Azalia i różanecznik, czyli różnorodność rodzaju rododendron

Podobieństwa obu roślin kwiatowych

Chociaż azalia i różanecznik zostały przez botaników wrzucone do przysłowiowego jednego worka, mają zarówno wiele cech wspólnych, jak wyraźnych różnic. Pojęcie „azalia” jest powszechnie przyjęte i oznacza najprościej mówiąc, grupę różaneczników, które na zimę zrzucają wszystkie liście albo ich część. Mówi się też o azaliach szklarniowych albo zimowych; bywa azalia ogrodowa i azalia doniczkowa. W każdym przypadku chodzi o nazwę używaną przez ogrodników i miłośników ogrodów, aby szybko i zrozumiale przekazać, o jakiej roślinie jest mowa i jak pielęgnować. 

Każdy różanecznik jest krzewem liściastym o niezwykłej urodzie kwiatów. Uprawiane w ogrodzie wyrastają na duże i rozłożyste krzewy, które stanowią latem piękną osłonę, niczym obsypany kwiatami żywopłot. Azalia czy różanecznik – pewne upodobania są jednakowe i wspólne wskazania jak pielęgnować.

Luźna i kwaśna gleba

Jako że w sklepach ogrodniczych sprzedawana jest ziemia do azalii i różaneczników, świadczy o tym, że rośliny z tego rodzaju mają podobne zapotrzebowania co do podłoża. Także uprawa azalii jest identyczna jak różaneczników, co w tym wypadku całkowicie usprawiedliwia wymienność nazw. Oba oddzielne do niedawna rodzaje botaniczne lubią pulchną, kwaśną glebę, która jest dobrze zaopatrzona w wodę. To zapewnia bujne kwitnienie roślin. Nie jest rzadkością widok, kiedy w okresie kwitnienia burza kwiatów przesłania wszystkie liście.

Rododendron preferuje półcień

Tylko nieliczne gatunki tego rodzaju mają swoją ojczyznę w Europie, większość pochodzi z Azji oraz Ameryki Północnej. Bardzo lubią te rośliny stanowiska w półcieniu. W kombinacji z iglakami jako tłem, wspaniały przepych kwiatów azalii i różaneczników robi jeszcze większe wrażenie.

Łatwa uprawa azalii i różaneczników

Zarówno azalia ogrodowa jak i różanecznik są stosunkowo odporne na choroby. Mogą przez wiele lat rosnąć w jednym miejscu, nie wymagając przy tym regularnego przycinania. Nie należy sadzić ich w ziemi zbyt głęboko, ponieważ mogą ucierpieć na skutek niedostatku tlenu.

Cenne wzbogacenie każdego ogrodu

Ogólnie biorąc, rododendron i azalia w ogrodzie są zachwycającymi urodą kwiatów, łatwymi w uprawie i mało wymagającymi roślinami. Poza tym azalie doniczkowe mogą być uprawiane na balkonie, a azalia na pniu (szczepiona), przypominająca miniaturowe drzewko, jest interesującą ozdobą. Szczepiona azalia na pniu może też być prowadzona w formie bonsai.

Czym różnią się azalie i różaneczniki?

Nie zapominając o tym, że azalie i różaneczniki należą formalnie do tego samego rodzaju botanicznego Rhododendron, dla celów praktycznych możemy ten sztuczny podział między nimi podtrzymać. Chociaż ogólnie biorąc te rośliny są bardzo do siebie podobne, to decydującą różnicą jest zrzucanie przez azalie liści na zimę. Klasyczne różaneczniki tego nie robią. Pozostają zimozielone, czego o azaliach nie da się powiedzieć. Tak zachowuje się jednak tylko azalia ogrodowa, azalia doniczkowa rządzi się swoimi prawami. Okres kwitnienia azalii w ogrodzie trwa od maja do czerwca.

Różanecznik japoński lub azalia japońska w ogrodzie w czasie kwitnienia, a także jej uprawa i odmiany
Azalia w ogrodzie, w tym azalia japońska, azalia ogrodowa, azalia doniczkowa, azalia wielokwiatowa

Mrozoodporne azalie tracąc liście przestają być w okresie zimy ogrodową zasłoną. Bardziej praktyczne są pod tym względem klasyczne różaneczniki z gęstwą skórzastych liści. W ich przypadku trzeba zimą zwracać uwagę, aby nie ucierpiały od zbyt ostrego słońca. Ta cecha różaneczników wpływa na wybór odpowiedniego stanowiska, co u azalii nie ma znaczenia.

Istnieje wiele azalii, które są uprawiane wyłącznie jako rośliny doniczkowe. Azalie doniczkowe kwitną również zimą, natomiast różaneczniki, ze względu na wymiary, spotyka się raczej w ogrodzie. Azalie doniczkowe pochodzą głównie z Japonii i Chin, a azalie indyjskie zyskały w Europie popularność jako rośliny doniczkowe. Azalia doniczkowa o zimozielonych drobnych liściach dobrze rośnie w chłodnym pomieszczeniu. Azalie odznaczają się przeważnie trochę bardziej filigranowych wyglądem niż różaneczniki.  Jaki kwiat lepiej pasuje do ogrodu albo na balkonie, jest sprawą indywidualnego gustu i upodobań. Biel, róż, żółć, pomarańcz i czerwień – paleta barw kwiatów azalii jest szeroka i porównywalna z barwami różaneczników. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie azalii japońskiej w ogrodzie?




