Pompa ciepła czy gaz? Porównujemy metody ogrzewania domu jednorodzinnego
W ostatnich latach w centrum uwagi pozostają dwa rodzaje ogrzewania domów jednorodzinnych: nowoczesna pompa ciepła i klasyczne ogrzewanie gazowe. Podczas gdy kotły gazowe od dziesięcioleci zajmują znaczące miejsce w strukturze wytwarzania energii cieplnej na potrzeby grzewcze, pompy ciepła od niedawna stanowią przyjazną dla środowiska i nowoczesną alternatywę. Pompy ciepła wykorzystują energię otoczenia i prąd, aby wytwarzać ciepło, natomiast kotły gazowe spalają w tym celu surowiec kopalny gaz.
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Kondensacyjny kocioł gazowy – źródło ciepła niezupełnie ekologiczne
Ogrzewanie gazowe – energia cieplna z klasycznego spalania paliw kopalnych
O tym, jak działają pompy ciepła i kotły gazowe decydują zupełnie inne zasady fizyki. Podczas gdy ogrzewanie gazowe wytwarza ciepło przez spalanie kopalnych nośników energii, pompa ciepła wykorzystuje prąd elektryczny do podniesienia temperatury kosztem ogólnie dostępnego ciepła otoczenia. Dla porównania przedstawimy krótko obie technologie.
Nowoczesne gazowe urządzenia grzewcze są oszczędne, kompaktowe i niedrogie. Bazują na spalaniu gazu ziemnego, biogazu albo gazu płynnego i są bardzo niezawodne. W komorze spalania kotła gazowego spala się gaz i uwolniona energia cieplna zostaje przeniesiona do systemu grzewczego domu. Powstałe w procesie spalania gazy są w nowoczesnych piecach kondensacyjnych schładzane w taki sposób, aby wykorzystać również ciepło skraplania. W ten sposób wzrasta znacząco sprawność energetyczna kotła gazowego. Poza tym ogrzewanie gazowe jest łatwe do zautomatyzowania, trwałe i niezawodne. Może być też połączone z panelami solarnymi i fotowoltaiką, co daje odpowiedni wkład energii odnawialnej w proces grzewczy domu.
Zalety ogrzewania gazowego
- Oszczędność miejsca – kocioł gazowy ma bardzo zwartą budowę i niewielkie wymiary. W przypadku gazu ziemnego z sieci niepotrzebne są też żadne zbiorniki na opał.
- Niska cena – stosowane od dekad ogrzewanie gazowe jest korzystne cenowo pod względem instalacji. Wzrost cen gazu w ostatnim okresie oraz powszechne odchodzenie od paliw kopalnym wpływa na koszty eksploatacji instalacji gazowej.
- Sprawdzona technika – ogrzewanie gazowe jest zaawansowane pod względem technicznym i niezawodne. Nawet podczas najtęższej zimy nie trzeba się martwić, że ogrzewanie zawiedzie.
- Wysoka sprawność – ogrzewanie gazowe za pomocą kotła kondensacyjnego wykorzystuje prawie 100% energii zawartej w paliwie.
- Możliwość kombinacji – kocioł gazowy daje się doskonale łączyć z urządzeniami wykorzystującymi energię odnawialną jak pompa ciepła albo panele słoneczne.
Wady ogrzewania gazowego
- Konieczne przyłącze do sieci – korzystanie z ogrzewania gazowego wymaga obecności w pobliżu sieci gazowniczej albo konieczność instalowania indywidualnego zbiornika na gaz ciekły.
- Brak neutralności klimatycznej – nawet jeśli nowoczesne kotły gazowe odznaczają się bardzo wysoką sprawnością energetyczną, mimo wszystko bazują wciąż na spalaniu kopalnych nośników energii i powodują emisję szkodliwego dla środowiska dwutlenku węgla.
- Wahania cen gazu – rynek paliw kopalnych jak gaz ziemny i ropa naftowa podlega silnym wahaniom. Trudno jest przewidzieć wzrost cen i dokładnie ustalić rentowność inwestycji w ogrzewanie gazowe. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o pompach ciepła.
