Jaka moc instalacji fotowoltaicznej na dom będzie odpowiednia?
Moc instalacji fotowoltaicznych zakładanych w domach prywatnych zwykle waha się między 5 a 10 kWp. Dobranie najbardziej odpowiedniej dla danego domostwa, to podstawa wydajnego korzystania z wytwarzanej energii. Oto porady jak wybrać najlepszą instalację dla twojego domu.
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Co to jest moc instalacji?
Mówiąc o instalacji fotowoltaicznej wymieniamy różne parametry, ale może na początek dobrze jest zapytać co oznacza moc instalacji fotowoltaicznej?
Definicja wymaga kilku wyjaśnień. Mamy moc nominalną, obliczaną w kilowatopikach (kWp) oraz moc faktyczną wytwarzaną w danym momencie dnia. Nominalna moc instalacji fotowoltaicznej, to maksymalna moc wytwarzana przez ogniwa w warunkach standardowych (STC). Warunki te są wyjątkowo dobre, biorąc pod uwagę maksymalne nasłonecznienie – 1000 W/m3, optymalną temperaturę ogniw – 25°C i współczynnik masowy atmosfery – 1,5. Nie musimy dokładnie rozumieć znaczenia tych parametrów, żeby zdać sobie sprawę z tego, że moc jednego panela zwykle będzie niższa niż nominalna. Z tego powodu dobierając instalację do konkretnego domu, trzeba brać pod uwagę również, ile kW z instalacji fotowoltaicznej można wytworzyć w gorszych warunkach.
Podpisując umowę z dostawcą trzeba jeszcze brać pod uwagę przepisy. W umowach prosumenckich istnieją dwa rodzaje mocy:
- Przyłączeniowa – mówi o tym jaka będzie maksymalna moc czynna będzie zużywana w danej sieci. Obliczając ją bierze się pod uwagę zużycie prądu przez wszystkie urządzenia z asekuracyjnym dodatkiem. Moc przyłączeniowa jest potrzebna do zaprojektowania przyszłej instalacji.
- Umowna – to ilość energii określonej w umowie z dostawcą prądu, mówiąca, ile mocy może pobrać dany dom. Nie może być ona mniejsza niż moc maksymalna.
Teoretycznie moc przyłączeniowa nie powinna być mniejsza niż moc instalacji. Jednak zdarzają się sytuacje (np. kiedy planujemy podłączyć później chociażby pompę ciepła), że te wielkości nie są dopasowane. Wówczas należy dopełnić formalności z danym dostawcą, składając tzw. wniosek o określenie warunków przyłączenia.
Po co obliczać moc instalacji fotowoltaicznej? Podanie mocy instalacji jest potrzebne nie tylko do projektu. Zarówno niedowymiarowana jak i przewymiarowana instalacja nie tylko zwraca się dłużej, ale może powodować różne inne problemy techniczne.
Moc instalacji a moc paneli
Planując instalację dla domu często musimy brać pod uwagę nie tylko dzienny uzysk z paneli fotowoltaicznych, ale ile paneli fotowoltaicznych jesteśmy w stanie zamontować na swoim dachu czy działce.
Jak dobrać panele o odpowiedniej mocy?
Moc jednego panela fotowoltaicznego może się różnić w zależności od technologii, marki, a nawet modelu. Kiedy obliczymy już zapotrzebowanie na energię elektryczną na dom, dobrze jest poszukać takiego zestawu paneli, który będzie zapewniał energię, nie zajmując za dużo miejsca, ale też nie „bijąc” za bardzo po kieszeni.
Dobór mocy paneli fotowoltaicznych najlepiej zacząć od przejrzenia zestawień i rankingów. To najszybsza droga, żeby zapoznać się z dużą ilością różnorodnych modeli i ich podstawowymi parametrami.
Pamiętajmy, że na wielkość instalacji ma wpływ nie tylko moc jednego panela fotowoltaicznego, ale jego sprawność. Niektóre firmy chwalą się wysoką wydajnością swoich produktów, ale nie podają, że panel np. o mocy 400 kWp jest większy niż panel o podobnej mocy innego producenta.
Podstawowe parametry – czego się spodziewać?
Dobrze jest wiedzieć w jakich granicach mocy i wymiarów się poruszamy. Wszyscy pewnie wiemy, że najbardziej dostępne są panele mono- i polikrystaliczne, z czego najbardziej wydajne są panele monokrystaliczne. Dodatkowo różne zastosowane techniki pozwalają lepiej wykorzystać energię słoneczną np. panele dwustronne przetwarzają promienie odbite od gruntu, a panele używające technologii PERC łapią i przetwarzają ponownie część promieniowania porannego i wieczornego. Coraz częściej też dostępne są nowe kształty i materiały ogniw, chociaż te z krystalicznego krzemu nadal pozostają najpopularniejsze.
Dobra moc jednego panela fotowoltaicznego to 400-500 kWp, chociaż można spotkać i takie o mocy powyżej 700 kWp. Standardowa wielkość paneli to 100cm szerokości na 165 lub 170 cm długości. Można się spotkać z większymi (najczęściej do 200 cm długości), ale też z mniejszymi. W przypadku ogniw grubowarstwowych grubość panelu wynosi około 30-45 mm. Cienkowarstwowe są około dziesięć razy cieńsze i elastyczne, ale mają dużo mniejszą sprawność i moc.
Powyższe dane nie powinny nas wprawiać w zakłopotanie. Większość instalacji ma mniej więcej standardową moc i wymiary. Z tego powodu, jeżeli nie wybieramy jakichś wyjątkowych paneli można przewidzieć mniej więcej, że:
- Instalacja o mocy 5 kWp zajmie ok. 24-25m2
- Instalacja o mocy 10 kWp – ok. 47-50m2
- Instalacja o mocy 25 kWp – ok. 114-122m2
Na dom zwykle wybiera się instalację między 5 a 10 kWp. Niektóre budynki radzą sobie nawet kiedy moc instalacji fotowoltaicznej jest niższa.
