Schron przeciwlotniczy przy domu - ile to kosztuje i co na to przepisy

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Stanisław KozłowskiDrukujUdostępnij

Budowa schronu we własnym zakresie

Prawo budowlane według aktualnego stanu prawnego przewiduje trzy rodzaje postępowania poprzedzającego rozpoczęcie robót budowlanych:

• wymagające decyzji o pozwoleniu na budowę;
• wyłączone z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, ale wymagające zgłoszenia budowy;
• budowa bez pozwolenia i zgłoszenia.

Jak wynika z rozdziału 4. art. 28-31 Ustawy - Prawa budowlanego, trudno doszukać się tam wzmianki o budowie schronu. Jak się wydaje, do czasu prawnego uregulowania kwestii budowy obiektów ochronnych na prywatnych działkach, potrzebne jest pozwolenie na budowę poparte projektem budowlanym i innymi załącznikami. Trudno zresztą wyobrazić sobie podziemną budowlę określaną jako bunkier, zbudowaną bez specjalistycznych wyliczeń, odpowiedniego doświadczenia i wiedzy. Bunkier to nie tylko żelbetowa kostka przykryta kilkoma metrami ziemi, ale przede wszystkim pomieszczenie gwarantujące jak najdłuższe przetrwanie przebywających w nim osób.

Zanim zdecydujecie się na budowę schronu, powinniście najpierw dobrze przemyśleć, jak ma być zbudowany. Po znalezieniu odpowiedniego miejsca trzeba w planowaniu uwzględnić następujące aspekty:

• Zastanowić się, które osoby powinny w schronie znaleźć miejsce. Chcielibyście go wykorzystywać tylko dla siebie, czy przewidujecie w swoim schronie pobyt również przyjaciół albo członków dalszej rodziny? Ta decyzja ma bezpośredni wpływ na wielkość budowli.
• Z reguły schron liczy od 9 m² do 90 m² powierzchni użytkowej. Im większa jest powierzchnia, tym wyższe koszty budowy. Dolna granica wydatków, to nie mniej niż ćwierć miliona złotych, a górna właściwie nie istnieje.
• Przemyśleć dokładnie, czego w schronie będziecie potrzebować. Może zatrzymacie się w nim tylko kilka godzin, a może kilka miesięcy. Dlatego trzeba będzie uwzględnić na przykład instalację toalety i generatora prądu.
• Ważne jest, aby bunkier posiadał urządzenie do wymiany powietrza. W zamkniętym pomieszczeniu powietrze szybko się wyczerpuje i konieczny jest dopływ świeżego.
• Dodatkowo trzeba zgromadzić w schronie pewne zapasy żywności i wody. Nadadzą się konserwy i artykuły o długiej przydatności do spożycia, można kupić też specjalne zapasy awaryjne, które dostarczają najważniejszych składników odżywczych.
• Jeśli pobyt w schronie jest planowany na długi czas, konieczne jest wyposażenie go w wygodne meble i odpowiednie urządzenie wnętrz.

Zlecenie budowy schronu

Własny bunkier pod ogródkiem może zapewnić bezpieczeństwo w przypadku kataklizmu albo działań wojennych. Na wzór Amerykanów i Niemców, którzy budują schrony na własnych posiadłościach, również Polacy zaczynają wykazywać zainteresowanie tego rodzaju inwestycjami. W Polsce rynek schronów jest jeszcze bardzo płytki i tylko nieliczne firmy budowlane zaczynają się tym na poważnie interesować. Gdyby ktoś miał problem z wyborem wykonawcy prywatnego schronu w kraju, może sięgnąć po doświadczoną firmę zza naszej zachodniej granicy.

Możecie oczywiście zbudować schron we własnym zakresie. Bardziej godne polecenia jest jednak zwrócenie się z tym do wyspecjalizowanej ekipy. Oferowane bunkry są dostępne w kilku standardowych wersjach. Ich cena waha się od ok. 50 000 do 360 000 euro, przy czym górna granica jest bardzo płynna i zależy wyłącznie od fantazji zleceniodawcy i zasobności jego portfela. Czas realizacji zamówienia może wynosić do pół roku.

