Jak zbudować energooszczędny dom?

Zapotrzebowanie na ogrzewanie oraz wentylację nowoczesnych budynków spada. Wynika to z możliwości zastosowania energooszczędnych elementów, które zadbają o komfort życia, ale też niższe rachunki za ogrzewanie i prąd. O czym warto pamiętać, budując energooszczędny dom?

Dom energooszczędny, czyli jaki?

Tak naprawdę energooszczędny dom powstaje, zanim w ziemię zostanie wbita pierwsza łopata pod budowę. Stworzenie budynku o podwyższonych standardach w kwestii zapotrzebowania na energię wymaga szczegółowego planu. Jednak kiedy w ogóle możemy mówić o energooszczędnym domu? Wyznacznikiem energochłonności jest ilość energii, jakiej potrzeba do ogrzania 1 m² powierzchni w ciągu roku. To tzw. sezonowe zapotrzebowanie na ciepło, E [kWh/(m2∙rok)]. W przypadku polskiej normy współczynnik E wynosi 120–180 kWh/(m2∙rok). Dom można uznać za energooszczędny, gdy wspomniany współczynnik nie przekracza 80 kWh/(m2∙rok).

Działka i projekt – o czym pamiętać?

Wbrew pozorom działka, a właściwie jej położenie, to niezwykle ważna część budowy domu energooszczędnego. Jakie są warunki sprzyjające budowie budynku z niewielkim zapotrzebowaniem na ciepło?

• Działka usytuowana od strony północnej z niewielkim nachyleniem w stronę południową. Pozwoli to na optymalne rozmieszczenie pomieszczeń wewnątrz, a także zapewni najwyższą wydajność instalacji fotowoltaicznej.
• Ważna jest również roślinność na działce. Od strony północnej przydatne będą drzewa iglaste, które zimą będą stanowić dodatkową ochronę przed wiatrem. Drzewa liściaste nie będą tak efektywne, kiedy jesienią zgubią liście. Te sprawdzą się od południa, ponieważ latem zapewnią cień, a zimą odsłonią dopływ słońca, którego często nam brakuje o tej porze roku.

Wybierając projekt domu, który w założeniu ma być energooszczędny, sprawdzi się minimalistyczna prostota. Rozbudowana bryła z licznymi załamaniami nie sprzyja oszczędnościom na ogrzewaniu, a także generuje dodatkowe koszty adaptacji na dom energooszczędny. Prosta oraz zwarta forma to optymalne warunki dla budowy z myślą o energooszczędności. Lepiej stronić od wykuszy, przybudówek i lukarn. Nawet balkony sprzyjają raczej uciekaniu ciepła niż magazynowaniu go. Umiar projektu dotyczy także dachu. Najlepszy będzie prosty, bez załamań, o jak najmniejszej powierzchni. Jeśli jednak wolimy bardziej tradycyjne rozwiązania, wybierzmy dach dwuspadowy. Już na etapie wyboru projektu warto sprawdzić, czy dwuspadowy dach będzie miał nachylenie korzystne do montażu paneli fotowoltaicznych. Optymalne nachylenie wynosi 30–40 stopni.

Budowa: Fundamenty i ściany zewnętrzne, okna, drzwi, dach

Domy energooszczędne są przeważnie stawiane na płycie fundamentowej, a nie na tradycyjnych fundamentach. Skąd taki wybór? Wynika to z prostego argumentu. Kształt płyty fundamentowej jest nieskomplikowany i jednocześnie łatwiejszy w skutecznej izolacji. Co więcej, płyta lepiej sprawdza się, kiedy budujemy na trudnym gruncie, który nie sprzyja pracom ziemnym.

Ściany energooszczędnego domu powinny być przede wszystkim bardzo dobrze ocieplone. W trakcie prac zaleca się korzystanie z zapraw ciepłochronnych, które uniemożliwią wydostawanie się ciepła np. przez przerwy między bloczkami. Kolejnym atutem są ściany cechujące się akumulacją ciepła. Aby stworzyć takie ściany, wykorzystuje się ciężkie materiały, które najpierw wchłaniają bardzo dużą ilość ciepła słonecznego, a następnie powoli, ale długotrwale oddają je do wewnątrz budynku. Co ciekawe, zadowalający efekt termoizolacyjny można osiągnąć, stosując ściany jednowarstwowe, jednak trzeba wtedy zastosować najwyższej jakości materiały ociepleniowe.

Dwa najbardziej wrażliwe na wydostawanie się ciepła z domu miejsca to drzwi oraz okna. Dlatego do energooszczędnego domu wybieramy produkty o podwyższonym standardzie termoizolacyjnym. W przypadku okien należy zwrócić szczególną uwagę na współczynnik Uw, z kolei dla drzwi jest to współczynnik przenikania ciepła. W obu przypadkach bardzo dużo zależy od jakości montażu. Wybór materiałów montażowych ma bezpośredni wpływ na dalszą eksploatację. Może się bowiem zdarzyć, że wybierzemy do domu najwyższej jakości okna i drzwi, a ciepło i tak będzie uciekać mostem termicznym przez nieefektywne łączenia.

Ogrzewanie i wentylacja

Ostatni element na drodze do energooszczędnego domu to ogrzewanie i wentylacja. W tradycyjnych budynkach wentylacja odbywa się grawitacyjnie, jednak już dawno udowodniono, że nie jest to optymalny sposób. Dlatego coraz częściej stosuje się rekuperatory, czyli urządzenia, które wytwarzają ruch powietrza, oczyszczają je oraz odzyskują z niego ciepło. Jeśli chodzi o system grzewczy, zdecydowanie powinniśmy postawić na kocioł kondensacyjny, który osiąga wysoką wydajność. Można wykorzystać również pompę ciepła. Za jej zasilanie mogą odpowiadać panele fotowoltaiczne, zamontowane na dachu budynku. Jeśli optymalnie zaplanujemy budowę, ogniwa dostarczą nam nie tylko energii do zasilania pompy, ale też innych urządzeń elektrycznych. Planując budowę z instalacją fotowoltaiczną, warto skonsultować się ze specjalistami, którzy zajmują się obsługą odnawialnych źródeł energii. Tego typu kompleksowe usługi świadczy na rynku wiele firm, jak np. Stilo Energy. Możemy uzyskać wsparcie na każdym kroku inwestycji, od momentu pozyskania dofinansowania po podłączenie fotowoltaiki do sieci. Więcej na temat montażu paneli fotowoltaicznych znaleźć można pod tym linkiem: https://stiloenergy.pl/montaz-paneli-fotowoltaicznych-krok-po-kroku/.