Jak sprawdzić klasę kotła? Wyjaśniamy krok po kroku
Większość województw naszego kraju wprowadziło uchwały antysmogowe, które regulują zasady ogrzewania budynków różnego rodzaju kotłami. Za opalanie kotłem o zbyt dużej emisyjności spalin może grozić kara finansowa. Dlatego warto wiedzieć, jaka jest klasa kotła grzewczego. Jak sprawdzić klasę kotła i czym dokładnie jest klasyfikacja kotłów C.O.? Odpowiadamy krok po kroku.
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak sprawdzić klasę pieca C.O. Sprawdzenie danych na starych kotłach grzewczych
Od kilku lat obowiązuje klasyfikacja kotłów grzewczych (zarówno tych na paliwo stałe, jak i kotłów na paliwo płynne). W związku z tym wszystkie dostępne w aktualnych ofertach sprzedaży kotły na pellet, ekogroszek bądź gaz ziemny posiadają odpowiednie oznaczenia.
Sprawdzenie klasyfikacji użytkowanego bądź nowego kotła nie jest skomplikowane. Klasyfikacja kotłów powinna być precyzyjnie wyszczególniona na tabliczce znamionowej. Znajdziemy ją na naszym piecu C.O. Sprawdzenie klasyfikacji konkretnego kotła może niekiedy wymagać przeczytania instrukcji obsługi. Jest to kolejne miejsce, w którym powinny znajdować się wszystkie niezbędne informacje.
Jak określić klasę kotła na węgiel? Tutaj sytuacja nie różni się od sposobu sprawdzania klasy kotłów na pellet czy ekogroszek. Niestety nie każdy kocioł zasypowy posiada stosowny certyfikat. Starszy kocioł zasypowy (tak zwany kopciuch) może być urządzeniem pozaklasowym. W praktyce oznacza to, że wartość emisji spalin nie została określona bądź nie mieści się w aktualnych normach (np. norma PN EN 303 5 2012). Jeśli nasz stary kocioł zasypowy nie posiada tabliczki znamionowej, najprawdopodobniej nie spełnia kryteriów żadnej klasy.
Klasyfikacja kotłów na paliwo stałe i płynne – czym jest klasa kotła i co oznacza?
Kocioł klasy A i kotły na paliwo stałe klasy B – co oznacza taka klasyfikacja?
W 2002 roku wprowadzono nowe kryteria energetyczno-emisyjne. Był to „znak bezpieczeństwa ekologicznego”. Wprowadzona została norma PN EN 303 5. Na podstawie kryteriów, wyróżniało się kocioł klasy A oraz kocioł klasy B. Norma emisji została tu uzależniona od częstotliwości załadunku.
- Kotły z okresowym załadunkiem paliwa – kotły A musiały posiadać sprawność powyżej 80%. Dodatkowo emisja CO nie mogła przekraczać 1200 mg/m3. Co oznacza klasa B na kotle? W przypadku kotłów z okresowym załadunkiem jest to sprawność powyżej 75 % i emisji spalin do 5000 mg/m3.
- Kotły z ciągłym, automatycznym załadunkiem paliwa – kotły klasy A musiały posiadać sprawność cieplną na poziomie większym bądź równym 80%. Z kolei wskaźnik emisji CO nie przekraczał 1 200 mg/m3. Kotły klasy B posiadały sprawność większą bądź równą 78%, a wskaźnik emisji nie mógł przekraczać wartości 3 000 mg/m3.
Obecnie norma PN EN 303 5 została zaktualizowana, zasypowy kocioł klasy A lub B przeważnie nie spełnia aktualnych norm emisyjności. Mimo tego warto podkreślić, że norma PN EN 303 5 wprowadziła także pierwsze klasyfikacje kotów. Były to kotły klasy 1, 2 oraz 3
- Kotły klasy I – graniczna wartość sprawności została uzależniona od mocy kotła. Tym samym kocioł na pellet bądź ekogroszek o mocy 10 kW musiał posiadać sprawność minimum 73%. W przypadku kotłów o mocy 300 kW wymagana była już sprawność na poziomie minimum 82%.
- Kotły klasy 2 – klasyfikacja kotłów PN EN 303 5 wskazywała, że minimalna sprawność kotła o mocy 10 kW musi wynosić 63%. W przypadku kotłów o mocy 300 kW, wartość graniczna została oszacowana na 72%.
- Kotły klasy 3 – tutaj sprawność graniczna kotłów o mocy 10 kW wynosiła 53% W przypadku kotłów o mocy 300 kW, wymagane było już 62% sprawności cieplnej.
Aktualnie obowiązujące zapisy uchwał antysmogowych na ogół wykluczają możliwość instalowania lub nawet użytkowania kotłów klasy 1 i 2. Ta sama sytuacja dotyczy bezklasowych kotłów zasypowych. W wielu rejonach dopuszcza się jeszcze kotły klasy 3 i 4. Jednak najbardziej preferowanym rozwiązaniem jest klasa 5. Dostępne w sprzedaży kotły na pellet, ekogroszek czy też kotły gazowe kondensacyjne na ogół spełniają normy, które stawia przed nimi klasa 5 efektywności energetycznej. Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o piecach CO.