Pompa ciepła – idealne ogrzewanie do nowoczesnego budownictwa
Jak działają pompy ciepła?
Pompa ciepła wykorzystuje prosty proces sprężania, aby przenieść ciepło z niskiego poziomu temperatur na wyższy, przydatny do ogrzewania domu. Zasada działania pompy ciepła stanowi odwrócone działanie lodówki; zamiast przenosić ciepło z wnętrza pomieszczenia na zewnątrz, pompa pobiera je z zewnętrznego otoczenia i transportuje do środka.
Jako źródło ciepła, w zależności od rozwiązania technologicznego, może być ciepło powietrza, wody gruntowej albo ziemi. Ciepło pobrane na przykład z otaczającego powietrza (powietrzna pompa ciepła) jest wykorzystane do odparowania cieczy w parowniku. Forma gazowa cieczy zostaje sprężona przez napędzaną energią elektryczną sprężarkę i podnosi w ten sposób swoją temperaturę. W kolejnym etapie, w skraplaczu, rozpoczyna się rozprężanie gazu połączone z oddawaniem ciepła. Pompa ciepła jest w stanie dostarczyć wielokrotnie więcej energii cieplnej, niż wynosi zużycie przez nią energii elektrycznej.
W porównaniu z ogrzewaniem gazowym pompa ciepła pracuje w stosunkowo niskim zakresie temperatur. Z tego względu ten rodzaj ogrzewania jest przeznaczony przede wszystkim do nowoczesnego budownictwa o niskim zapotrzebowaniu na energię cieplną. Niezbędna jest doskonała izolacja termiczna ścian budynku. Ogrzewanie powierzchniowe (na przykład podłogowe), współpracujące z niskimi temperaturami jest idealnym wykorzystaniem ciepła pompy powietrzne albo gruntowej.
Zalety pompy ciepła
- Oszczędność miejsca – pompa ciepła jest nieco większa od pieca gazowego, ale również potrzebuje do instalacji niewiele miejsca.
- Niski koszt eksploatacji – zużycie energii elektrycznej przez sprężarkę pompy jest bardzo niewielkie.
- Korzyść dla środowiska – pompa ciepła nie spala żadnego paliwa kopalnego. Prąd potrzebny do napędu sprężarki może pochodzić z domowej instalacji fotowoltaicznej, czyli ze źródeł jak najbardziej odnawialnych.
- Prosta obsługa – pompa ciepła pracuje niezawodnie w sposób zautomatyzowany i nie wymaga pracochłonnej obsługi.
Wady pompy ciepła
- Wysoki koszt instalacji – w porównaniu do kotła gazowego instalacja pompy ciepła jest znacznie droższa. Szczególnie dużych nakładów wymagają głębokie wykopy albo powierzchniowe prace ziemne związane z montażem wymienników ciepła.
- Zużycie prądu elektrycznego – pompa ciepła jest napędzana energią elektryczną, co przy braku własnej instalacji fotowoltaicznej może oznaczać koszty rosnące wraz z cenami prądu.
Ogrzewanie domu w sposób przyjazny dla środowiska
Pod względem przyjazności dla środowiska pompy ciepła monoblok czy split zdecydowanie wyprzedzają ogrzewanie gazowe. Właściciel domu, który zdecyduje się na kombinację pompy ciepła z instalacją fotowoltaiczną, uniezależnia się na dodatek od rosnących cen prądu z sieci. Kocioł na gaz jest natomiast znacznie tańszy niż powietrzna czy gruntowa pompa ciepła.
Ważnym aspektem wyboru powietrzna pompa ciepła czy kocioł na gaz jest wpływ tych metod wytwarzania energii cieplnej na środowisko naturalne. Wprawdzie ogrzewanie gazowe pracuje w porównaniu z ogrzewaniem olejowym na niskim poziomie emisji szkodliwych substancji, to jednak opiera się na spalaniu kopalnego surowca, połączonego z wytwarzaniem dwutlenku węgla. Nawet po wykorzystaniu wszystkich wskazówek, jak ustawić piec gazowy ekonomicznie, emisja CO2 wyniesie około 250 g/kWh. Dla porównania emisja CO2 przez pompę ciepła nie przekracza 150 g/kWh.