Jak dobrać moc instalacji na dom?
Głównym zagadnieniem, które nas tu interesuje jest wybór odpowiedniej instalacji na dom. Chodzi nie tylko o dzienny uzysk z paneli fotowoltaicznych, ale o zapotrzebowanie w danym gospodarstwie. Jak obliczyć moc fotowoltaiki dla domu?
Zapotrzebowanie i dodatkowe instalacje
Wyliczenie zapotrzebowania jest najmniej skomplikowane, kiedy chcemy korzystać z energii elektrycznej tak jak dotychczas. Najprostszy sposób to spojrzenie na rachunki za prąd z poprzedniego roku. Pozwala to zorientować się ile prądu zużywaliśmy, bez specjalnego oszczędzania czy zmiany sprzętu elektrycznego. Jeżeli chcemy wprowadzić jakieś zmiany, to można ręcznie obliczyć ile zużywają poszczególne urządzenia. Szczególnie lodówka, pralka, piecyk elektryczny lub kuchnia indukcyjna. Największe wydatki idą na ogrzewanie i wentylację domu oraz na podgrzewanie wody użytkowej. Ich koszt zależy jednak od zastosowanej technologii grzewczej. Jeżeli już wcześniej postawiliśmy na pompy ciepła, to zużycie prądu nie będzie tak duże jak przy ogrzewaniu gazowym lub elektrycznym. W nowoczesnych domach energia końcowa (razem z cieplną) to ok. 44kWh/m2/rok, w porównaniu do ok. 150-175 kWh/ m2/rok w budynkach starszego typu bez termomodernizacji.
Trudności z doborem mocy paneli fotowoltaicznych mogą mieć osoby, które planują założenie pomp ciepła. Do aktualnego zużycia prądu trzeba dodać przewidywane zużycie przez pompę. Jak wspomnieliśmy wcześniej – wiąże się to też z odpowiednimi wnioskami do dostawcy prądu. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły na temat fotowoltaiki.
Czy słońce nam sprzyja?
Dobór mocy paneli fotowoltaicznych powinien być uzależniony również od ilości dostępnego światła słonecznego w danym miejscu. W jakim kierunku możemy ustawić panele? Czy w naszej okolicy jest więcej dni pochmurnych czy słonecznych? Do jakiej niezacienionej powierzchni mamy dostęp? Wszystko to pytania, o których łatwo zapomnieć, biorąc pod uwagę tylko zapotrzebowanie gospodarstwa i moc instalacji deklarowaną przez producenta. Dlatego przy projektowaniu instalacji dobrze jest przyjrzeć się okolicy, w której będzie montowana.
Domyślna wielkość instalacji
Wiedza o tym ile energii i prądu zużywamy w danym gospodarstwie jest konieczna do obliczenia potrzebnej mocy. Obecność domowego warsztatu czy specjalistycznego sprzętu może zmienić standardowe wyliczenia. Dla większości domów jednorodzinnych istnieją jednak przybliżone dane szacunkowe. Na ich podstawie dobór mocy paneli fotowoltaicznych jest bardzo łatwy. 1 kWp mocy instalacji fotowoltaicznej wystarcza na 1000 kWh. Jeżeli twoje zużycie energii na dom nie przekracza 3000 kWh, to wystarczy instalacja 3-3,5 kWp. Pamiętajmy, że dzienny uzysk energii z paneli fotowoltaicznych w ciągu roku jest zróżnicowany. Zwłaszcza późną jesienią i wczesną zimą, kiedy jest najmniej światła (ze względu na zachmurzenia, mgły i opady), a dni są o wiele krótsze niż latem.
W praktyce dla większości termomodernizowanych budynków jednorodzinnych optymalna moc instalacji fotowoltaicznej to 5-6 kWp. Z czego możemy wnioskować, że wielkość instalacji będzie wynosiła około 25m2 i powinna się zmieścić na przeciętnym dachu lub działce.
Czy przewymiarowana instalacja to zły pomysł?
Zamiast dokładnie wyliczać wielkość instalacji, może lepiej po prostu kupić na oko dużo mocniejszą? Przewymiarowana instalacja tworzy jednak prąd, który oddaje do sieci. W systemie net-meteringu zasada była prosta – zbyt dużo wytworzonego w ten sposób prądu po prostu przepada dla prosumenta. W net-billingu przewymiarowana instalacja może być opłacalna, bo nadwyżka jest zwracana do depozytu, z którego mamy prawdziwe pieniądze na koncie. Jeżeli jednak chcemy korzystać z dotacji, to nie możemy jej przewymiarować powyżej 20%. Ponieważ instalacja fotowoltaiczna to duży wydatek dla przeciętnego polskiego inwestora, to dotacje, zwłaszcza Mój Prąd, są kluczowym czynnikiem decydującym o szybkim zwrocie inwestycji. Dla niektórych są wręcz warunkiem umożliwiającym zakupienie instalacji bez zadłużenia na resztę życia. Z tych powodów lepiej pomyśleć o stabilnej inwestycji niż o małych zyskach rocznych na przewymiarowanej instalacji.
Dobór mocy i wielkości instalacji zależy od wielu czynników. Na szczęście da się przewidzieć w zarysie jaka instalacja będzie najlepsza dla danego budynku. Jeżeli masz wątpliwości jak wyliczyć moc instalacji do twojego domu, to bez problemu znajdziesz specjalistów, którzy w tym pomogą.