Budowa altany ogrodowej - cena, poradnik krok po kroku, wymogi prawne
Dobrze zaprojektowana i odpowiednio wykonana altana ogrodowa może stać się unikalną ozdobą każdego ogrodu. W jej wnętrzu warto urządzić miejsce wypoczynku, w którym zrelaksujemy się po trudach codziennego dnia. Budowa altany ogrodowej może wydawać się dość skomplikowana. Jednak przy odpowiednim przygotowaniu oraz odrobinie umiejętności możemy wykonać ją samodzielnie. Poniżej podpowiemy jak powinna przebiegać budowa altany krok po kroku.
Szukasz sprawdzonych firm budowlanych? Sprawdź w naszej wyszukiwarce firm.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak zbudować altankę ogrodową zgodnie z prawem?
- Jak zbudować altanę krok po kroku? Przegląd niezbędnych materiałów
- Krok 1 – projekty altan ogrodowych
- Krok 2 – ogród i przygotowanie terenu
- Krok 3 – budowa podstawy altany ogrodowej
- Krok 4 – montaż pionowych słupów konstrukcyjnych, murłat i podwalin
- Krok 5 – montaż podłogi
- Krok 6 – budujemy dach altany
- Zabezpieczanie drewna a altanka ogrodowa
Jak zbudować altankę ogrodową zgodnie z prawem?
Budowa altanki wiąże się z koniecznością dopełnienia spraw natury formalnej. Niektórzy inwestorzy myślą, iż drewniana altanka ogrodowa może być potraktowana jako mała architektura ogrodowa, na której budowę nie trzeba zezwolenia. Niestety definicja małej architektury ogrodowej nie obejmuje altan, pawilonów ogrodowych ani budynków gospodarczych. Dlatego budowa altanki może wiązać się z koniecznością zgłoszenia lub uzyskania pozwolenia budowlanego. Od 2015 roku zgłoszeniu podlegają altany ogrodowe o powierzchni do 35 m2. Ich maksymalna wysokość może wynosić do 5 metrów przy dachu stromym lub do 4 metrów przy dachu płaskim. Przy czym ilość altan nie może być większa niż dwie na każde 500 m2 działki.
Budowa altany ogrodowej o powierzchni przekraczającej 35 m2 wiąże się z koniecznością uzyskania pozwolenia budowlanego. Stosowne pozwolenie wydaje Starosta Powiatowy. Maksymalny czas oczekiwania na dokumentację wynosi obecnie dwa miesiące.
Altana ogrodowa o powierzchni nieprzekraczającej 35 m2 posadowiona na rodzinnych ogrodach działkowych nie wymaga pozwolenia ani nawet zgłoszenia. Podobnie jest w przypadku pergoli, wiat i konstrukcji niezespolonych na stałe z podłożem (pozbawionych fundamentów).
Jak zbudować altanę krok po kroku? Przegląd niezbędnych materiałów
Przed odpowiedzią na pytanie jak zbudować altanę musimy rozpocząć od przedstawienia najważniejszych materiałów budowlanych. W wielu marketach znajdziemy gotowe zestawy do budowy. W ich skład z pewnością wejdą słupy konstrukcyjne. Dobrym materiałem okazują się tu kantówki z drewna sosnowego 9 x 9 cm. Na ściany oraz dach mogą posłużyć deski strugane 2 x 20 x 200 cm. W ofertach sprzedaży znajdziemy także elementy ażurowe, które świetnie sprawdzą się do wykonania ozdobnych ścian.
Podczas montażu przydadzą się także łączniki do drewna, kształtki, zastrzały oraz stalowe kotwy, które wbetonujemy w podłoże. Dokładna lista potrzebnych materiałów powinna znajdować się w projekcie altany.Zobaczmy więc, jak wygląda budowa altany ogrodowej krok po kroku.
Krok 1 – projekty altan ogrodowych
Budowa altany ogrodowej wymaga przygotowania przynajmniej prowizorycznego projektu. Projekt altany ustali metraż budowli, jej kształt, a także rodzaj zastosowanych materiałów. Podczas projektowania przemyślmy również kwestię lokalizacji. Kształt wnętrza powinien zostać zaprojektowany w sposób symetryczny i umożliwiający ustawienie mebli ogrodowych.
Dobrym rozwiązaniem okazują się gotowe projekty altan ogrodowych. Możemy zamówić je w większości biur projektowych. Zaletą owego rozwiązania jest profesjonalne przygotowanie i pewny efekt wizualny. Przeglądając gotowe projekty altan ogrodowych jesteśmy w stenie ocenić wygląd przyszłej konstrukcji, zapoznać się z jej parametrami, a także pełną listą potrzebnych materiałów budowlanych. Niektóre gotowe projekty altan ogrodowych posiadają wstępny kosztorys inwestorski. Dzięki niemu inwestor pozna skalę wydatków i będzie lepiej przygotowany do przedsięwzięcia.
