typha), tartak zwyczajny (Acorus calamus), czy oczeret jeziorny (Schoenoplectus lacustris). Zasiedlają go też pajęczaki i owady. Im liczniej i gęściej będzie taki staw zasiedlony, tym większa będzie skuteczność oczyszczania wody.
Membranowa oczyszczalnia ścieków
Tego typu oczyszczalnie zapewniają najwyższy stopień oczyszczania, a ścieki po przejściu całego procesu nadają się nawet do basenu. Metoda polega na zastosowaniu trzech etapów:
- Oczyszczanie mechaniczne – opadanie zanieczyszczeń na dno komory albo wychwytywanie przez filtry o oczkach ok. 3 mm.
- Oczyszczanie biologiczne – zastosowanie specjalnych szczepów bakterii, które rozkładają zanieczyszczenia.
- Oczyszczanie fizyczne na specjalnych membranach – ich pory są tak małe, że może przez nie przeniknąć jedynie woda i rozpuszczone sole mineralne. Bakterie natomiast i część wirusów zostają zatrzymane.
Bardzo dobre opinie tej metody mają swoją cenę; konieczne jest zasilanie urządzeń energią elektryczną, a także wymiana okresowa membran.
Ekologiczne oczyszczalnie ścieków – warto w nie inwestować
Wprawdzie własna przydomowa oczyszczalnia ścieków jest droższa w budowie niż bezodpływowe szambo, to niskie koszty eksploatacji dają szybki zwrot nakładów. Odpada kosztowne opróżnianie zbiornika dwa razy w miesiącu, a dobrze działająca instalacja pozwala zapomnieć o ściekach.
Rozkład zanieczyszczeń odbywa się z wykorzystaniem naturalnych procesów biologicznych. Oczyszczona woda powraca do miejsca, z którego została pobrana. Różne odmiany oczyszczalni umożliwiają na instalację bez względu na warunki gruntowe na działce.