Jak wykonać fundament pod pompę ciepła? Wyjaśniamy krok po kroku
Pod każdy rodzaj pompy ciepła trzeba przygotować odpowiednie podłoże. Fundament jest potrzebny przede wszystkim do pomp powietrznych z jednostką zewnętrzną. Oto poradnik jak powinien wyglądać i jak wykonać fundament pod pompę ciepła.
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Po co fundament?
Budowa pompy powietrznej a fundamenty
Żeby lepiej zrozumieć jak wykonać fundament zacznijmy od wyjaśnienia jaką pełni on rolę w instalacji pompy ciepła.
Fundament pod pompę ciepła, który opiszemy dalej jest potrzebny przede wszystkim dla pompy powietrze-woda. Jej jednostka zewnętrzna (w przypadku pomp split) lub główny agregat (w przypadku pompy monoblok) zajmuje sporo miejsca i wymaga ustawienia w wyznaczonej odległości od budynku i od gruntu.
Pompa ciepła pracuje na zasadzie podobnej jak układy chłodnicze. Tylko w okresie grzewczym zamiast odprowadzania ciepła na zewnątrz doprowadza je do budynku. W procesie pracy pompy, na skutek chłodzenia gazu powstają skropliny, które w temperaturach ujemnych mogłyby zamarznąć i zaburzyć pracę całego układu. Dlatego konieczne jest ich skuteczne odprowadzanie. Poza tym pompa musi zostać umieszczona w pewnej odległości nad ziemią, żeby warstwa śniegu zimą nie zaburzała pracy wymiennika. W polskich warunkach jest to ok. 30-40 cm.
Dodatkowo agregat stojący na zewnątrz musi się znaleźć w odległości od ściany. Zwykle zaleca się 30-40 cm, a 25cm to zupełne minimum. Te odległości powinno się jednak sprawdzić w instrukcji lub skonsultować z firmą serwisującą. Każdy model może mieć nieznacznie inne wymagania. Natomiast zbyt duża odległość pompy ciepła od budynku pogorszy wydajność pompy, bo część energii będzie się wytracać po drodze.
Z wszystkich powyższych powodów potrzebne jest przygotowanie fundamentu, który pozwoli zabezpieczyć pompę przed zamarzaniem, zapadaniem się w ziemię (nie może stać bezpośrednio w gruncie) i pozwoli odprowadzić skropliny. Pompa wytwarza też hałas i wibracje, co może przeszkadzać mieszkańcom w budynku. Dlatego dobrze, żeby fundament odprowadzał też częściowo drgania pompy.
Sposoby odprowadzania kondensatu
Skropliny, inaczej kondensat, czyli wilgoć skondensowana do postaci cieczy, są odprowadzane z każdego urządzenia na zewnątrz. Tym nie musimy się przejmować, bo zapewnienie odprowadzenia na tym etapie, to zadanie konstruktorów pompy ciepła. Fundament pod pompę ciepła ma natomiast m.in. zapewnić odprowadzenie dalej kondensatu.
Istnieją dwa sposoby odprowadzania skroplin z pomp ciepła: do gruntu i do kanału ściekowego. Jakie są różnice?
- Odprowadzanie do gruntu – skropliny wsiąkają w grunt i wilgoć ulega rozproszeniu. Jest to rozwiązanie stosowane w jednostkach zewnętrznych pomp typu split.
- Odprowadzanie do ścieków – skropliny są odprowadzane bezpośrednio do instalacji ściekowej. Dotyczy to najczęściej urządzeń znajdujących się w budynku i zapobiega rozwojowi bakterii i grzybów oraz przykremu zapachowi.
Poza tym powstały kondensat można odprowadzać wykorzystując grawitację lub używając pompy do skroplin. Ten drugi sposób jest wykorzystywany tam, gdzie nie ma możliwości zapewnienia naturalnego spadku. Jednak prawidłowa budowa fundamentu pod pompę ciepła powinna umożliwić odpływanie grawitacyjne. Chociażby dlatego, że odpływ działa nawet przy wyłączonym zasilaniu nadal spełnia swoją funkcję.
Fundament pod pompę ciepła – dane techniczne
Z czego buduje się fundament pod pompę ciepła?
W zależności od zaleceń producenta i własnych pomysłów gotowy fundament będzie wyglądał różnie. Podstawowe elementy wspólne to podstawa zapewniająca odległość pompy od gruntu i od ściany, odpływ dla skroplin i postument zapewniający długotrwałe użytkowanie pompy bez jej zapadania czy groźby przekrzywienia w poziomie.
