Drenaż opaskowy, odwodnienie liniowe - co warto wiedzieć?
Budowa domu na podmokłej działce wiąże się z koniecznością wykonania wydajnego odwodnienia. Dzięki niemu zabezpieczymy nasze piwnice przed podciąganiem wilgoci, a jednocześnie sprawimy, że na posesji nie będą zalegały kałuże i błoto. Poniżej podpowiemy, jak wykonać odwodnienie domu. Sprawdzimy, czym charakteryzuje się drenaż opaskowy, a także określimy, gdzie warto zamontować odwodnienie liniowe. Na koniec wskażemy przybliżone ceny, które trzeba ponieść na odwodnienie domu.
Jeśli planujesz budowę domu i interesują cię projekty domów, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Dzięki niej otrzymasz dostęp do najlepszych ofert sprawdzonych fachowców.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest drenaż opaskowy?
Pod tą nazwą kryje się odwodnienie domu, które znajduje się pod powierzchnią gruntu. W skład systemu wchodzą specjalne rury drenarskie. Ich zadaniem jest zbieranie wilgoci z gleby i odprowadzanie jej poza obszar budynku. Drenaż wokół domu staje się zatem metodą eliminowania nadmiernej wilgoci pochodzącej z gleby. Rury drenażowe nie są w stanie odprowadzić wody deszczowej, która zbiera się nad górną warstwą podłoża. Dlatego drenaż wokół domu nie zabezpiecza posesji przed pojawianiem się kałuż i błota. Pewną niedogodnością okazują się także ograniczenia montażowe. Drenaż wokół domu nie będzie miał większego sensu, jeśli pod powierzchnią gruntu znajduje się wysoki poziom wód gruntowych (szczególnie naporowych). Pamiętajmy, że wody naporowe działają pod silnym ciśnieniem i nieustannie oddziałują na fundamenty. Rury drenarskie nie będą w stanie odprowadzić takiej ilości wody. Co więcej, nie obniżą ich poziomu. W tym przypadku koszt drenażu opaskowego jedynie niepotrzebnie uszczupli nasz budżet. W takiej sytuacji jedynym skutecznym zabezpieczeniem fundamentów okazuje się izolacja przeciwwodna. Przewidują ją same projekty domów. Więcej na jej temat przeczytasz w tym artykule.
Podobna sytuacja będzie miała miejsce w przypadku, gdy nie mamy gdzie odprowadzić wilgoci zebranej przez rury drenażowe. W teorii wodę można byłby rozłączyć po powierzchni działki. Jednak w przypadku terenów nieprzepuszczalnych będzie to mało praktyczne rozwiązanie.
Dla zachowania najwyższego komfortu użytkowania posesji drenaż opaskowy zostaje uzupełniony o odpływ liniowy. Takie kompleksowe odwodnienie domu stanowi zabezpieczenie przed podciąganiem wilgoci pochodzącej z gleby oraz przed zaleganiem wody deszczowej na posesji.
Drenaż wokół domu – przegląd najważniejszych elementów
Wydajne odwodnienie domu za pomocą drenażu opaskowego może być wykonane przy zastosowaniu kilku podstawowych elementów instalacyjnych odwodnień liniowych. Odpływ liniowy składa się z następujących elementów:
Rury drenarskie – odpływ liniowy przeważnie wykorzystuje tu produkty z tworzywa sztucznego. Rury drenarskie układa się przy ławach fundamentowych. Zaleca się okrycie ich dodatkową otuliną, która zabezpieczy perforacje przed zatkaniem i prawidłowość działania odwodnień liniowych.
- Obsypka filtracyjna – otacza rury drenarskie. Dzięki obsypce wilgoć łatwiej przedostaje się do perforacji i może zostać zebrana przez rury drenarskie.
- Materiał filtracyjny – układa się go pomiędzy obsypką filtracyjną, a gruntem. Jest to element oddzielający, uniemożliwiający łączenie się obydwu warstw.
- Studzienka kontrolna – ten element, jeśli chodzi o odpływ liniowy, łączy ze sobą poszczególne rury drenażowe. Przeważnie wykonuje się je z gotowych, dostępnych w ofertach sprzedaży elementów.
- Studzienka rewizyjna – to ostatni element całego systemu. Studzienka rewizyjna gromadzi wodę zebraną przez odwodnienie domu. Powinna znajdować się w najniższym punkcie systemu.
Jeśli zainteresował cię temat, jakim są odwodnienia liniowe z rusztem czy drenaż opaskowy, więcej informacji oraz przybliżone ceny znajdziesz w tym artykule.
Jak wykonać drenaż krok po kroku?
Wykonanie drenażu opaskowego na gruntach przepuszczalnych jest dość proste. Pierwszym etapem będzie ułożenie wokół ławy fundamentowej obsypki filtracyjnej. Następnie układa się rury drenarskie a następnie kolejną warstwę obsypki. Kolejny krok wykonania drenażu to ułożenie materiału filtracyjnego i obsypanie go gruntem rodzimym.
