Praktyczna tabela wartości opałowej różnych paliw z omówieniem
Określenie kosztów ogrzewania domu i podjęcie decyzji o zakupie wystarczającej ilości opału wymaga znajomości pewnych ważnych terminów: ciepła spalania oraz wartości opałowej. Te dwa najważniejsze wskaźniki techniczne każdego paliwa pozwalają podjąć właściwą decyzję. Przeglądając tabele i zestawienia trzeba zwracać uwagę na to, która wartość jest podawana. Nowoczesne kotły kondensacyjne potrafią wykorzystać prawie całe ciepło spalania, natomiast dla tradycyjnych kotłów grzewczych wciąż aktualna jest wartość opałowa paliwa.
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Ciepło spalania a wartość opałowa paliwa
Ciepło spalania w technice cieplnej
W każdym procesie spalania węglowodorów (jak gaz ziemny, ropa naftowa, węgiel czy drewno) powstaje z połączenia tlenu z powietrza i wodoru zawartego w paliwie para wodna. Ciepło spalania oznacza ilość ciepła, jaka wydziela się podczas procesu spalania z uwzględnieniem ciepła kondensacji pary wodnej. Wyznaczając tę wartość przyjmuje się idealne warunki, w których zachodzi spalanie całkowite i zupełne.
Spalanie całkowite zachodzi wówczas, gdy cała masa paliwa ulegnie utlenieniu, nie pozostawiając żadnych substancji palnych ani w popiele, ani w parze. Ilość dostępnego tlenu musi być co najmniej taka, jak wynika z bilansu chemicznego.
Spalanie zupełne oznacza taki proces utleniania, który daje produkty reakcji najtrwalsze z możliwych, to znaczy niemożliwe do dalszego utleniania.
Wartość opałowa, czyli praktycznie dostępna ilość ciepła
Wartość opałowa oznacza ilość ciepła, która powstaje w procesie całkowitego spalania paliwa, ale bez ciepła kondensacji pary wodnej i spalin. Wynika z tego, że ciepło spalania przewyższa wartość opałową.
Im większa jest różnica między wartościami tych dwóch parametrów, tym więcej ciepła można odzyskać w trakcie kondensacji pary wodnej. Ogólnie można przyjąć, że ciepło spalania jest o 10% wyższe od wartości opałowej.
Podczas gdy stare, tradycyjne urządzenia grzewcze bazują na wartości opałowej, zakładając ulatnianie się przez komin części wytworzonej energii cieplnej wraz ze spalinami i parą wodną, nowoczesne piece potrafią temu zaradzić. W nowoczesnych systemach grzewczych umieszcza się wtórny proces spalania oraz odzyskuje ciepło kondensacji pary wodnej.
Rodzaje paliw i ich wartość opałowa
| Paliwo | wartość opałowa [MJ/kg] | wartość opałowa [kWh/kg] |
|---|---|---|
| drewno świeże | 6,8 | 1,9 |
| drewno suche | 14,4-15,8 | 4-4,4 |
| słoma | 17,2 | 4,8 |
| brykiety drzewne | 17,6 | 4,9 |
| brykiety z biomasy | 16,7 | 4,7 |
| pellet drzewny | 18 | 4,9 |
| torf | 15 | 4,2 |
| węgiel brunatny | 8 | 2,2 |
| brykiety z węgla brunatnego | 19,6 | 5,6 |
| koks z węgla brunatnego | 29,9 | 9,3 |
| węgiel kamienny | 25-32,7 | 7,5-9 |
| koks z węgla kamiennego | 28,7 | 7,97 |
| miał węglowy | ok. 21 | ok. 5,9 |
Wilgotność drewna opałowego powinna wynosić poniżej 20%. Drewno o wilgotności ok. 30% wykazuje wartość opałową mniejszą o ok. 9%. Jeśli zainteresował cię ten temat, sprawdź także artykuł o kaloryczności węgla i ekogroszku jako opału.
| Paliwo | wartość opałowa [MJ/kg] | wartość opałowa [kWh/kg] |
|---|---|---|
| benzyna | 40,1-41,8 | 11,1-11,6 |
| metanol | 19,9 | 5,5 |
| etanol | 26,8 | 7,4 |
| olej opałowy | 42,6 | 11,8 |
| biodiesel | 37 | 10,2 |
| Paliwo | wartość opałowa [MJ/m3] | wartość opałowa [kWh/m3] |
|---|---|---|
| gaz ziemny wysokometanowy | 37,6 | 10,4 |
| gaz ziemny zaazotowany | 19,8 | 5,5 |
| propan | 92,9 | 25,8 |
| butan | 128,5 | 35,7 |
| LPG mieszanka | 43,5 MJ/kg | 12,1 kWh/kg |
Wartość opałowa paliw ciekłych i biokomponentów wg Rozporządzenia Ministra Gospodarki
Na podstawie rozporządzenia z dnia 21.10.2014 roku określony został najważniejszy parametr paliwa.
| Paliwo | wartość opałowa [MJ/kg] | wartość opałowa [MJ/l] |
|---|---|---|
| bioetanol | 27 | 21 |
| biometanol | 20 | 16 |
| czysty olej roślinny | 37 | 34 |
| benzyna silnikowa | 43 | 32 |
| olej napędowy | 43 | 36 |
Wartości opałowe różnych rodzajów paliw
Analizując wartości opałowe paliw stałych, płynnych i gazowych dobrze jest posługiwać się konkretną jednostką miary. Widać wtedy, że wartość opałowa oleju opałowego przewyższa kaloryczność ekogroszku, a wartość opałowa węgla kamiennego przewyższa prawie dwukrotnie kaloryczność drewna. Najniższa jest wartość opałowa węgla brunatnego, dorównująca w najlepszym razie drewnu. Wartość energetyczna miału węglowego odpowiada dolnemu zakresowi węgla kamiennego.
Dla porównania, kaloryczność ekogroszku w ilościach mierzonych w kilogramach jest mniej więcej taka, jak wartość energetyczna mieszanki LPG mierzonej w litrach. Z kolei wartość opałowa oleju opałowego ma się do kaloryczności LPG jak 1:1,5. Kaloryczność koksu przewyższa o jedną trzecią kaloryczność miału węglowego i prawie dwukrotnie drewna. Wartość opałowa węgla i koksu zależy od jakości i rodzaju węgla.