Najczęściej używanym materiałem do fundamentu jest beton. Podstawa betonowa będzie najważniejszą częścią fundamentu, która oddzieli spływającą ciecz od gruntu wokół i utrzyma ciężar pompy ciepła. Jeżeli nie korzystamy z gotowego fundamentu lub jego części, to niezbędny będzie szalunek do wylania betonu. Z betonu wykonuje się też najczęściej postument. Alternatywnie można pompę ustawić na metalowym stelażu, który częściowo będzie unieruchomiony na betonowym postumencie. Niektóre pompy mają też wbudowane nóżki.
Miejsce, gdzie skropliny mają spływać do gruntu można wysypać żwirem. Dodatkowo umieszczając rurę, z izolacją w tacce na skropliny, będziemy odprowadzać wilgoć w wyznaczonym kierunku. W przypadku odprowadzania cieczy do ścieków rura jest konieczna.
Beton powinno się zabezpieczyć np. za pomocą papy, przed wilgocią. Inaczej w ciągu kilku lat ulegnie uszkodzeniu i zacznie pękać.
Rodzaje fundamentów
Fundament pod pompę ciepła może być wykonany w różnych technikach. Dużo zależy od zaleceń producenta, modelu pompy lub firmy montującej.
Najpopularniejszy fundament to betonowa podstawa ze żwirem odprowadzającym skroplinę i postumentem pod agregat. Drugi wariant tego samego fundamentu polega na zamontowaniu rury odprowadzającej. Jak wspomnieliśmy wcześniej rura może prowadzić do kanalizacji lub do warstwy drenażu. Można się też spotkać z różnymi technikami izolującymi od hałasu i drgań pompy, np. wykorzystaniem materiałów zapewniających amortyzację pompy. Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o pompach ciepła.
Budowa fundamentu krok po kroku
Pierwsze co musimy zrobić, to określić odległość od ściany, głębokość i wymiary fundamentu z postumentem. Zalecane odsunięcie od ściany 25-40 cm odnosi się do gotowej elewacji. W stosunku do surowej ściany jest to ok. 50 cm. Oczywiście lepiej najpierw wykonać elewację, a potem zabierać się montaż pompy. Zalecana głębokość betonowej podstawy wynosi około 80 cm.
Dla większości fundamentów wymiary podstawy betonowej mogą wynosić 100x50cm. Tylko kilka marek ma inne wymiary jednostki zewnętrznej. O zalecanej długości i szerokości podstawy fundamentu przeczytacie w instrukcji danego modelu.
Co należy zrobić krok po kroku? Pracę z betonem zaczynamy co najmniej tydzień (7 dni) przed montażem agregatu. Podstawa betonowa musi być całkowicie utwardzona zanim ustawimy na niej urządzenie.
Dla najprostszego fundamentu z odprowadzeniem do gruntu za pomocą rury:
- Odmierzyć odległość od ściany i wymiary konstrukcji.
- Wykopać prostokątny rów o zalecanej głębokości.
- Wydrążyć otwór dla rury, poniżej poziomu betonowej podstawy.
- Ustawić pionowo (ważne, żeby ciecz nie zamarzała na pochyłościach) zaizolowaną rurę.
- Zabezpieczyć rurę żwirem, do której będzie odpływać kondensat.
- Ustawić szalunek z desek i kratki żelaznej pod betonową wylewkę.
- Zalać betonem do poziomu kilka centymetrów nad poziomem powierzchni gruntu.
- Gotowy fundament należy uzupełnić o postument adekwatny do rodzaju podstawy agregatu. Ważne, żeby znalazł się powyżej przewidywanej górnej granicy śniegu.
Ponieważ istnieją różne urządzenia i różne zalecenia, powyższą instrukcję należy traktować jako orientacyjną. Żeby wykonać fundament pod pompę ciepła konkretnego producenta należy stosować się do instrukcji, skonsultować z producentem albo serwisantem lub powierzyć całość wykonania specjalistycznej firmie.
Dobrze wykonany fundament pod pompę ciepła to jeden z ważnych sposobów na zapewnienie prawidłowej pracy urządzenia. Dzięki właściwemu zabezpieczeniu agregatu i odprowadzeniu skroplin nasza pompa ciepła będzie pracować przez długie lata. Dodatkowo jest to najbardziej widoczny element pompy, dlatego warto zwrócić również uwagę na stronę estetyczną wykonania.