Błyskotliwa kariera azalii w mieszkaniu i ogrodzie

Różnorodność gatunków i odmian azalii

Azalie, stary rodzaj roślin włączony niedawno do różaneczników, to przykład nielicznych roślin, które zrobiły karierę zarówno w mieszkaniu, jak i w ogrodzie. Przy czym azalia ogrodowa i azalia doniczkowa mają całkiem różne pochodzenie. Uprawa azalii w mieszkaniu dotyczy przede wszystkim odmian azalii indyjskiej (Rhododendron simsii Planch.), które określa się mianem azalii doniczkowych. W połowie XIX wieku zostały one przywiezione do Europy przez Brytyjską Kompanię Wschodnioindyjską, co przeniosło się pewnie na nazwę, chociaż właściwie azalia indyjska pochodzi z Chin. Do azalii ogrodowych zalicza się gatunki z rodzaju Rhododendron, które w odróżnieniu od gatunków zimozielonych, gubią liście na zimę albo w jej trakcie. Można tutaj wyróżnić dwie grupy:

Azalia japońska

Trzeba dla porządku zaznaczyć, że nazwa „azalia japońska” jest zwyczajową nazwą grupy zimozielonych i półzimozielonych azalii. Większość pierwotnych gatunków azalii japońskiej, jak sama nazwa wskazuje, pochodzi z Japonii. Jako najważniejsze gatunki wyjściowe dla dzisiejszych odmian można wymienić Rhododendron obtusum (azalię tępolistną) i Rhododendron kaempferi. Przed ponad 400 laty powstały w Japonii pierwsze hybrydy. Dzięki trwającej całe wieki selekcji uzyskano nieprzeliczoną ilość nowych hybryd i kultywarów o przeróżnych formach, trudną do opanowania nawet przez fachowców. Przykładowa cena azalii japońskiej to 15 zł.

Azalia japońska w czasie kwitnienia w ogrodzie, a także uprawa i pielęgnacja azalii
Azalia czy też rododendron w ogrodzie i popularne odmiany, jak azalia japońska

Azalia wielkokwiatowa

Azalia wielkokwiatowa to nazwa grupy azalii o imponujących kwiatach i opadających na zimę liściach. Kolor biały, żółty, pomarańczowy oraz odcienie czerwonego są tutaj często spotykane. Na dodatek niektóre odmiany azalii wielkokwiatowej mają kwiaty o przyjemnym zapachu. Zrzucające liście azalie nadają się na stanowiska nasłonecznione i są mało wymagające. Jesienią oczarowują atrakcyjnym przebarwianiem liści w kolorach od żółci do czerwieni. Kolejną zaletą wielu roślin tej grupy jest zimoodporność. Na skutek zrzucenia liści roślina redukuje zimą powierzchnię parowania, co pozwala jej łatwiej przetrwać trudny okres. Przykładowa cena azalii wielkokwiatowej to 18 zł.

Azalia doniczkowa

Tak jak azalia na pniu jest efektowną ozdobą w ogrodzie i na tarasie, tak azalia doniczkowa (Rhododendron simsii) tworzy barwny akcent w szarym okresie zimy i deszczowej jesieni. Jak mało która roślina potrafi poprawić nastrój wspaniałym widokiem kwiatów. Dostępnych jest ponad 100 odmian tej azalii o kwiatach w szlachetnej bieli, jaskrawej czerwieni, żółci i różu.

Jak sadzić azalie w doniczce i jak pielęgnować? Jak każdy kwiat egzotyczny, tak i azalia najlepiej czuje się w warunkach zbliżonych do jej ojczystych. W azjatyckich górskich lasach – ojczyźnie azalii – panuje wilgotny i chłodny klimat, który trudno znaleźć w przeciętnym mieszkaniu. Dzięki intensywnej selekcji nowe odmiany azalii znoszą już wyższe temperatury. Niemniej jednak należy unikać stawiania ich w pobliżu źródeł ciepła. Azalie doniczkowe lubią wilgoć, ale nie znoszą zastoju wody.

Azalia japońska – centralny element dalekowschodniego ogrodu

Znaczenie hybryd azalii tępolistnej w ogrodniczej kulturze Japonii zostało udokumentowane już 450 lat temu. Do Europy azalie japońskie trafiły dopiero na początku ubiegłego wieku i od tej pory cieszą się ogromnym zainteresowaniem. Charakterystyczną cechą tej grupy roślin jest niezwykłe bogactwo kwiatów w wielu wariantach. Zwarty pokrój krzewów tworzy w okresie kwitnienia barwne poduszki, od których trudno oderwać wzrok.

Możliwości zastosowania azalii japońskiej są bardzo różnorodne, a niewielki rozmiar krzewów stwarza szczególne możliwości ich komponowania. Na dodatek krzewy azalii japońskiej można doskonale formować poprzez cięcie. Podobnie jak z bukszpanu można uzyskać tutaj azaliowe kule, prostokąty, cylindry i inne kształty.

ikona podziel się Przekaż dalej