Łupek dachowy – ekologiczny materiał na pokrycia dachowe

Pochodzenie i właściwości łupka na dach

Łupek jest nazwą grupy skał osadowych, które posiadają charakterystyczną teksturę łupkową. Ta cecha umożliwia mechaniczne rozwarstwianie skały na cienkie płytki. Cienkie płyty kamienne wykorzystywano do krycia dachów już przed tysiącami lat. Ze względu na znacznie mniejszy ciężar i grubość, łupek na dach w naturalny sposób wyparł inne skały.

Obecnie łupki wydobywa się przy użyciu nowoczesnych maszyn i urządzeń. Diamentowe ostrza wycinają bloki skalne, które transportowane są do hali produkcyjnych. Tam są piłowane, rozłupywane i przycinane. Przy całej dostępnej mechanizacji, końcowy etap prac jest wykonywany ręcznie. Bloki skalne zostają podzielone na płyty o grubości około 5 mm.

Łupek występuje w wielu krajach na świecie, również w Polsce. Największa produkcja tego naturalnego materiału ma miejsce w Hiszpanii, we Francji, Wielkiej Brytanii, Niemczech i Portugalii. Tradycyjnym „krajem łupkowym” jest Francja, która nie tylko produkuje łupek, ale jest też największym odbiorcą, jeśli chodzi o łupek hiszpański.

Łupek kamienny na dach – zalety skalnego pokrycia

  • Łupek jest czysto naturalną skałą bez żadnych wątpliwych ekologicznie dodatków.
  • Ponieważ łupek na dach zamiast dachówki ceramicznej, po wydobyciu w kopalni prawie nie musi być przerabiany, jego produkcja wymaga stosunkowo mało energii. 
  • Poza tym wykazuje wysoką gęstość i niewielką porowatość. Jest bardzo trwały i w naszych warunkach klimatycznych ze śniegiem, deszczem i dużymi wahaniami temperatury wytrzymuje zwykle ponad 100 lat.
  • Dach łupkowy posiada korzystny stosunek kosztów wykonania do trwałości.
  • Kolejną zaletą jest możliwość łatwej wymiany uszkodzonych kamieni. Nowy element powinien odpowiadać formą i kolorem wymienianemu, aby zachować jednolity widok.
  • Ze względu na brak negatywnego wpływu na środowisko, łupek może być potraktowany jak gruz budowlany albo przerobiony na przykład na ogrodowy tłuczeń.

Chociaż pokłady skał łupkowych występują na całym świecie, to jednak na pokrycia dachowe, na przykład zamiast dachówki ceramicznej, nie wszystkie się nadają. O możliwym zastosowaniu na dach decyduje wewnętrzna budowa łupka, skład, właściwości mechaniczne, zanieczyszczenia. Łupek o niewłaściwych parametrach łatwo pęka, pęcznieje, pokrywa się nalotem, a często spada z dachu, co grozi startami również wokół budynku. A może masz w planach zlecić wykończenie dachu? Jeśli tak, wypełnij ten krótki formularz i zyskaj dostęp do ofert najlepszych wykonawców.

Cena dachu z łupków – wysoka, ale uzasadniona

Łupek dachowy nie należy do tanich materiałów na pokrycie dachu. Cennik łupków zależy od rodzaju i jakości skały. Można przyjąć orientacyjnie, że cena waha się od 100 do 300 zł/m2. Do tego trzeba doliczyć koszty robocizny ekipy, która powinna mieć doświadczenie w układaniu tego rodzaju materiału. Cennik robocizny waha się wokół 200 zł za 1 m2. Jest to wprawdzie kilka razy więcej niż w przypadku dachówki ceramicznej, jednak efekt wizualny i niezwykła trwałość pokrycia rekompensują poniesione koszty.

Wybierając łupek dachowy trzeba kierować się jego jakością. Jest to materiał, którego trwałość trudno porównać z jakimkolwiek innym pokryciem dachowym. Dachy łupkowe z XVIII wieku w doskonałym stanie przetrwały do naszych czasów, a pokryty łupkiem dach wieży kościelnej w Ediger (Nadrenia-Palatynat) ma już ponad 500 lat.

Jaki wybrać łupek dachowy – mozelski, a może hiszpański?

