Bukszpan

Bukszpan jest rośliną chętnie sprowadzaną do ogrodu. To krzew bardzo często wybierany do sadzenia, jako żywopłot. Dobrze reaguje na cięcie, zatem można go bez przeszkód formować. Co ważne, jest piękną ozdobą także zimą. Warto też wiedzieć, że nadaje się do uprawy w pojemniku w domu. W związku z wieloma zaletami przedstawiamy kilka informacji na jego temat. Opisujemy odmiany, sadzenie a także zasady pielęgnacji.

Gryczpan ogrodowy i domowy

Opis bukszpanu trzeba zacząć od wskazania, że to krzew zaliczany do rodziny bukszpanowatych. Do tej dość dużej grupy należy około 120 gatunków. W naturze rozwija się na obszarach Europy Środkowej i Południowej, Afryki Północnej, Azji Mniejszej. Roślina czasem nazywana gryczpanem spotykana jest też na Kaukazie i w Himalajach. Do tego zyskała uznanie, jako gatunek ozdobny sadzony w ogrodach. Przyjmuje się także w pojemnikach ustawianych na balkonach i tarasach. W Polsce uprawia się dwa podobne do siebie rodzaje. Chodzi o bukszpan drobnolistny oraz wieczniezielony znany jako zwyczajny.

Co warto wiedzieć o odmianie drobnolistnej? Charakterystyczne cechy tej dekoracyjnej rośliny to:

• nieduża wysokość, w ogrodzie zazwyczaj osiąga 1,2 metra, rzadko dorasta do 2 metrów,
• zimozielone liście, niezbyt duże, zaokrąglone, z wierzchu błyszczące od spodu matowe,
• kwitnienie od marca do maja, pojawiają się wtedy drobne, żółte kwiaty pozbawione płatków,
• niewielkie, czarne owoce pojawiające się po okresie kwitnienia, dla człowieka są trujące.

W Polsce największym powodzeniem cieszy się bukszpan drobnolistny ‘Faulkner’. Poza nim do ogrodu wybierane są odmiany ‘Morris Midget' czy 'Golden Triumph'.

Czas na bukszpan wieczniezielony, który wciąż jest popularniejszy od poprzednika. Rozwija się na prywatnych posesjach, w parkach, na cmentarzach. Nic nie stoi na przeszkodzie by uprawiać go w domu. Dorasta do 2-5 metrów wysokości i ma zwarty pokrój. Jego pędy pokrywają się zimozielonymi, drobnymi, eliptycznymi liśćmi błyszczącymi z wierzchu. Ta roślina miododajna kwitnie od marca do kwietnia, wykształca drobne, żółte lub białe kwiaty. Następnie pojawiają się trujące owoce. Cenione odmiany to ‘Suffruticosa’, ‘Elegantissima’, ‘Blauer heinz’, ‘Rotundifolia’ i ‘Kraków’. Po więcej informacji na ich temat zapraszamy na naszą stronę.

Sadzenie i uprawa bukszpanu w ogrodzie

Jak już wspomnieliśmy, w naszym kraju najbardziej lubiany jest gryczpan wieczniezielony. By móc formować żywopłoty bądź kule, trzeba spełnić jego wymagania. Należy sadzić go na stanowiskach nasłonecznionych, lecz niewystawionych na palące słońce. W razie potrzeby poradzi sobie także w półcieniu. Wyrośnie w pełnym zacienieniu, ale nie będzie wtedy zbyt gęsty. Ponadto wybrane miejsce musi być przewiewne, ale osłonięte przed wiatrem. Głównie, dlatego, że młode okazy są wrażliwe na mróz.  Starsze radzą sobie lepiej, ale też nie lubią niskich temperatur. Warto też zadać pytanie, jaka gleba jest najlepsza dla bukszpanu?

Opisywany krzew ogrodowy wyrośnie na wielu podłożach ma jednak swoje preferencje. Najlepiej czuje się na ziemiach żyznych, próchnicznych i przepuszczalnych. Gryczpan nie lubi nadmiaru wody, dlatego gleba musi być stale, umiarkowanie wilgotna. Roślina ma też pewne wymagania w stosunku do odczynu podłoża. Toleruje jedynie zasadowe pH. Jeśli wszystkie wymienione warunki zostaną spełnione, bukszpan okaże się odporny na suszę. Do tego nie zaszkodzi mu zanieczyszczone, miejskie powietrze.  Chcą stworzyć żywopłot, należy dowiedzieć się jak sadzić tę roślinę. Można to zrobić przechodząc do kolejnego akapitu.

Krokiem poprzedzającym sadzenie jest przygotowanie ziemi. Polega na odchwaszczeniu wybranego miejsca i spulchnieniu. Jeśli przyszły żywopłot lub obwódka mają być gęste ale niskie to zalecany rozstaw krzewów wynosi 10-15 cm. Natomiast do uzyskania wyższych barier konieczne jest rozmieszczenie sadzonek, co 20-25 cm. W obu przypadkach po zakończeniu sadzenia, roślinki trzeba obficie podlać. To ułatwi im zadomowienie się na nowym stanowisku. To tyle, jeśli chodzi o wymagania. Po rozwinięcie informacji podanych w tej części artykułu zapraszamy na naszą stronę. Znajduje się tam wiele cennych porad.

Pielęgnacja bukszpanu wieczniezielonego

Młode gryczpany są wrażliwe na niekorzystne warunki atmosferyczne. Dlatego też potrzebują ochrony przed mrozem. Najlepszym sposobem jest okrycie chochołem wykonanym ze słomy lub też agrowłókniną. Dobrym pomysłem jest wykorzystanie kilku gałązek świerku. Coraz częściej stosowane są poręczne kaptury produkowane z worków jutowych lub wspomnianej już agrowłókniny. Wystarczy pozakładać je na roślinki i lekko ściągnąć sznurkiem. Starsze krzewy lepiej reagują na niskie temperatury, ale też mogą potrzebować okrycia. Szczególnie podczas bardzo mroźnych zim. Jak jeszcze dba się o bukszpany?

Jeśli gyczpan rośnie na idealnie dobranym podłożu to nie potrzebuje częstego podlewania. Wystarczy robić to podczas upałów i przeciągającej się suszy. Na mniej sprzyjających podłożach dostarczanie wody musi być częstsze. Głównie od wiosny do jesieni roślinę podlewa się regularnie, ale niezbyt obficie. Podobnie wygląda kwestia nawożenia. Jeśli uprawa odbywa się na najlepszych stanowiskach wystarczy jedna lub dwie dawki nawozu, na przykład kompostu. W nieco mniej żyznych miejscach zasilanie powinno być częstsze. Wykonywane najlepiej pod koniec marca, w czerwcu oraz lipcu. To jeszcze nie koniec ważnych informacji.

Pielęgnacja bukszpanu wieczniezielonego to także przycinanie. Można tworzyć z niego kule lub o wiele bardziej skomplikowane figury. Krzewy rosnące samodzielnie wystarczy formować raz w roku. Okazy tworzące żywopłot ścina się nawet kilka razy w sezonie. W obu przypadkach najlepiej robić to w dwóch terminach. Pierwszy to przełom marca i kwietnia a drugi koniec lipca i początek sierpnia.   Bukszpan ozdobny dobrze znosi ścięcie 1/3 a nawet ¼ długości pędów. Jak widać prezentowany krzew nie jest skomplikowany w utrzymaniu. Warunki uprawy i pielęgnację dokładniej opisujemy na naszym portalu. Zachęcamy do zapoznania się z tymi materiałami.