Jakie są elementy więźby dachowej? Belki dachowe, krokwie i inne najważniejsze elementy dachu
Więźba dachowa stanowi zwieńczenie każdego budynku. Jej konstrukcja składa się z kilku istotnych elementów o mało znanych nazwach. Poniżej omówimy najważniejsze elementy więźby dachowej, wskażemy ich przeznaczenie oraz najważniejsze parametry.
Jeśli szukasz firmy, która wybuduje lub wyremontuje dach, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Najważniejsze elementy więźby dachowej – krótki słownik pojęć
Więźba dachowa – to pierwsze pojęcie, które warto znać. Więźba dachowa to innymi słowy cały stelaż dachu, odpowiadający za przenoszenie obciążeń pokrycia dachowego. Więźba może posiadać budowę płatwiowo kleszczową, krokwiową oraz jętkową. Dużą popularnością cieszy się też więźba dachowa z więzarów kratowych. Każde rozwiązanie posiada nieco odmienne właściwości i sprawdzi się na innych budynkach. Elementy więźby dachowej mogą zostać przygotowane na placu budowy lub na hali produkcyjnej (więźba prefabrykowana). Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o więźbie dachowej.
Belki dachowe – to kolejne, warte zapamiętania pojęcie. Belki dachowe to podstawowy element konstrukcyjny, którego zadaniem jest przenoszenie obciążeń. Posiadają duży przekrój i mogą spełniać różne funkcje (na przykład belka więzarowa czy belka stropowa). Belki dachowe mogą być podciągiem, nadciągiem lub ściągiem. Ich przeznaczenie musi być dokładnie wskazane w dokumentacji projektowej.
Krokwie – to pochyłe belki nośne podtrzymujące więźbę dachową. To na nich utrzymuje się główne pokrycie dachowe. Krokwie zazwyczaj posiadają przekrój 7 x 14 cm lub 8 x 16 cm. Ich grubość musi wynosić minimum 5 cm. Krokwie znajdują zastosowanie głównie na więźbach krokwiowych.
Łaty – są kolejnym podstawowym elementem więźby dachowej. Łaty to dodatkowe oparcie dla pokrycia dachowego. Drewniane listwy mogą posiadać przekrój prostokątny lub kwadratowy. Typowy przekrój to 40 x 60 mm. Łaty muszą być odpowiednio rozmieszczone, a o ich usytuowaniu decyduje między innymi kąt nachylenia dachu oraz rodzaj pokrycia.
Kontrłaty – to drewniane kantówki, które montuje się do krokwi dachowej. Kontrłaty spełniają zadanie dystansu pomiędzy łatą, a izolacją. Głównym zadaniem kontrłaty jest zabezpieczenie poszycia dachowego przed podciąganiem wilgoci. Dystans uniemożliwia przedostawanie się wilgoci pod pokrycie dachowe, a jednocześnie stanowi przestrzeń wentylacyjną, umożliwiającą optymalną cyrkulację powietrza. A może zainteresuje cię także ten artykuł o etapach budowy dachu?
Jętka – jest poziomą belką znajdującą się na górnej części więzarów. Jej zadaniem jest podpieranie krokwi. Jętka zostaje zamontowana w celu przeniesienia siły napierania wiatru na krokiew symetryczną. Dzięki temu możemy uznać, że jętka jest elementem usztywniającym dach, zapewniającym większą odporność na działanie wiatru oraz zapewniającym zwiększoną sztywność więźby dachowej. Sprawdź także artykuł o dachu jętkowym.
Pokrycia dachowe – to główny, widoczny z zewnątrz element konstrukcji dachowej. Pokrycia dachowe stanowią zwieńczenie całego budynku i zapewniają ochronę przed działaniem opadów atmosferycznych. Od ich specyfiki zależeć będzie wygląd dachu oraz żywotność. W Polsce największą popularnością cieszą się pokrycia dachowe z blachodachówki i dachówki ceramicznej. Na niektórych budynkach odnajdziemy także pokrycia z gontu bitumicznego, dachówki cementowej lub papy.
Kalenica – to grzbiet dachu, czyli miejsce zbiegu spadków połaci dachowej. Na dachach znajdziemy kalenice górne oraz narożne. Kalenica górna znajduje się na szczycie budynku, kalenice boczną znajdziemy w narożach.
Płatwe – są elementem więźby, układanym równolegle do kalenicy. Znajdują zastosowanie w przypadku dachów płatwiowo kleszczowych. Zadaniem płatwi jest dodatkowe usztywnienie połaci. Płatwie dzielą się na kalenicowe, stropowe oraz pośrednie.
Kleszcze – kolejne elementy dachu płatwiowo kleszczowego. Kleszcz obejmuje słupy i krokwie, stanowiąc dodatkowe usztywnienie więźby dachowej w płaszczyźnie poprzecznej. Zazwyczaj łączymy je do słupów i krokwi za pomocą złącz cieplarskich. Miejsca połączeń są czasem dodatkowo wzmacniane przy użyciu połączeń śrubowych, co zapewnia największą trwałość, a także optymalne wzmocnienie więźby.
Murłata – kolejny istotny element więźby dachowej. Murłata służy do zespolenia więźby dachowej z bryłą budynku. Stanowi też oparcie dla krokwi, zapewniając im większą stabilność. Murłata jest też elementem odpowiedzialnym za przenoszenie obciążeń więźby na ściany zewnętrzne budynku.