Jak wygląda poprawnie wykonana ściana w domu szkieletowym - omawiamy przekrój

Czym jest dom szkieletowy?

Jak wskazuje jego nazwa, jest to budynek oparty na „szkielecie”, czyli drewnianym stelażu zakotwionym solidnie w betonowym fundamencie. To oczywiście bardzo uproszczona definicja, która ma za zadanie ogólnie przybliżyć temat.

Drewno konstrukcyjne wykorzystywane do budowy takich szkieletów powinno być najwyższej jakości, najlepiej poddane procesowi suszenia. Dzięki temu będzie ono nie tylko wytrzymalsze, ale też pozbawione szkodników - dokładne suszenie pozwala zabić mogące zalegać w materiale zarodniki grzybów, bakterie i owady.

Następnie do konstrukcji szkieletowej dodawane są kolejne warstwy ścian, sufitów i dachu. Wykorzystanie techniki szkieletowej pozwala znacznie przyspieszyć budowę - dom będzie gotowy w mniej niż 6 miesięcy (stan deweloperski). Budowa domu szkieletowego jest również znacznie mniej zależna od warunków pogodowych z uwagi na minimalną ilość tzw. prac mokrych.

Dlaczego technika wykonania ściany szkieletowej jest tak ważna?

Odpowiedź na to pytanie jest dość prosta - nieodpowiednio przygotowane warstwy (w tym źle dobrane płyty poszycia) stworzą wewnątrz ściany idealne środowisko do rozwoju kolonii bakterii i grzybów.

Głównym winowajcą takiego stanu rzeczy jest brak odpowiedniej wentylacji - niestety większość konstrukcji wykonywanych w Polsce zamyka drogę dla pary wodnej przez zastosowanie płyt OSB/MFP oraz warstwy styropianu od zewnątrz budynku. Takie połączenie prowadzi do kumulacji wilgoci, która sprzyja rozwojowi wspomnianych organizmów. W takich zawilgoconych przegrodach biodegradacja zaczyna się już po kilku latach, a ściana traci nośność już po kilku dekadach.

Jak powinna wyglądać prawidłowa konstrukcja ściany szkieletowej drewnianej?

Aby dać lepszy obraz sytuacji, omówimy to na przykładzie - firma Valhalla Construction stworzyła niezwykle efektywny system konstrukcji ścian domów szkieletowych typu skandynawskiego. Wszystkie wykorzystane w nim elementy powstały zgodnie z wytycznymi norweskiego instytutu SINTEF, są przyjazne dla środowiska naturalnego i spełniają wszystkie normy energetyczne Unii Europejskiej oraz strefy Schengen.

Oto jak powinny wyglądać ściany zewnętrzne długowiecznego domu szkieletowego:

1. Warstwa zewnętrzna (dekoracyjna)

Zewnętrzna warstwa wykończeniowa może być stworzona z różnych materiałów, jednak zdecydowanie najlepiej zastosować elementy wytworzone z drewna (deski elewacyjne, płyty gipsowo-włóknowe). Dopuszczalne jest też wykorzystanie gotowych płyt dekoracyjnych, takich jak cembrit.

2. Wentylacja (ruszt wentylacyjny)

Jedna z najważniejszych warstw - to właśnie dzięki niej możliwe jest prawidłowe odprowadzanie wilgoci ze ścian szkieletowych, co z kolei umożliwia maksymalne wydłużenie okresu eksploatacji całego budynku.

Zastosowany tutaj ruszt wentylacyjny powstaje z kontrłat z wysokiej klasy drewna konstrukcyjnego (C24) i jest od dołu zabezpieczony specjalną siatką zatrzymującą gryzonie.

3. Membrana paroprzepuszczalna (wiatroizolacja)

W prezentowanym tutaj przykładzie zastosowano najwyższej jakości membranę wyprodukowaną przez firmę SIGA. Materiał ten nie tylko skutecznie chroni przed wiatrem, ale wykazuje także niezwykle wysoki współczynnik dyfuzyjności. Oznacza to, że umożliwia swobodne odprowadzanie wilgoci z wnętrza ściany do pustki wentylacyjnej, w której nie wyrządzi żadnych szkód.

Do uszczelnienia łączeń membrany używa się specjalnie zaprojektowanej taśmy systemowej, której klej objęty jest dożywotnią gwarancją.

4. Poszycie ściany

Valhalla Construction wykorzystuje tutaj Siniat Defentex - są to paroprzepuszczalne, konstrukcyjne płyty. Tego typu poszycie ścian znacznie przewyższa typowe płyty wiórowe jak OSB czy MFP - płyta poszycia tej klasy jest znacznie trwalsza, bardziej wodoodporna i, co najważniejsze, lepiej odprowadza wilgoć.