Krok 2 – ogród i przygotowanie terenu
Pierwszym działaniem praktycznym powinno być wyrównanie oraz utwardzenie terenu na którym stanie altanka ogrodowa. Wybierzmy optymalną lokalizacje altany i usuńmy z niej wszystkie kamienie, korzenie oraz zanieczyszczenia. Przy okazji możemy usunąć wierzchnią warstwę humusu, zastępując ją mieszaniną piasku i cementu. Dzięki temu podstawa pod altanę będzie lepiej utwardzona. Pamiętajmy, że altany ogrodowe można ulokować wyłącznie na wyrównanym i odpowiednio utwardzonym podłożu.
Po wyrównaniu terenu należy wytyczyć przestrzeń na której znajdzie się konstrukcja altany. Wyznaczamy wszystkie naroża przyszłego obiektu. W przypadku czterokątnych altan wyznaczanie jest dość proste. Miejsca lokalizacji naroży przyszłych ścian oznaczamy przy pomocą kołków, które wbijamy w ziemię. Pomiędzy kołkami rozciągamy sznurek wyznaczający lokalizacje ścian altany. Wytyczanie podstawy altan o skomplikowanych kształtach okazuje się bardziej kłopotliwe. W przypadku altan wpisujących się w kształt sześciokąta lub ośmiokąta foremnego rozpoczynamy od wyrysowania koła. Dopiero na nim oznaczamy lokalizację naroży poszczególnych ścian.
Krok 3 – budowa podstawy altany ogrodowej
Lekkie ogrodowe altany drewniane czy pawilon ogrodowy nie wymagają betonowania fundamentów. W ich przypadku w zupełności wystarczą zalane betonem słupy fundamentowe. Ilość słupów fundamentowych odpowiada liczbie pionowych słupów konstrukcyjnych. W celu ich montażu wykopujemy dołki o głębokości ok. 70 cm. Szerokość dołka musi być przynajmniej trzykrotnie większa od powierzchni stopy słupa konstrukcyjnego.
Odpowiednio przygotowany wykop zalewamy tak zwaną zaprawą plastyczną. Przygotowujemy ją z wody, jednej części cementu oraz siedmiu części żwiru bądź piasku. Przed stężeniem zaprawy umieszczamy w niej stalowe kotwy, które posłużą do montażu drewnianych słupów konstrukcyjnych.
Cięższe altany ogrodowe powinny zostać wykonane na stabilnym, betonowym fundamencie. Warto wylać go pod całą powierzchnią altany. Preferowana grubość wylewki to 20 – 30 cm. W narożach betonowej wylewki zatapiamy stalowe kotwy montażowe. Takie rozwiązanie sprawia, że altana ogrodowa jest bardziej stabilna oraz odporna na niekorzystne warunki pogodowe. Dobrym pomysłem jest także wyniesienie fundamentu ok 10 cm ponad powierzchnie gruntu. Dzięki temu altana ogrodowa będzie lepiej zabezpieczona przed działaniem wilgoci podchodzącej z gleby.
Najmniej polecanym rozwiązaniem jest budowa altanki na wbijanych w podłoże tulejach. Co prawda taki sposób montażu podstawy będzie najłatwiejszy, jednak lekkie altany ogrodowe będą podatne na działanie porywistych wiatrów. Konstrukcja altany ogrodowej posadowionej na wbijanych tulejach wykazuje się najniższą stabilnością i odpornością.
Krok 4 – montaż pionowych słupów konstrukcyjnych, murłat i podwalin
Niektórzy inwestorzy zastanawiają się jak zbudować altankę ogrodową z drewna. Po wykonaniu fundamentów przychodzi czas na zamontowanie pionowych słupów konstrukcyjnych. Do owej czynności przystępujemy po pełnym wyschnięciu zaprawy cementowej. Słupy śrubujemy do stalowych kotew. Podczas prac najważniejsze będzie zachowanie pionu i poziomu. Wszystkie pomiary przeprowadzamy przynajmniej dwukrotnie, aby upewnić się, że konstrukcja nośna altany będzie odpowiednio wyprofilowana.
Po zamocowaniu pionowych słupów konstrukcyjnych można rozpocząć montaż murłat i podwalin.
Murłaty służą do przenoszenia obciążeń z więźby dachowej. Altany drewniane na ogół posiadają dach czterospadowy. Zatem w tym wypadku murłaty znajdują się przy każdej ścianie budowli. Montujemy je bezpośrednio do słupów konstrukcyjnych.
Podwaliny to innymi słowy poziome elementy znajdujące się u podstawy konstrukcji. Stanowią ważny element wzmacniający. Niestety są też mocno narażone na działanie niekorzystnych warunków zewnętrznych (głównie na wilgoć z podłoża). Dlatego zaleca się zabezpieczenie ich powierzchni masą kauczukową.
