Dom sterowany z kanapy? Te technologie smart home zaskakują!
Sterowanie ogrzewaniem za pomocą smartfona, wyłączanie światła bez wstawania z kanapy czy automatyczne zamykanie okien w odpowiedzi na pierwsze krople deszczu – to tylko niektóre z możliwości, jakie oferuje inteligentny dom. Takie budynki przestają być jedynie zwykłymi przestrzeniami mieszkalnymi. Stają się "myślącymi" przestrzeniami, które dzięki zaawansowanej technologii ułatwiają codzienne życie, przejmując wiele obowiązków domowych i oferując więcej wolnego czasu. Nowoczesne urządzenia można teraz kontrolować i dostosowywać z dowolnego miejsca dzięki elektronicznym, bezprzewodowym systemom zarządzania, co otwiera nowe horyzonty wygody i funkcjonalności.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest właściwie inteligentny dom, czyli smart home?
Dzisiejsze nowo budowane, jak również modernizowane starsze domy jednorodzinne mają być ekonomiczne, trwałe, energooszczędne, wygodne i przez długi czas funkcjonalne. Na tym tle tworzy się rosnący powoli rynek coraz bardziej zaawansowanych technicznie mieszkań. Poszczególne produkty oraz łączone w systemy urządzenia gospodarstwa domowego i usługi, stają się dostępne w prywatnych domach. Techniczne rozwiązania i nowoczesne produkty powinny współpracować ze sobą w sposób inteligentny, intuicyjny i niezawodny.
Jeśli wszystkie możliwości techniczne będą wykorzystane, zużycie energii w domu obniży się, wzrośnie jego bezpieczeństwo i komfort. Dzięki temu dom zapewni lepszą jakość życia domownikom w każdym wieku. Technologia, którą można indywidualnie dostosowywać do potrzeb, daje perspektywę tworzenia inteligentnego mieszkania – bardziej przyjemnego i udanego.
Angielskie pojęcie „smart home” – tłumaczone jako „inteligentny dom” – nie jest jednoznacznie zdefiniowane. Można powiedzieć, że jest zbiorcza nazwa systemów i urządzeń automatyki domowej, a inteligentny dom, to taki dom, z którym domownicy mogą się porozumiewać, zdalnie kontrolować i wydawać polecenia. Wbrew pozorom, działanie wcale nie jest specjalnie skomplikowane (oczywiście pomijając wszelkie sprawy techniczne) – tylko cena domu leży oczywiście w wyższym przedziale.
Działanie inteligentnego domu – proste i niezagmatwane
Inteligentny dom składa się z licznych elementów, które można dla uproszczenia pogrupować:
- Elementy wykonawcze (nazywane aktorami) – mają być objęte inteligentnym sterowaniem. Należą do nich na przykład sterowniki grzejników, lamp, rolet, żaluzji, systemu wentylacyjnego, głośników, telewizorów. Z inteligentnym domem można zintegrować również niektóre typy pralek i kuchenek.
- Urządzenia wejściowe – mogą to być wyświetlacze dotykowe, regulatory temperatury pokojowej, tablety i smartfony, ale też klasycznie wyglądające włączniki światła. Coraz bardziej powszechne staje się również sterowanie za pomocą poleceń głosowych. Za pomocą tych łączników można też sprawdzić, czy temperatura w pomieszczeniach mieści się w określonym zakresie, albo czy światła są zgaszone. W razie potrzeby można urządzenia bezpośrednio włączać i wyłączać.
- Sensory (czujniki) – są potrzebne, aby na przykład mierzyć na bieżąco temperaturę w pomieszczeniach, rejestrować, czy drzwi i okna są otwarte albo zamknięte, określać jasność w pomieszczeniach ewentualnie rozpoznawać obecność osób.
- Bramka (gateway) – jest to jednostka sterująca, do której dochodzą wszystkie dane z czujników, i z której wysyłane są polecenia do wszystkich aktorów (na przykład zaworów w systemie ogrzewania, siłowników żaluzji itp.). Bramka umożliwia wzajemną komunikację podłączonych urządzeń. Stanowi quasi „mózg” inteligentnego domu. Elektroniczny mózg systemu może być przez użytkownika programowany. Bezpośrednie sterowanie poszczególnymi urządzeniami jest również możliwe, podobnie jak połączenie z bramką za pośrednictwem internetu.