Poszycie tego typu nie pleśnieje nawet w bardzo ekstremalnych warunkach pogodowych - potwierdziły to wieloletnie testy w surowym skandynawskim klimacie.

5. Konstrukcja główna

Szkieletowe słupki ścian wykonane są z wysokiej jakości skandynawskiego drewna o klasie C24. Dzięki temu zarówno ściany nośne, jak i ściany wewnętrzne cechują się stabilną konstrukcją, o wytrzymałości pokrywającej się z obliczeniami projektowymi. Co ważne, przy łączeniu słupków szkieletu z wyższymi kondygnacjami i dachem nie korzysta się z konstrukcji balonowej, a ze znacznie bezpieczniejszego w budowie układu platformowego. Oznacza to, że belki stropowe wchodzą w pionowe elementy konstrukcyjne, tworząc wytrzymałe i trwałe łączenia.

Użyta tutaj technologia budownictwa szkieletowego zakłada wykorzystanie płyt z wełny mineralnej renomowanych marek takich jak Isover czy widoczny na rysunku Rockwool. Pozwala to stworzyć izolację termiczną, którą cechuje wysoka gęstość i niezwykle niski współczynnik przenikania ciepła na poziomie 0,034 W/mK.

6. i 7. Dodatkowe ruszty

Są to dwa ruszty (45 × 45 mm), których zadaniem jest zamknięcie termiczne oczepów i podwalin (6) oraz słupków (7). Wolne przestrzenie wypełnione są wełną mineralną (w tym przykładzie jest to Rockwool Superrock).

Zastosowanie tych dwóch rusztów pozwala zwiększyć całkowitą grubość termoizolacji do 285 mm, co przekłada się na bardzo korzystną wartość współczynnika przenikania ciepła (0,12 W/mK dla całości) i minimalizację mostków termicznych występujących przy podwalinie i oczepie.

8. Warstwa paroizolacji

Kolejna, obok rusztu wentylacyjnego, ogromnie ważna część przegrody, o której większość wykonawców niestety zapomina lub traktuje z niedbałością. To poważny błąd, ponieważ ma ona niezmiernie duże znaczenie dla powietrznej szczelności budynku i maksymalnego ograniczenia wnikania wilgoci do wewnątrz ścian. Na jej obecności zyskają szczególnie domy energooszczędne.

Tę warstwę paroizolacji wykonuje się ze specjalnych folii o wysokim oporze dyfuzyjnym. W omawianym tutaj przykładzie zastosowano kompletny system (wraz z taśmami mocującymi, gwarantującymi szczelność łączeń ze stolarką okienną i przejść wszelkich instalacji) SIGA Majrex, przeznaczony do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności.

9. Ruszt instalacyjny

To nic innego jak przestrzeń wyznaczona z drewnianych łat (klasa C24), która pozwala na poprowadzenie różnych instalacji (gazowej, elektrycznej, wod-kan-c.o. itp.) bez konieczności wykonywania przejść w warstwie paroizolacyjnej. Ruszt tego typu jest jednym z podstawowych elementów zapewniających szczelność budynku.

Łaty mogą mieć różne wymiary - np. 45 × 45 mm jak przy rusztach termoizolacyjnych lub 36 × 68 mm jak w przypadku powyższego rysunku poglądowego. Szczeliny pomiędzy rusztem a instalacjami wypełnia się dodatkową izolacją termiczną w postaci wełny mineralnej.

10. Warstwa wykończeniowa (sucha zabudowa)

Powierzchnia ścian szkieletowych od wewnątrz pomieszczenia może być wykonana z różnych materiałów - może to nawet być zwykła płyta gipsowo-kartonowa. Sugerujemy jednak skorzystać z elementów wyższej jakości, np. płyt Rigips GKF o zwiększonej odporności na ogień. Zaleca się wykonanie dwuwarstwowych powierzchni, a w przypadku ścian, które muszą więcej dźwigać (np. szafki z ciężkimi sprzętami), pierwszą warstwę powinno się zbudować z wytrzymalszego materiału, np. płyt drewnopochodnych.

Konstrukcja ścian szkieletowych - podsumowanie

Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, domy szkieletowe stanowią bardzo solidne konstrukcje, które mogą stać niewzruszenie przez wiele dekad. Kluczem do ich wytrzymałości jest odpowiednio wykonany przekrój ściany - technika budowy wpływa nie tylko na całkowitą wysokość ścian domu, ale przede wszystkim na odporność budynku na niekorzystne działanie wilgoci. Należy przy tym jednak pamiętać, że choć prefabrykacja modułowa pozwala na znacznie szybsze wznoszenie budynków, lepiej jest postawić na sprawdzone rozwiązania wykorzystujące autorskie technologie najwyższej jakości. Właśnie na takie konstrukcje można liczyć, wybierając usługi Valhalla Construction.