Jak wykonać drenaż - prace na gruntach
Większy stopień skomplikowania prac pojawia się przy gruntach nieprzepuszczalnych. Drenaż opaskowy powinien być w tym wypadku wzbogacony o drenaż płaszczyznowy. Pierwszym etapem prac będzie montaż izolacji przeciwwodnej lub przeciwwilgociowej wokół ławy fundamentowej. Następnie tworzy się warstwę termoizolacji ze styropianu. Dopiero przy tak zabezpieczonym fundamencie układa się warstwę drenażową. W wykopie przeznaczonym pod rury drenarskie układa się tkaninę filtracyjną (najczęściej geowłókninę). Następnie usypuje się warstwę obsypki filtracyjnej. Na niej montuje się rury drenażowe i obsypuje kolejną warstwą filtracyjną. Tak przygotowany drenaż trzeba jeszcze zabezpieczyć od góry tkaniną filtracyjną. Następnie drenaż opaskowy zasypuje się materiałem filtracyjnym. Można tu wykorzystać keramzyt lub żwir o większej granulacji.
Drenaż krok po kroku - opaska i montaż systemu
Dobrą praktyką jest także wykonanie opaski żwirowej, która otoczy cały budynek i posłuży do odprowadzenia wody. Dzięki temu wilgoć będzie szybciej schodziła do rur drenażowych, zapewniając wydajniejsze działanie systemu. Podczas montażu całego systemu filtracyjnego przyda się także folia kubełkowa. Nie jest to co prawda materiał do hydroizolacji. Jednak skutecznie zabezpieczy ściany fundamentowe przed uszkodzeniami mechanicznymi, powstającymi podczas prac nad drenażem. Sprawdź także nasz artykuł: Folia kubełkowa - zastosowanie, cena, poradnik użycia.
Czy potrzebna będzie folia kubełkowa?
Folia kubełkowa nie jest elementem odwodnienia domu. Nie zabezpiecza też ścian fundamentowych przed wysokim poziomem wód gruntowych. Jednak warto ją zastosować w celu dodatkowego zabezpieczenia. Folia kubełkowa osłania ściany fundamentowe przed uszkodzeniami mechanicznymi. Dodatkowo usprawnia odprowadzanie wilgoci z pionowej powierzchni ścian. W kubełkach znajduje się powietrze. Jego cyrkulacja sprzyja szybszemu wysuszeniu ściany.
Folia kubełkowa może być też wykorzystana do poprawienia wydajności drenażu opaskowego. Wytłoczenia zostają wtedy zamontowane w odwrotnym kierunku (od ściany na zewnątrz). Tak zamontowana folia kubełkowa zostaje dodatkowo zabezpieczona od gruntu. Do zabezpieczenia najczęściej wykorzystuje się geowłókninę. Dzięki temu pomiędzy kubełkami, a zabezpieczeniem z geowłókniny tworzy się szczelina. Jej zadaniem będzie wydajne odprowadzenie wody gruntowej do zamontowanego niżej drenażu opaskowego. Zamontowana w ten sposób folia kubełkowa jest szczególnie polecana przy glebach nieprzepuszczalnych, w których występuje utrudnione odprowadzanie wody. Jeśli zainteresował cię ten temat, sprawdź także w tym artykule, co warto wiedzieć o poziomie wód gruntowych.
Czym jest odwodnienie liniowe?
Odpływ liniowy znajduje zastosowanie przy glebach nieprzepuszczalnych. Systemy odwodnień zbierają wodę opadową przez kratki odpływowe. Następnie odprowadza je rurami do kanalizacji lub rowu melioracyjnego. Dobrze wykonane odwodnienie liniowe sprawia, że nieprzepuszczalnym gruncie nie zalegają kałuże. Teren działki staje się lepiej osuszony, co nabiera szczególnego znaczenia na niewielkich posesjach.
Gdzie stosuje się odwodnienie liniowe?
Najczęściej wykonuje się liniowe odwodnienie domu. Kratki odpływowe są tu często połączone z rurami spustowymi, odprowadzającymi wodę z dachu. Cały system odprowadzania wody posiada także dodatkowe studzienki kontrolne. Ich zadaniem jest zatrzymanie drobnych zanieczyszczeń mogących doprowadzić do zamulenia instalacji. Odpływy liniowe działają wówczas bez zarzutu.
Odpływ liniowy możemy też zamontować przy altanach, garażach i budynkach gospodarczych. Podczas tworzenia instalacji trzeba pamiętać, aby rury zostały wykonane ze spadkiem w kierunku odpływu wody. Minimalny spadek to 3 %. Odwodnienie liniowe wykonane bez spadku, lub ze zbyt małym spadkiem będzie niewydajne i nie odprowadzi dostatecznej ilości wody deszczowej.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że odwodnienie liniowe nie usuwa wilgoci, która znajduje się pod powierzchnią gruntu. Kratki odpływowe transportują jedynie wodę deszczową i zapobiegają jej rozlewaniu się po posesji. Jeśli budynek znajduje się na terenie podmokłym, konieczne jest też dodatkowe odwodnienie domu (np. drenaż opaskowy).