W cenę bunkra „pod klucz” wliczona jest toaleta, oświetlenie awaryjne i urządzenie wymiany powietrza. W zależności od klasy cenowej poszczególne modele są zbudowane z różnej wytrzymałości materiałów. Standardowe wyposażenie można poszerzyć i dostosować do potrzeb klienta. Schron trzeba tak zaprojektować, aby nawet przez dłuższy czas dawał nie tylko bezpieczne schronienie, ale też w miarę komfortowy pobyt, dopóki sytuacja się nie uspokoi. Do takich uzasadnionych rozszerzeń swojego schronu można zaliczyć następujące kierunki:

• Ważne jest zasilanie w energię elektryczną. Można to zapewnić poprzez panele słoneczne albo generator prądu. Możliwe jest również podłączenie do sieci, jednak w sytuacji kryzysowej centralne zaopatrzenie w prąd jest mało prawdopodobne.
• Zbiornik z wodą to nie tylko zapas wody do picia. Umożliwia również w określonym zakresie higienę osobistą. Konieczne jest też zaprojektowanie zamkniętego zbiornika na nieczystości.
• Niezbędne jest przygotowanie zapasu artykułów spożywczych o długim terminie przydatności do spożycia. Istnieją w Europie producenci żywności o specjalnym przeznaczeniu dla wojska, sił specjalnych, podróżników itp., o niezawodnej ochronie i wyjątkowo długiej żywotności. Gotowe do spożycia racje żywnościowe, wysokoenergetyczne, zapakowane do optymalnego przechowywania i transportu, nadają się do wyposażenia schronu. Dostępne są również rozmaite konserwy i produkty liofilizowane przydatne do spożycia nawet przez wiele lat.
• Dla zwiększenia bezpieczeństwa można bunkier wyposażyć w wewnętrzny i zewnętrzny monitoring, czujniki ruchu i urządzenia alarmowe reagujące na podczerwień. Aby prywatny bunkier stał się „smart home”, zaleca się wyposażenie go w inteligentne sterowanie.
• Efekt przytulności i poprawę samopoczucia może dać zainstalowanie wirtualnych okien. Te specjalne ekrany albo wykładziny łagodzą przytłaczającą atmosferę pomieszczeń bez okien. Pełnią poza tym rolę źródła światła. Połączone z internetem – jeśli jeszcze działa – zapewniają też rozrywkę. Monitory na ścianach połączone z kamerami umożliwiają obserwację najbliższego otoczenia schronu.
• Pewnym ekstra dodatkiem jest wyposażenie urządzeń schronu w miotacze gazu łzawiącego i dymu, pomyślane jako środek obronny i odstraszający. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o ochronie domu.

Bunkier jako bezpieczeństwo i wygoda

Długotrwałe użytkowanie schronu w sytuacjach kryzysowych wymaga nie tylko odpowiednio mocnej konstrukcji, ale również wyposażenia w niezbędne systemy. Głównym materiałem konstrukcyjnym jest żelbet. Połączenie betonu i stali zapewnia maksymalną odporność na duże obciążenia statyczne i dynamiczne.

• Drzwi do schronu muszą zapewniać otwieranie awaryjne do środka na wypadek zagruzowania. Żelbetowa budowa lepiej chroni przed wysoką temperaturą niż stalowa płyta. Poza drzwiami głównymi musi być jedno lub więcej wyjście awaryjne o podobnym zabezpieczeniu.
• Grubość ścian schronu jest projektowana z dużym marginesem bezpieczeństwa. Mają być odporne na duże wybuchy i zapewniać bezpieczeństwo schronu przez długi czas.
• Wentylacja, czyli doprowadzanie czystego powietrza i usuwanie zużytego, należy do podstawowych systemów w schronie. Wszystkie przejścia wentylacyjne na zewnątrz muszą być wyposażone w zawory nadciśnieniowe i przeciwwybuchowe. Osoby przebywające w schronie są chronione przed zanieczyszczonym powietrzem zewnętrznym.
• Bezpieczne przebywanie przez dłuższy czas w schronie wymaga zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków. Skutecznym rozwiązaniem jest studnia głębinowa i zbiornik na wodę.
• Zasilanie urządzeń i systemów schronu zapewniają agregaty prądotwórcze i panele słoneczne. Paliwo do zasilania agregatów powinno być zmagazynowane w bezpiecznym, specjalnie zaprojektowanym miejscu.
• Wykonawcy schronu mogą na życzenie inwestora wyposażyć schron w system łączności radiowej. W razie przerwy w działaniu telefonii komórkowej radio może być niezawodnym sposobem na kontakt ze światem zewnętrznym.
• Podstawą przeżycia w schronie, obok zaopatrzenia w powietrze i wodę, są zapasy żywności. Istnieje możliwość wyposażenia schronu w małą szklarnię, w której da się uprawiać zioła i warzywa.