- Oprogramowanie i okablowanie – łączność z poszczególnymi elementami systemu jest możliwa za pośrednictwem kabli albo bezprzewodowo. Ułożenie systemu przewodów wymaga uprzedniego zaplanowania domowej techniki. Łatwiejszy do realizacji, zwłaszcza w starszym budownictwie, jest bezprzewodowy system sterowania.
Jakie korzyści wynikają z posiadania inteligentnego domu?
Korzyści z inteligentnego domu zależą nie tylko od wybranych produktów, ale też tego, jaka jest ich cena i firma, ale też od własnych oczekiwań. Wartość dodana powstaje, kiedy oszczędzana jest energia, rośnie komfort życia i bezpieczeństwo. Efektownym i popularnym przejawem inteligentnego systemu jest na przykład obniżenie temperatury w mieszkaniu podczas nieobecności domowników i dogrzewanie w odpowiednim czasie przed ich powrotem. Pozwala to na oszczędności kosztów ogrzewania o kilka procent oraz zwiększa komfort, innym przykładem może być wyposażenie domu w energooszczędne oświetlenie i czujniki ruchu, które je uruchamiają. Meldowanie o zarejestrowanym ruchu na zewnątrz domu zabezpiecza na dodatek przed ewentualnym włamaniem.
Wybór karty magnetycznej zamiast klasycznego zamka do drzwi, jak to często bywa rozwiązane w hotelach, daje kolejny efekt zabezpieczenia. Automatyczne wyłączanie przy wychodzeniu z domu wszystkich urządzeń elektrycznych z wyjątkiem absolutnie niezbędnych oraz pracujących w trybie ciągłym, jak lodówka lub zamrażarka, daje potrójną korzyść:
- oszczędność energii,
- poprawę komfortu mieszkania,
- pewność, że żadne z urządzeń, jak kuchenka elektryczna albo piekarnik, nie będzie stanowiła zagrożenia.
Dom inteligentny z natury
Pojęcie inteligentnego domu nie musi się ograniczać „tylko” do inteligencji cyfrowej. Na przykład szerokie drzwi wewnętrzne i kabina prysznicowa bez progu tworzy dom bez barier, a tym samym „inteligentny”. Do tego dochodzą efekty techniczne: automatycznie otwierające się i zamykające okna oraz żaluzje ułatwiają życie codzienne. Czujniki ruchu przed wejściem oraz sensory na szybach zwiększają bezpieczeństwo.
Istnieje szeroka paleta rozwiązań technicznych, które tworzą inteligentny dom i oszczędzają energię:
- zautomatyzowane okna i drzwi,
- automatycznie działające systemy zacienienia,
- zaawansowane systemy wentylacyjne,
- inteligentne ogrzewanie,
- skuteczna technika zabezpieczenia domu,
- efektywne wykorzystanie fotowoltaiki.
Ciągły postęp techniczny i technologiczny powoduje, że przesuwane są istniejące granice możliwości i otwierają się wciąż nowe drogi do bezpiecznego, komfortowego i energooszczędnego inteligentnego domu.
Pozwolenie na budowę czy zgłoszenie budowy inteligentnego domu?
Technologia budowy, rodzaj materiałów budowlanych oraz techniczne wyposażenie budynku nabierają znaczenia dopiero po załatwieniu przez inwestora wszystkich formalności związanych z budową domu. Bez względu na to, czy chodzi o tak zwane domy inteligentne, czy tradycyjne rozwiązania, obowiązują przepisy Prawa Budowlanego. Zgodnie z nowelizacją ustawy, częściej możliwe jest zgłoszenie budowy zamiast ubiegania się o pozwolenie. Jako obszar oddziaływania obiektu budowanego traktuje się teren działki, na której firma budowlana ma rozpocząć pracę.
Obszar oddziaływania obiektu musi mieścić się w całości na działce, podobnie jak zachowana ma być odpowiednia odległość budynku od granicy działki. Analizy ewentualnego wpływu projektowanej inwestycji na sąsiednie działki i istniejącą zabudowę dokonuje projektant. Mimo pewnej dozy optymizmu nie wystarczy jednak zachować odległość budynku od granicy działki, aby odstąpić od ubiegania się o pozwolenie na budowę. Jeśli sąsiad będzie miał problem z lokalizacją swoich obiektów, czy domu, będzie to oznaczało, że jego działka znajduje się w obszarze oddziaływania.