Kanały wentylacyjne - rodzaje, wymiary, sposoby na czyszczenie

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Jacek SołeckiDrukujUdostępnij

Kanały wentylacyjne

Kanał wentylacyjny - co to jest?

Kanał wentylacyjny jest podstawowym elementem wentylacji grawitacyjnej, niezbędnego systemu w każdym budynku. Samo pojęcie wentylacji oznacza cyrkulację powietrza pomiędzy budynkiem a powietrzem znajdującym się na zewnątrz. Ogólnie wyróżnia się wentylację naturalną, grawitacyjną, wentylację mechaniczną oraz hybrydową. Kanały wentylacyjne, jak już wspomniano, odpowiadają za prawidłowe działanie wentylacji grawitacyjnej. Polega ona na wyrównaniu ciśnień pomiędzy pomieszczeniami a strefą wyjściową przewodu kanałowego.

Wentylacyjne kanały powinny znajdować się w pomieszczeniach bez okien, łazienkach, toaletach, kuchniach, a także w każdym pomieszczeniu znajdującym się na wyższej kondygnacji. Kanały wentylacyjne to nieodzowny element.

Kanały wentylacyjne - rodzaje

Kanał wentylacyjny jest elementem, który możemy sklasyfikować w dwojaki sposób. Pierwszy podział dotyczy jego kształtu. Pod tym względem wyróżniamy:

• Prostokątne kanały wentylacyjne - kanały wentylacyjne prostokątne najczęściej swoje zastosowanie znajdują w obiektach o charakterze przemysłowym, produkcyjnym bądź usługowym. Wyróżniają się niską wysokością, przy zachowaniu bardzo dużej przepustowości powietrza.
• Okrągłe kanały wentylacyjne - okrągłe kanały wentylacyjne są najczęściej stosowanym typem kanałów w budownictwie mieszkaniowym. Są one bardzo łatwe w montażu, choć nie zawsze uchodzą za zbyt efektowne. Podczas ich montażu, należy zastosować dużą ilość izolacji. Innowacyjnym rozwiązaniem mogą być okrągłe kanały wentylacyjne wyprodukowane z tworzywa sztucznego. Wyróżniają się one niewielką średnicą, dzięki czemu łatwo jest je zamaskować w tynkach, stropach, jak i również wylewkach.
• Owalne kanały wentylacyjne - stanowią kompromis pomiędzy prostokątnymi, a także okrągłymi kanałami wentylacyjnymi. Wymagają zdecydowanie mniej izolacji. Tym samym wyróżniają się większą przepustowością niż okrągłe kanały wentylacyjne. Sprawdź także, jak działa wentylacja mechaniczna z rekuperatorem.

Drugi podział, jeśli chodzi o wentylacyjne kanały, dotyczy materiału, z jakiego zostały wyprodukowane. Patrząc na ten podział, możemy wymienić:

• Sztywne kanały wentylacyjne - wykonane są najczęściej ze stali, ocynku bądź metalu. Ze sztywnych materiałów wykonuje się najczęściej kanały wentylacyjne prostokątne oraz okrągłe. Z reguły wykorzystywane są w budynkach przemysłowych, rzadziej - w budownictwie mieszkaniowym. Zalecane są ze względu na dużą wytrzymałość i odporność na różne czynniki mechaniczne. Natomiast zdecydowanie gorzej radzą sobie z izolacją akustyczną. Jej poziom należy zwiększyć przy wykorzystaniu różnego typu tłumików.
• Elastyczne kanały wentylacyjne - produkowane są z metalizowanej folii PCV.  Tworzywo sztuczne wykorzystuje się głównie do budowy złączek, a także wielu innych elementów wchodzących w skład instalacji wentylacyjnej. Chociaż często w budowie znajduje się warstwa izolacyjna, należy ją dodatkowo wzmocnić osobną warstwą.

Kanał wentylacyjny a prawidłowe wymiary

Wymiary stosowanych kanałów wentylacyjnych są kluczowym elementem wpływającym na ilość powietrza wywiewanego. Przepisy ustalają, iż minimalny przekrój kanału wentylacyjnego musi wynieść 0,016 m². Natomiast kanały prostokątne muszą wyróżniać się najmniejszym bokiem o długości wynoszącej minimalnie 10 cm.

