Definicja elewacji frontowej budynku i jej prawne konsekwencje
Inwestorzy planujący budowę domu na terenie, który nie ma ustalonych warunków zabudowy, muszą zwrócić się do właściwego organu o warunki zabudowy. Otrzymują decyzję o prawie do budowy oraz szczegółowe wytyczne, dotyczące między innymi elewacji frontowej budynku. Często mają problemy z rozumieniem terminu: „szerokość elewacji frontowej”. Jak interpretować ten wskaźnik i jakie akty prawne go określają?
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Definicja elewacji frontowej budynku
Definicja frontu działki ustalona została rozporządzeniem Ministra Infrastruktury 26 sierpnia 2002 roku. Dziennik Ustaw Nr 164, poz. 1588, § 2 pkt 5 mówi, że front działki należy rozumieć jako część działki budowlanej przylegającej do drogi, z której wjeżdża się na działkę. Definicja ta określa, która ze ścian budynku uznawana jest za elewację frontową. Jednak definicja elewacji frontowej budynku nie została określona w ustawie, gdyż uznano ją za pojęcie powszechnie zrozumiałe. Jest to przyczyną wielu nieporozumień, gdyż daje duże rozbieżności interpretacji. Z tego powodu zdarza się, że miasto samodzielnie ustala, czym jest elewacja frontowa. Przykładem jest Kraków, który uchwałą Rady Miasta podaje definicję elewacji frontowej jako każdą ścianę frontową usytuowaną od strony drogi publicznej lub innej przestrzeni publicznej, na której znajduje się główne wejście do budynku lub budowli. Do sposobu określenia szerokości elewacji frontowej stosuje się przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury:
- 6.1. mówiący o tym, że szerokość elewacji frontowej wyznacza się na podstawie średniej szerokości już istniejących budynkach na danym obszarze.
- dopuszcza się jednak wyznaczenie innej szerokości fasady frontowej na podstawie analizy, o której mowa w § 3 ust. 1.
Chociaż 61 ust. 1–5 nie wymienia numeratywnie warunków szerokości elewacji frontowej, jej wymiary wraz z innymi wymiarami określającymi gabaryty budynku wymagają ustalenia w decyzji o warunkach zabudowy. Definicja elewacji frontowej budynku nie została wymieniona, a przepisy prawne są nieścisłe. Powoduje to często wątpliwości, w jaki sposób mierzyć ścianę frontową. W wielu przypadkach niewłaściwa interpretacja, czym jest ściana frontowa i jak się ją mierzy, utrudnia budowę, a nawet ją uniemożliwia. Często wątpliwości budzi kwestia tego, czy gzymsy i inne elementy architektoniczne wliczane są do wymiarów elewacji. Dlatego każda budowa domu powinna zostać poprzedzona starannym zapoznaniem się z warunkami zabudowy działki. Określają one ścisłe ramy, w które musi wpasować się projekt budynku, również fasada frontowa, jej długość i wysokość.
Szerokość elewacji frontowej w praktyce
Jak czytać warunki zabudowy, by uniknąć problemów? Każdy urząd gminy ma własne warunki zabudowy, które są wiążące dla danego rejonu. Brak uchwalonego planu zabudowy również nie oznacza dowolności projektu. Urząd na wniosek inwestora wyda warunki zabudowy w drodze decyzji. Ustala ona odległość linii zabudowy od linii ulicy. Długość ta jest nieprzekraczalna. Oznacza to, że fasada frontowa nie może znajdować się przed wyznaczoną linią. Zbyt płytka działka może okazać się niewystarczająca dla wybranego projektu i ściana frontowa znalazłaby się przed wyznaczoną linią. Dlatego tak istotne jest, by projekt był odpowiednio dobrany do działki. Warunki zabudowy określają w metrach szerokość elewacji frontowej, lecz często pozwalają na odstępstwa od wymiaru w granicach określanych w procentach. Elewacja frontowa może mierzyć wtedy np. o 20% więcej niż wyznaczona długość. Jednak to jest ustalane przez gminę i chcąc poszerzyć elewację, należy złożyć wniosek o zgodę. Zostanie ona wydana po przeprowadzeniu analizy. Przyjęta jest zasada mierzenia elewacji frontowej budynku jako odległość między skrajnymi krawędziami ściany.
Wysokość elewacji mierzona jest od poziomu gruntu przed głównym wejściem do budynku aż do okapu dachu. Okap wystający poza obrys elewacji frontowej budynku może być przyczyną problemów, gdy przekroczy linię zabudowy. Jeżeli dach jest płaski, wtedy ściana frontowa mierzona jest od poziomu gruntu do górnej krawędzi ściany. Wlicza się do niej gzymsy czy attyki. Sprawdź także ten artykuł z informacjami, ile kosztuje elewacja i ocieplenie domu.
Konsekwencje prawne wynikające z przekroczenia przepisów
Warunki zabudowy w zakresie elewacji frontowej stawiają wiele wymagań. Ich skrupulatne przestrzeganie gwarantuje uzyskanie pozwolenia na budowę. Każdy centymetr odgrywa tu ważną rolę, dlatego projekt nie może przekroczyć wymiarów ustalonych decyzją urzędową warunków. Fasada frontowa musi mieć dokładnie ustalone wymiary. Niezgodny z uzyskanymi warunkami projekt wzbogacony np. o gzymsy, może znacznie opóźnić budowę, a nawet spowodować odmowę zgody na nią. Inwestorowi pozostaje zwrócenie się o pomoc do samorządowego kolegium odwoławczego za pośrednictwem urzędu gminy, który wydał decyzję. Jeżeli ta droga nie okaże się skuteczna, wtedy pozostaje złożenie sprawy do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Nie gwarantuje to jednak, że zostanie przyznane prawo do zabudowy.
Jeżeli właściciel domu zdecyduje się na jego rozbudowę i dobudowę kondygnacji czy podniesienie dachu bez zezwolenia, wtedy może zostać to zakwalifikowane jako samowola budowlana. Elewacja frontowa ma wtedy większe wymiary i nie przystają one do planów zagospodarowania. Urząd może wydać nakaz rozbiórki dodatkowego piętra czy nadbudowy, tak, by ściana frontowa uzyskała odpowiednią długość i wysokość. Dodatkowo inwestora może czekać postępowanie sądowe i kara grzywny, a nawet pozbawienie wolności do lat dwóch. Ponieważ polskie prawo przewiduje możliwość legalizacji, dlatego lepiej wystąpić o pozwolenie na modernizację domu. Warunkiem jest spełnienie opisanych w ustawie wymagań. Oznacza to, że rozbudowa musi być zgodna z warunkami zabudowy na danym terenie. Nie może także naruszać innych przepisów technicznych.
Chociaż definicja elewacji frontowej budynku nie jest dokładnie sprecyzowana przepisami prawa, to należy ściśle przestrzegać warunków zabudowy wydanych przez właściwy urząd. Ich niedopełnienie będzie skutkowało odmową wydanie pozwolenia na budowę. Nie wolno zapominać o tym, że gzymsy i inne elementy zdobiące elewację, wliczane są do jej wymiarów.