Jak postawić tunel foliowy - Zbuduj własną cieplarnię!

Tunel foliowy da się zbudować choćby z rzeczy zalegających w warsztacie – tworząc konstrukcję z drewnianych listew, metalowych profili czy rurek z PCV, a nawet witek leszczynowych, które potem pokryte zostaną dowolnym rodzajem folii. Jest szansa, że dysponując odpowiednimi materiałami, osoba uzdolniona technicznie i mająca sporo czasu wykona tym sposobem prawdziwe arcydzieło małej architektury, ale nie czarujmy się – dla większości z nas będzie to przedsięwzięcie o umiarkowanych szansach powodzenia, zaś efekt daleki od oczekiwanego. Oszczędności też mogą okazać się tylko pozorne, zważywszy na nieznaną trwałość powstałej w ten sposób budowli, którą być może za rok czy dwa, albo nawet po najbliższej wichurze, będzie trzeba wznosić od nowa. Wobec takich perspektyw, o wiele bardziej może się opłacić kupno gotowych elementów tunelu foliowego choćby w sklepach internetowych, w których ofercie są one dostępne za niewielką cenę – kompletny tunel foliowy to koszt zaledwie kilkuset złotych. Oczywiście, ów również trzeba będzie złożyć i postawić, ale daleko mniejszym wysiłkiem i ze znacznie większą gwarancją jakości końcowego efektu. Skupmy się zatem na tym sposobie.

Zanim postawisz tunel ogrodowy

Zakup fabrycznego tunelu foliowego (Tunel foliowy kupisz na janshop.pl) da nam pewność, że jego zbudowanie w ogrodzie odbędzie się szybko i bez kłopotów. Tunele foliowe ogrodowe są zazwyczaj wyposażone w akcesoria, ułatwiające montaż. Jak zdobyć gwarancję, że nasz tunel foliowy wytrzyma wiele sezonów? Trzeba wybrać model wykonany z trwałych materiałów wysokiej jakości, a później nie zaniedbać regularnych kontroli i czynności konserwacyjnych. Jeszcze przed zakupem jest też moment na sprawdzenie funkcjonalności tunelu foliowego, takich jak choćby okienka wentylacyjne, sposób otwierania drzwi i ich liczba albo metoda mocowania folii na stelażu.

Przed montażem przygotujmy się do niego i sprawdźmy, co jest potrzebne do zbudowania tunelu. Po pierwsze więc, materiały: stelaż – z metalu (mocniejszy) lub tworzywa PVC (lżejszy) – oraz odpowiednia folia tunelowa. Ponadto elementy mocujące (np. śruby, kołki, linki) oraz narzędzia, takie jak młotek czy szpadel.

Konstrukcja tunelu

Jej podstawą jest szkielet nośny. Ostatnio coraz większą popularnością cieszą się stelaże z rurek PCV, których zaletą jest lekkość, łatwiejszy montaż i niepodatność na rdzę. Z drugiej strony, tradycyjne szkielety metalowe są w stanie przetrwać o kilka lat dłużej, są znacznie odporniejsze na działanie wiatru i pozwalają na obciążanie konstrukcji ułatwiającymi hodowlę roślin rozwiązaniami, takimi jak dodatkowe półki czy podwieszanie pnączy pod sufitem cieplarni. Dobór odpowiedniego materiału zaś (jak aluminium czy stal ocynkowana) oraz odpowiednia konserwacja minimalizują ryzyko korozji.

Na konstrukcję nośną naciągana jest folia. Zależnie od warunków, jakie chcemy zapewnić naszym uprawom, można wybrać folię perforowaną, która umożliwia lepszą wymianę powietrza, albo pozbawioną perforacji, której zaletą jest możliwość skuteczniejszego utrzymania temperatury i wilgotności (np. na potrzeby roślin ciepłolubnych). Kolor folii nie ma większego znaczenia.

Folie mają też zróżnicowaną trwałość, potrafią zachować właściwości na dwa do sześciu sezonów wegetacyjnych. Dlatego powinno się je kłaść na tunel ogrodniczy w ciągu kilku miesięcy od daty produkcji, później bowiem ich żywotność będzie skrócona. Można dobrać folię, którą samodzielnie dopasuje się następnie do wymiarów tunelu, albo jej specjalny wzór, dedykowany do danej konstrukcji, co znacznie ułatwia jej położenie na stelaż oraz późniejszą wymianę.