Krok 5 – montaż podłogi
Budowa altany ogrodowej obejmuje także montaż podłogi. Jest to szczególnie ważny etap, który umożliwi wygodne użytkowanie naszej budowli. Na wyrównanej nawierzchni będziemy mogli ustawić meble ogrodowe, które umożliwią komfortowy wypoczynek.
Niektóre lekkie altany drewniane nie posiadają żadnej podłogi. Niestety w ich wnętrzu zalega większa wilgoć, która może doprowadzić do szybszego zniszczenia mebli ogrodowych. Dlatego w wielu projektach znajdziemy podłogi z naturalnego drewna, które idealnie komponują się ze stylistyką altany. Podłogi drewniane wymagają montażu legarów. Układamy je prostopadle do wejścia. Podczas montażu zwracamy szczególną uwagę na poziom. Legary powinny zostać ułożone równolegle do siebie z zachowaniem kątów prostych. Niedociągnięcia na tym etapie mogą doprowadzić do nieodpowiedniego ukształtowania podłogi.
Do przygotowanych legarów przybijamy lub przykręcamy deski podłogowe.
Budowa altanki nie wymaga montażu legarów w przypadku, gdy planujemy wykonanie podłogi betonowej. Betonowe płyty, czy kostka brukowa może nie wyglądają tak efektownie jak podłoga drewniana. Jednak są znacznie bardziej odporne na działanie wilgoci i nie wymagają konserwacji. Dzięki temu są chętnie wybierane pod altany drewniane.
Krok 6 – budujemy dach altany
Altany ogrodowe umieszczone w ogrodzie wymagają stworzenia solidnego, odpornego na warunki pogodowe dachu. Jego podstawą pozostaje więźba. Dachy altany mogą posiadać różnorodną formę. Oprócz klasycznego, czterospadowego kształtu występują także dachy ośmiospadowe, dwuspadowe oraz jednospadowe. Projekty altan ogrodowych określają dokładną specyfikę budowy więźby oraz preferowane materiały wykończeniowe. Najłatwiejszy w montażu będzie zwykły, jednospadowy dach. Niestety takie rozwiązanie będzie też najmniej eleganckie. Dlatego o wyborze kształtu dachu i specyfice jego budowy warto pomyśleć już na samym początku, podczas tworzenia lub zakupu projektu.
Podstawą budowy dachu jest wykonanie drewnianego szkieletu. Belki montujemy do siebie gwoździami i wzmacniamy dodatkowymi zastrzałami kątowymi. Następnie przytwierdzamy na nich deski lub płyty OSB. Będzie to rodzaj deskowania, które wzmocni konstrukcję nośną dachu.
Kolejnym etapem powinno być wykonanie dodatkowej izolacji przeciwwilgociowej. Na więźbie warto wyłożyć papę podkładową lub gont bitumiczny, który może stanowić jednocześnie główne pokrycie dachowe.
Na altanach drewnianych (np. z drewna sosnowego) możemy także zastosować pokrycie z blachodachówki lub tradycyjnej strzechy. Wybór pokrycia zależy wyłącznie od pożądanego efektu dekoracyjnego.
Krok 7 – montaż ozdobnych, ażurowych ścian
Budowa altany ogrodowej kończy się z chwilą zamontowania ozdobnych, ażurowych ścianek. Znajdziemy je w niemal każdym składzie budowlanym. Gotowe elementy przytwierdzamy bezpośrednio do konstrukcji nośnej.
Zabezpieczanie drewna a altanka ogrodowa
Powyżej opisaliśmy jak zrobić altankę z drewna. Jednak warto zaznaczyć, że drewniana architektura ogrodowa, tak samo jak na przykład domek czy meble, wymaga regularnej konserwacji. To bardzo ważne działanie, które zabezpiecza materiał przed negatywnym wpływem zmiennych warunków pogodowych oraz atakami grzybów, pleśni i szkodników.
Drewno na altany czy place zabaw dla dzieci może być zabezpieczone impregnatem, bejcą, lakierobejcą bądź farbą kryjącą. Dużą popularnością cieszy się także tradycyjny pokost, który podkreśla widoczność słojów drewna i lekko przyciemnia ich barwę. Wybór preparatu zależy od gustu i preferencji wykonawcy. Impregnat, bejca oraz lakierobejca wnikają w głąb struktury drewna chroniąc je od środka. Skuteczniej zabezpieczają przed atakami szkodników, jednak nie są tak wydajne w ochronie przed wilgocią. Z kolei wszelkiego typu lakiery i oleje stanowią zabezpieczenie od strony zewnętrznej. Wygładzają powierzchnie drewna, nadają jej większy połysk, a jednocześnie tworzą barierę ochronną. Dobrej jakości oleje i lakiery skutecznie chronią drewno przed działaniem wilgoci. Należy je stosować raz na dwa, maksymalnie trzy lata.