Budowa i obsługa łuparki świdrowej do drewna

Co to jest łuparka świdrowa i jak działa?

Rozłupywarka świdrowa jest jednym z rodzajów łuparek do drewna. Przy pomocy tego urządzenia można rozdrobnić wałki i szczapy opałowe na polana odpowiednie do palenia w piecu albo kominku. Jak sama nazwa wskazuje, głównym elementem jest „świder”, czyli metalowy stożek z naciętym gwintem.

Pod wpływem obrotów gwintowany stożek wwierca się w drewno i powoduje jego pękanie wzdłuż słojów. Gwint na stożku ułatwia wnikanie metalu w głąb wyrzynka i redukuje potrzebną do tego siłę. Ponieważ średnica wkręcanego stożka narasta, w pewnym momencie włókna drewna pękają. Świder do łupania drewna jest napędzany silnikiem elektrycznym albo jest podłączony wałem przekaźnikowym do ciągnika.

W dzisiejszych czasach powszechnego kupowania wszelkich towarów w sklepach internetowych, z urządzeniami i obrabiarkami włącznie, niezwykle ważne wydaje się precyzyjne operowanie określeniami technicznymi. Informacja na temat budowy i działania oferowanej maszyny powinna opierać się na powszechnie przyjętej nomenklaturze, a nie potocznie (lokalnie) używanych zwrotach. Tylko tak można uniknąć wielu nieporozumień i pomyłek. Oto przykład:

Omawiana właśnie łuparka świdrowa bywa czasem określana jako rębak świdrowy, co jest zupełnym pomieszaniem pojęć. Rębak mianowicie jest urządzeniem do rozdrabniania drewna (zwykle gałęzi, ale w wersji przemysłowej nawet całych pni) na zasadzie frezowania. W rezultacie powstają grubsze lub cieńsze wióry (kwestia ustawienia rębaka) z przeznaczeniem do spalania albo przerobu na płyty wiórowe. Więcej sensu można się doszukać w nazwie łuparka śrubowa, jako że gwint na stożku może przypominać śrubę. Zanim jednak użyjemy łuparki, konieczne jest pocięcie drewna. Sprawdź także ten artykuł o polecanych piłach łańcuchowych spalinowych.

Czy łuparka świdrowa jest bezpieczna w obsłudze?

Łuparka świdrowa, jak każda maszyna o znacznej mocy z wirującymi elementami, wymaga przestrzegania licznych zasad bezpiecznej i higienicznej pracy. Zasadniczo każda praca z tą maszyną stanowi pewne zagrożenie. Warto poznać opinie osób z dłuższym doświadczeniem.

Z tego względu rozłupywarka świdrowa powinna być obsługiwana przez osoby przeszkolone, a koncentracja i ostrożność pomogą zmniejszyć ryzyko wypadku. Szczegółowe zasady BHP zależą od konkretnego typu urządzenia.

Przede wszystkim należy unikać luźnej odzieży. Wirujący stożek może wkręcić zwisające elementy stroju. Zagrożenie stanowi też ostro zakończony świder do łupania drewna. Znaczna siła skupiona jest bardzo małej powierzchni.

Wybór odpowiedniej łuparki świdrowej

Parametry narzędzia oraz cena

Zasada działania łuparki świdrowej jest prosta: jest to nic innego jak rozłupywanie kawałków drewna przy pomocy klina, przy czym klinem jest w tym wypadku stożkowy świder. Każdy, kto przygotowuje zapasy opału wie, jakie wymiary, a przede wszystkim jaką średnicę mają zakupione wałki i szczapy. Od wielkości łupanych wyrzynków (albo mniejszych kawałków) zależy średnica stożka oraz moc silnika.

Ceny łuparek również powiązane są z ich wielkością. Dobrze jest przed zakupem poznać opinie użytkowników i ceny dostępnych na rynku maszyn. Przykładowo cena łuparki o średniej mocy 3 kW wynosi 1500 zł, a cena zestawu świdra z kołem – 420-450 zł.