Wybór miejsca

Tunel foliowy wymaga właściwego usytuowania w ogrodzie. Należy w sposób przemyślany wybrać jego lokalizację, aby przez możliwie najdłuższą część dnia jak największa część jego powierzchni była wystawiona na działanie promieni słonecznych. Drugim istotnym czynnikiem jest wystawienie tunelu foliowego na podmuchy wiatru. Nie stawia się tuneli foliowych na otwartej przestrzeni, ponieważ ich żywot będzie wówczas krótki. Szukać należy naturalnych bądź sztucznych osłon, mogących zatrzymać lub rozproszyć gwałtowniejsze porywy wiatru i jego stały napór – mogą to być np. ściany budynków, żywopłoty czy szpalery gęstych krzewów. Trzeba przy tym jednak pamiętać, by tunel nie stał w ich bezpośrednim sąsiedztwie, to bowiem może prowadzić do jego zacienienia, a więc spadku temperatury wewnątrz. Słońce musi móc działać bezpośrednio na tunel.

Tunele foliowe stawiane na terenach Rodzinnych Ogródków Działkowych dodatkowo muszą spełniać ograniczenia ich regulaminu. Oznacza to, że ich podstawa nie może przekraczać 1/5 powierzchni całej działki i wykraczać ponad 3 metry wysokości. Tunele ogrodowe muszą ponadto zachować odległość przynajmniej metra od działki sąsiadującej, zewnętrznej granicy terenu ROD oraz przebiegającej obok drogi.

Montaż tunelu

Tunel foliowy lepiej stawiać przynajmniej w dwie osoby. Nie jest to zazwyczaj niemożliwe i w pojedynkę, zwłaszcza gdy korzystamy z gotowych, przygotowanych przez producenta rozwiązań, ale pomocnik bardzo ułatwia montaż i przyspiesza tempo pracy.

Najpierw musimy dokładnie oczyścić wybrany teren (sprawdzony pod kątem takich cech, jak nachylenie, rodzaj gleby, możliwość osuwania się czy podmokłość gruntu) i przygotować podłoże, częściowo je okopując na głębokość ok. 30 cm w miejscach, gdzie osadzone mają zostać elementy szkieletu.

Następnym krokiem jest umieszczenie tych elementów w wykopach – tyczki wbija się w dwóch rzędach oddalonych od siebie o odległość zależną od wielkości i konstrukcji danego tunelu. Potem należy je przysypać, a w razie potrzeby otoczyć ściśle niewielkimi kamieniami bądź umocnić dodatkowymi wspornikami.

Dopiero kiedy konstrukcja nośna została stabilnie i sztywno umocowana w gruncie, można nałożyć na nią folię. Jej naciąganie należy zacząć z jednego boku tunelu i na pełnej jego długości przysypać wystający brzeg folii ziemią, a następnie napiąć folię na pałąkach i zasypać ją ziemią po drugiej stronie. Dlatego wskazane jest kupowanie albo folii nieco „na wyrost”, by wystawała na ok. 20-30 cm, albo dopasowanych do danego tunelu jej typów, posiadających specjalne fartuchy, które można wkopać w ziemię, by dodatkowo usztywnić strukturę, zapobiec podwiewaniu folii przez wiatr i poprawić estetykę całości. Czasem warto dodatkowo obłożyć brzegi folii kamieniami lub workami z piaskiem.

Po naciągnięciu, folię przymocowuje się do konstrukcji nośnej. Różni producenci folii przewidują różne metody łączenia jej z elementami szkieletu – za pomocą rzepów, taśm mocujących lub linek zaciąganych na obręczach, czy też zatrzaskiwanych na nich klipsów. Możliwe jest zastosowanie kilku sposobów mocowania naraz. Szczególnie mocno należy przytwierdzić folię w rogach stelaża.

Dbajmy o konstrukcję

Od tej pory co jakiś czas trzeba będzie sprawdzać stabilność konstrukcji i pilnować, czy folia nie uległa uszkodzeniu – w razie czego należy ją wymienić, by np. powiększające się rozdarcie nie zagroziło uprawom. Również stelaż należy poddawać okresowym oględzinom. Jeśli jest to szkielet z rurek PCV, należy zwracać szczególną uwagę na pęknięcia, ponieważ grożą ona zawaleniem się części lub całości tunelu. Z kolei profile stalowe, wystawione na działanie warunków atmosferycznych, zmiany wilgotności i różnice temperatur, narażone są na korozję. Starzeniu się elementów ze stali zapobiega ocynkowanie. Cynkowa powłoka, którą stelaż pokrywany jest metodą galwaniczną lub ogniową w trakcie produkcji, zapewnia większą ochronę przed rdzą. Mimo to, gdy stelaż używany jest przez wiele lat, raz na jakiś czas warto pokryć go przed kolejnym sezonem (np. przy okazji wymiany folii) dodatkową warstwą środka antykorozyjnego. W końcu nie chcielibyśmy powtarzać tego zakupu zbyt często. Natomiast prawidłowo ustawione i dobrze konserwowane tunele ogrodnicze dadzą nam możliwość uprawy roślin pod folią przez długie lata.