Plan zaopatrzenia schronu na wypadek sytuacji kryzysowej

Troska o zapasy w schronie w spokojnych i stabilnych czasach wydaje się co najmniej śmieszna. Niemniej jednak w porę przygotowane zaopatrzenie w najbardziej potrzebne artykuły może czasem okazać się nadzwyczaj ważne. Kryzysowe zaopatrzenie można podzielić na kilka kategorii:

• Artykuły spożywcze

W przypadku kryzysu i pozostawaniu w schronie będziecie uzależnieni od swoich awaryjnych zapasów. Planując ich zgromadzenie, trzeba zwracać uwagę na trwałość, a w przypadku wszelkiego rodzaju konserw, na termin przydatności do spożycia. Do produktów, które znajdują różnorodne zastosowanie, a jednocześnie dają się długo przechowywać, należą m.in. makaron, ryż i mąka. Specjalne racje żywnościowe, oferowane przez specjalistyczne firmy, mają trwałość liczoną w latach.

Wiele artykułów spożywczych można przez konserwowanie i suszenie przystosować do długotrwałego magazynowania. Jeśli chodzi o artykuły mrożone, trzeba koniecznie wziąć pod uwagę fakt, że bez zasilania zamrażarki szybko staną się niejadalne.

• Woda do codziennego użytku

Podczas gdy bez jedzenia przeżyjecie co najmniej trzy tygodnie, to bez wody nie dłużej niż trzy dni. Zaplanujcie odpowiednie zapasy wody nie tylko do picia, ale również do gotowania i osobistej higieny. Można przyjąć, że do picia i gotowania potrzeba około 5 l wody na dzień dla każdej osoby. Oprócz zapasów butelkowanej wody o długiej trwałości istnieje możliwość samodzielnego zaopatrzenia poprzez filtrowanie i oczyszczanie wody ze studni.

• Apteczka domowa

W kryzysowym pakiecie leków nie może zabraknąć zapasu leków, które bierzecie na co dzień. Poza tym mogą być przydatne materiały opatrunkowe, dezynfekcyjne i przeciwbólowe. Na pewno nie może zabraknąć też leków na przeziębienie, kaszel, katar i gorączkę.

• Artykuły do higieny osobistej

Zarówno dla zdrowia, jak i dla dobrego samopoczucia higiena osobista odgrywa ważną rolę. Do potrzebnych artykułów tej kategorii można zaliczyć: ręczniki kuchenne, papier toaletowy, pieluchy, chusteczki higieniczne, pasta do zębów i szczoteczki, mydło, żel do kąpieli, środki do prania i zmywania.

• Przygotowanie na wypadek braku prądu elektrycznego

Uzależnienie od energii elektrycznej jest większe, niż by się wydawało. Dlatego na wypadek przerw w zasilaniu z sieci zewnętrznej, dobrze jest zaopatrzyć się lampy na baterie z odpowiednim zapasem baterii. Awaryjne zasilanie zapewnią agregaty prądotwórcze zainstalowane w bunkrze i ewentualnie przenośne panele słoneczne.

• Zapasy ułatwiające ekonomiczne przeżycie

Czasy kryzysowe są zwykle połączone ze złą sytuacją gospodarczą. Od wysokiej inflacji, przez opodatkowanie majątku, aż do jego całkowitej utraty – wszystkie opcje są możliwe. Pewnym zabezpieczeniem jest ulokowanie oszczędności w złocie i platynie, co umożliwi opłacanie usług w sytuacji załamania rynków pieniężnych. Chociaż brzmi to nieco osobliwie, sensowne jest też posiadanie zapasu papierosów i alkoholu, które mogą posłużyć jako środek wymienny.

Czy budowa schronu to dobry pomysł?

Obawa o bezpieczeństwo własne i rodziny sprawia, że wiele osób poszukuje alternatywnych sposobów ochrony życia i zdrowia, a także majątku. Epidemia nowego wirusa, działania militarne, zagrożenia chemiczne, nie należą wcale do kategorii science-fiction, ale stały się realnym scenariuszem w naszych czasach. Budowa schronu przestaje być postrzegana jako egzotyczna fanaberia amerykańskich milionerów, a zaczyna być normalną usługą specjalnego przeznaczenia.

Specyfika konstrukcji, użycie specjalnych materiałów oraz odpowiednie wyposażenie budowli nie pozostawiają oczywiście złudzeń co do wysokości kosztów budowy prywatnego bunkra. Jeśli jednak kogoś stać na tego rodzaju inwestycję, ale waha się, czy jest to pomysł do końca uzasadniony ekonomicznie i celowy, powinien wziąć pod uwagę potencjalne korzyści. Kiedy w sytuacji skrajnie kryzysowej przestaje działać system bankowy i utracony zostaje dostęp do pieniędzy, każdy może stać się bankrutem. Pozostaje to, co zostało dobrze zabezpieczone. Schron daje szanse na przeżycie i zachowanie przynajmniej części majątku.