Odpowiednie wymiary elementu klinowego oraz moc silnika odgrywają kluczową rolę w wyborze maszyny. Łuparka stożkowa powinna mieć następujące parametry:

  • średnica drewna do 20 cm – moc 2,2-3,0 kW – średnica świdra ≥ 60 mm;
  • średnica drewna do 30 cm – moc 3,0-4,0 kW – średnica świdra ≥ 80 mm;
  • średnica drewna do 40 cm – moc 4,0-5,0 kW – średnica świdra ≥ 90 mm;
  • średnica drewna powyżej 40 cm – moc powyżej 5,0 kW – średnica świdra ≥ 100 mm.

Łuparka stożkowa (łuparka śrubowa) może napęd z silnika elektrycznego albo może być podłączona do ciągnika wałkiem zdawczym o odpowiedniej wytrzymałości.

Obroty świdra stożkowego i przeniesienie napędu

Świder do łupania drewna powinien mieć obroty rzędu 400 do 600 obrotów na minutę. W takim zakresie najlepiej sprawdza się zastosowany na nim gwint. Jeżeli silnik elektryczny ma 1400 obrotów/minutę, konieczna jest redukcja obrotów poprzez zastosowanie kół pasowych albo zębatych.

Właściwe obroty świdra można uzyskać stosując odpowiednie przełożenie, na tej samej zasadzie jak w przerzutce w rowerze. Iloraz obrotów silnika i zalecanych obrotów świdra daje wymaganą wartość przełożenia. Z kolei znając średnicę małego koła na silniku oraz przełożenie, można w prosty sposób wyliczyć potrzebną średnicę dużego koła na osi łuparki.

Z tego wynika, że mając do dyspozycji silnik o obrotach 2800 obrotów/minutę, lepiej będzie kupić silnik o mniejszych obrotach, niż stosować duże przełożenie. Redukcja obrotów będzie się wiązała z dużym kołem na świdrze, a co za tym idzie dużymi wymiarami maszyny.

Ze względu na dużą moc ciągnika, łuparka podłączona do niego może mieć dużą średnicę świdra (powyżej 100 mm), przy odpowiednio dużej średnicy wałka.

Zalety i wady łuparki świdrowej

Łuparki stożkowe są zastępowane przez mocniejsze, bardziej wydajne i bezpieczniejsze łuparki hydrauliczne. Niemniej jednak, do prywatnego użytku we własnym gospodarstwie niewątpliwie długo jeszcze będą używane proste łuparki ze świdrem.

Do zalet łuparek świdrowych należą:

  • osiąganie dużej siły nacisku;
  • wciąganie drewna przez obracający się stożek z gwintem;
  • prosta obsługa.

Do wad łuparek świdrowych można zaliczyć:

  • możliwość wciągnięcia luźnej odzieży przez świder;
  • bliski kontakt obsługującego z drewnem i wirującym narzędziem – względy bezpieczeństwa.

Lepiej kupić łuparkę świdrową niż siekierę

Mimo dosyć wysokich kosztów zakupu rozłupywarki świdrowej, taka inwestycja szybko się zwróci. Odpowiednio dobrana do grubości drewna średnica stożka łuparki oraz moc silnika pozwolą na sprawne i szybkie przygotowanie nawet znacznych ilości opału. Trzeba tylko pamiętać, że drewno opałowe, jakkolwiek pochodzi z zasobów odnawialnych, nie jest od razu gotowe do użycia. Po pocięciu i połupaniu, drewno musi przez wiele miesięcy schnąć. Opał pochodzący z twardych gatunków liściastych, na przykład dębowy, najlepiej magazynować w suchym i przewiewnym miejscu przez kilka lat.

Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Oceń
Dla 98,1% czytelników artykuł okazał się być pomocny

Powiązane artykuły