Najważniejsze elementy odwodnień liniowych
Odwodnienie liniowe składa się z kilku najistotniejszych elementów. W skład systemu odwodnieniowego wchodzą:
Korytka – są początkowym elementem systemu odwodnienia. Ich zadaniem jest zbieranie wody opadowej i przetransportowanie jej do dalszych części odwodnienia. Korytka mogą być wykonane z różnych materiałów. Często stosuje się polimerobetonowe odwodnienia, które dobrze radzą sobie z niekorzystnymi warunkami pogodowymi. Dużą zaletą jest też fakt, że polimerobetonowe odwodnienia są odporne na działanie środków chemicznych. Zatem korytka wykonane z tego materiału możemy bez obaw montować przy podjazdach, garażach i budynkach gospodarczych. Najtańsze korytka wykonuje się z tworzywa sztucznego. Jednak nie jest to najbardziej trwałe rozwiązanie. Odwodnienie z tworzywa sztucznego nie są zbyt odporne na uszkodzenia mechaniczne i mogą się łatwo uszkodzić już po krótkim czasie od montażu.
Ruszty – czyli innymi słowy kratki odpływowe. To właśnie te elementy zbierają wodę wpływającą do korytka. Ruszt może posiadać formę kratki bądź powierzchnię perforowaną. Przed ułożeniem instalacji warto upewnić się z jakiego materiału zostanie wykonany. Kratki odpływowe muszą być odporne na uszkodzenia mechaniczne, korozję oraz działanie środków chemicznych. Najtrwalszym rozwiązaniem będą polimerobetonowe odwodnienia. Ruszt wykonany z tego tworzywa dobrze poradzi sobie w każdych warunkach. Jednak w ofertach producentów pojawiają się także trwałe kratki odpływowe z żeliwa oraz stali nierdzewnej. Ich dużym atutem okazuje się atrakcyjniejszy wygląd, który można w łatwy sposób skomponować z nowoczesnym wyglądem posesji.
Ścianki czołowe – łączą rury drenażowe i znajdują się na końcu systemu odwodnienia. W ofertach producentów znajdziemy wiele rodzajów gotowych ścianek. Należy je dopasować do charakterystyki całej instalacji odpływowej.
Jak wykonać wydajny odpływ liniowy?
Lliniowe odwodnienia składają się z korytek, które odprowadzają wody opadowe. Należy je wkopać w podłoże z zachowaniem odpowiednich spadków. Zaleca się, by ruszt nad korytkiem znajdował się na kilka milimetrów poniżej poziomu terenu. Dzięki temu ułatwimy szybkie spływanie wody.
Korytka mogą łączyć się ze sobą i tworzyć dłuższy ciąg odwodnieniowy. Jednak podczas montażu trzeba pamiętać o zachowaniu odpowiednich spadków w kierunku odpływu. Odwodnienie liniowe przeprowadzone ze spadkiem będzie w stanie wydajnie odprowadzić większą ilość wody. Niestety nie we wszystkich ciągach będziemy mogli wykonać równomierny spadek. Dlatego alternatywą okazuje się wykonanie korytek w formie kaskadowej. Pierwszy ciąg korytka zostaje wykonany z odpowiednim spadkiem. Jego długość musi być na tyle duża, aby ukierunkować przepływ wody opadowej. Wyprofilowane korytko łączy się z wykonanym nieco niżej kanałem bezspadkowym. Rozpędzona i ukierunkowana woda opadowa spływa przez kanał bezpośrednio do końca systemu odwodnienia.
Jaka jest cena drenażu opaskowego i odwodnienia liniowego?
Cena drenażu opaskowego oraz odwodnienia liniowego zależy od charakterystyki terenu. Drenaż opaskowy jest zazwyczaj tworzony już na etapie budowy. Pozwala to na uniknięcie późniejszych wydatków. Cena drenażu opaskowego jest w dużej mierze uzależniona od średnicy i jakości rur drenarskich. Mniejsze rury drenażowe o średnicy 80 mm wygenerują wydatki rzędu 5 = 10 zł/mb. Niestety taka średnica nie będzie wystarczająca w przypadku bardziej podmokłych terenów. W wielu przypadkach trzeba zainstalować rury drenarskie o średnicy ok. 120 mm. Wówczas cena drenażu opaskowego wzrasta do kwoty ok. 15 zł/mb. Oczywiście zakup rur nie oznacza jeszcze zakończenia wydatków. Do kosztów całkowitych trzeba jeszcze doliczyć studzienkę rewizyjną (średnio 400 zł) oraz materiał filtracyjny (ok. 500 zł).
Odwodnienie liniowe nie wygeneruje tak dużych wydatków. Wiąże się to z mniejszym skomplikowaniem prac. Ostateczny koszt, który poniesiemy na odwodnienie liniowe zależy oczywiście od rozmiarów budynku. Duże znaczenie odgrywa także rodzaj zastosowanych materiałów. Możemy jednak przyjąć, że proste, polimerobetonowe odwodnienia otaczające dom jednorodzinny nie powinny przekroczyć kwoty 2 500 zł. Sprawdź także nasz artykuł: Izolacje przeciwwilgociowe - jak prawidłowo wykonać izolację?