Łupek mozelski – wcale nie z Mozeli

Ten posiadający doskonałe opinie łupek nie pochodzi wprost z Mozeli, a tylko bywa tą rzeką transportowany. Nazwa „łupek mozelski” pojawiła się w połowie XIX wieku i dotyczyła wyłącznie łupków z regionu Mayen, Polch, Müllenbach i Trewir. Wydobywana z głębokości do 360 m skała była przewożona Mozelą aż do Morza Północnego, a potem morzem do Anglii.

Łupek mozelski uchodzi za bardzo wartościowy. Ma czarnoniebieską, bardzo ciemną powierzchnię ze srebrzystym połyskiem miki. Jest używany prawie wyłącznie do pokryć dachowych i okładzin elewacyjnych. Obecnie ten rodzaj łupka stosuje się głównie z określonym rodzajem pokrycia zwanym staroniemieckim względnie z podwójnym.

Nie każdy rodzaj łupka powstał w ten sam sposób i w tym samym czasie; wiek łupków może się znacznie różnić, między powstaniem łupków mozelskich i porto mogło upłynąć ok. 150 mln lat. Cechą wspólną jest drobnoziarnistość tych skał i płaska, rozszczepialna tekstura.

Łupek hiszpański – wszechstronne zastosowanie

Hiszpania jest dzisiaj największym dostawcą łupków, chociaż jako kraj niewiele go tradycyjnie używa. Obszary wydobycia znajdują się w trzech regionach:

  • Galicja
  • Extremadura
  • Kastylia i Leon

Szczególnie łupki ze złóż w Galicji mają opinie wysokojakościowych. Większość skał pochodzi z kopalni odkrywkowych, ale niektóre kopalnie znajdują się również pod ziemią. 

Łupek hiszpański nadaje się do różnych celów. W zależności od jakości i właściwości technicznych jest używany na dachy i fasady, blaty kuchenne, parapety okienne albo wykładziny ścienne. Hiszpańskiego pochodzenia łupki są zwykle niebieskoszare, czasem bywają także złoża z zielonym łupkiem.

Łupek porto – znany także jako Valongo

Na wschód od portugalskiego miasta Porto, w tak zwanej niecce Valongo, istnieje kopalnia odkrywkowa łupka. Szaroczarne do intensywnie czarnych skały łupkowe są uważane za szczególnie jednorodne, o dobrej łupliwości, z których da się wyrabiać bardzo duże płyty. Chropowate, popękane powierzchnie są często poprzetykane wybrzuszeniami do 2 cm.

Łupek porto ma zastosowanie do użytku wewnętrznego i na zewnątrz. Wyrabia się z niego wykładziny podłogowe, okładziny mebli i kominków, blaty stołów, stopnie schodów, a także wykładziny ścian i fasad.

Łupek francuski – popularny, jak żaden inny

W żadnym europejskim kraju nie zużyto tyle łupka, co we Francji, co wynikało też z bardzo licznych złóż. Francja słynie z wielu zabytkowych, pięknych dachów łupkowych. Łupki francuskie występują w różnych kolorach: niebieskoczarne, różowofioletowe, a są nawet dachy łupkowe połyskujące różowo.

Łupek francuski jest dostępny w grubościach od 2,5 do 8 mm. Większość dachów we Francji jest pokryta cienkim łupkiem o grubości ok. 3 mm.

Łupek dachowy – naturalny i ekologiczny materiał na dach

Łupek powstał przed ok. 345-400 mln lat temu z drobnoziarnistych mas gliniasto-błotnych, osadzonych na dnie morza. Wysokie ciśnienie spowodowało warstwową budowę skały. Do krycia dachów nadają się szczególnie łupki gliniaste. Można stworzyć z nich prawie każdą, nawet skomplikowaną trójwymiarową powierzchnię.

Grubość łupków dachowych wynosi 4 do 6 mm. W przypadku łupków o zawartości wapnia powyżej 5%, grubość łupków należy zwiększyć, dla zachowania odpowiedniej wytrzymałości. Łupek jest skałą o różnych odcieniach naturalnego zabarwienia. Aby uzyskać jednolity wygląd dachu, należy stosować łupek wyłącznie z jednego miejsca wydobycia.

ikona podziel się Przekaż dalej