Aktualna norma PN EN 303 5;2012
Wprowadzona w 2002 roku norma PN EN 303 5 została uzupełniona przez nowe zapisy. Aktualnie obowiązuje norma PN EN 303 5;2012. Z zapisu zniknęła 1 i 2 klasa kotła. Aktualnie mamy do dyspozycji kotły klasy 3 i 4 oraz kotły klasy 5.
- Klasa 3 – mogły to być kotły na ekogroszek, pellet, a nawet nieco lepszej jakości kocioł zasypowy. Dziś jest to najniższa spośród istniejących klasa kotła. Co istotne, wiele kotłów klasy 3 posiada certyfikat bezpieczeństwa ekologicznego.
- Klasa 4 – to rzadko spotykane kotły C.O. o lepszych parametrach niż piece zakwalifikowane do klasy 3. Ze względu na nową normę, większość producentów rozpoczęło produkcję kotłów 5 klasy. 4 klasa została niejako pominięta, jednak nadal posiadają ją nieliczne kotły C.O. Sprawdzenie kotła klasy 4 przy okazji dostarcza nam informacji, czy produkt posiada certyfikat bezpieczeństwa ekologicznego.
- Klasa 5 – warto zauważyć, że kotły klasy 3 i 4 mogły być montowane w budynkach jedynie do roku 2017. Od tego czasu w ofercie sprzedaży dostępne są jedynie kotły 5 klasy, które spełniają wysokie normy emisyjności. Klasa 5 oznacza, że kocioł pracuje z bardzo wysoką sprawnością, a jego emisja spalin może być nawet o 90% niższa w porównaniu z pozaklasowym kotłem zasypowym C.O. Maksymalna emisja pyłu w kotłach klasy 5 z załadunkiem ręcznym wynosi 60 mg/m3. Z kolei maksymalna emisja CO w kotłach z załadunkiem automatycznych została oszacowana na 40 mg/m3.
Certyfikat ekologiczny a klasa kotła wyprodukowanego przed 2017 roku
Wiemy już, jak sprawdzić klasę kotła i poznaliśmy najważniejsze normy. Wiele osób interesuje sprawdzenie norm emisyjności kotłów wyprodukowanych przed 2017 roku. Tego typu starszy kocioł zasypowy, kocioł na pellet lub ekogroszek na ogół nie posiada żadnego oznaczenia klas. W zamian tego możemy odszukać informację o tym, że wyrób posiada zabrzański certyfikat bezpieczeństwa ekologicznego.
Obowiązujące aktualnie uchwały antysmogowe wprowadzają dość zróżnicowane ograniczenia i graniczne terminy wymiany kotłów. W niektórych województwach nadal można stosować kotły klasy 3 i 4, aż do zakończenia ich sprawności technicznej. W innych wprowadza się możliwość eksploatowania wyłącznie kotłów klasy 5. Z kolei nieliczne miasta wprowadziły całkowity zakaz używania zasypowych kotłów C.O. zasilanych węglem. Dlatego warto przeanalizować przepisy, które obowiązują w interesującym nas województwie.
Trzeba przy tym podkreślić, że uchwały antysmogowe odwołują się do dyrektywy Ecodesign oraz do opisanej powyżej normy PN EN 303 5 (w wersji zaktualizowanej). Zabrzański certyfikat rozróżniał kocioł klasy A i kocioł klasy B na paliwo stałe, w oparciu o normę PN EN 303 5. Przed rokiem 2017 nie było konieczności sygnowania nowych kotłów grzewczych klasami efektywności energetycznej. Niektóre kotły klasy A i klasy B odpowiadają wymaganiom stawianym kotłom klasy 3 lub 4. Dlatego wiele osób przyjmuje, że jeśli kocioł posiada certyfikat bezpieczeństwa ekologicznego, a jego parametry mieszczą się w wymogach stawianych klasie 3 i 4 (według normy PN EN 303 5), może zostać on potraktowany w sposób równorzędny.
Kotły klasy 3 i 4 w wielu województwach wymienia się później niż kotły pozaklasowe. Jednak kwestia uznania certyfikatu bezpieczeństwa ekologicznego za równorzędny jest tematem spornym. Aktualnie nie znajdziemy żadnych wytycznych dotyczących procedur postępowania podczas ewentualnych kontroli oraz możliwości potraktowania kotłów na paliwo stałe z zabrzańskim certyfikatem na równi z normami, które spełniają kotły klasy 3 i 4.
Bibliografia:
- https://ik.pl/baza-wiedzy/porady/jak-rozpoznac-klase-kotla-co
- https://mappingair.meteo.uni.wroc.pl/2019/11/jak-sprawdzic-klase-kotla/