Standardowe wymiary kanału wentylacyjnego wynoszą 14x21 cm lub 14x14 cm. Rzadko kiedy w budownictwie mieszkaniowym wykonuje się kanały wentylacyjne pod wymiar. Gdyby tak było, należałoby przyjąć średnią temperaturę powietrza na poziomie 12 stopni Celsjusza, a w pomieszczeniach od 20 do 24 stopni Celsjusza, a także wydajność wymiany powietrza pomiędzy tymi strefami. Sprawdź także informacje, które warto znać na temat wentylacji mechanicznej.

Z czego składa się kanał wentylacyjny?

System wentylacyjny składa się z poszczególnych elementów. Do elementów budowy kanału wentylacyjnego zaliczają się:

• Rura wentylacyjna - rura wentylacyjna, określana jest również mianem kanału bądź przewodu wentylacyjnego. Rura wentylacyjna może być wykonana z elastycznego tworzywa sztucznego lub stali. Jej zadaniem jest doprowadzenie świeżego powietrza z zewnątrz do wnętrz poszczególnych pomieszczeń. Posiada różne wymiary, dotyczące nie tylko przekroju, ale również długości.
• Łącznik kanałów - łącznik kanałów jest odpowiedzialny za łączenie poszczególnych przewodów. Dzięki temu krótka rura wentylacyjna może być mocno wydłużona, by dostosowała się ona do panujących warunków technicznych. Kanały kształtki są wykonane są z tego samego materiału, co główne przewody wentylacyjne.
• Kolano pionowe - kolano pionowe pozwala na połączenie przewodów wentylacyjnych w pionie. Najczęściej wyróżniają się kątem nachylenia wynoszącym 90 stopni.
• Kolanko poziome - kolanko poziome to kształtka wchodząca w skład instalacji wentylacyjnej, pozwalające na połączenie przewodów w poziomie.
• Element z zaworem zwrotnym - kształtka z zaworem zwrotnym mocuje się w sytuacji, gdy zależy nam na przepływie powietrza w jednym kierunku. A może zainteresuje cię także klimatyzacja w domu i mieszkaniu?

Czyszczenie kanałów wentylacyjnych

W jaki sposób odbywa się prawidłowe czyszczenie kanałów wentylacyjnych?

Istnieje kilka sposobów na skuteczne czyszczenie kanałów wentylacyjnych. Do nich zalicza się czyszczenie ręczne, mechaniczne oraz chemiczne. W dużych budynkach zdecydowanie częściej stosuje się rozwiązania chemiczne. Dzięki temu zyskujemy pewność, iż wszystkie kanały kształtki zostaną dokładnie wyczyszczone. Po chemicznym czyszczeniu należy dokonać jeszcze dezynfekcji.

W przypadku czyszczenia mechanicznego wykorzystuje się specjalne maszyny wyposażone w gięty wałek. W ten sposób możliwe jest dotarcie do najbardziej odległych zakamarków systemu wentylacyjnego.

W celu zwiększenia efektywności czyszczenia ręcznego lub mechanicznego instalacji wentylacyjnej, w przewodach montuje się dekli rewizyjne. Dzięki temu możliwe jest dotarcie do wnętrza instalacji w wybranych miejscach, a nie tylko przy wlocie i wylocie przewodów wentylacyjnych.

Co jaki czas należy przeprowadzić czyszczenie kanałów wentylacyjnych?

Obowiązek oraz częstotliwość czyszczenia przewodów wentylacyjnych reguluje rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. 2010 nr 109 poz. 719):

„Art. 34.1. W obiektach lub ich częściach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych w okresach ich użytkowania:

1) od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych - co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej;

2) od palenisk opalanych paliwem stałym niewymienionych w pkt 1 - co najmniej raz na 3 miesiące;

3) od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym niewymienionych w pkt 1 - co najmniej raz na 6 miesięcy

2. W obiektach lub ich częściach, o których mowa w ust. 1, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych co najmniej raz w roku, jeżeli większa częstotliwość nie wynika z warunków użytkowych.

3. Czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, wykonują osoby posiadające kwalifikacje kominiarskie.

4. Przepisu ust. 3 nie stosuje się przy usuwaniu zanieczyszczeń z przewodów dymowych, spalinowych i wentylacyjnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz obiektów budowlanych budownictwa zagrodowego i letniskowego.”

Jak wynika z powyższego zapisu w rozporządzeniu, właściciele budynków mieszkalnych nie mają obowiązku czyszczenia instalacji wentylacyjnej. Takim obowiązkiem są obarczone wyłącznie właściciele restauracji, budynków ocieplanych gazem lub paliwami stałymi. To jednak nie powoduje, że kanał wentylacyjny, a także inne kanały kształki nie ulegają zanieczyszczeniu. Warto zatroszczyć się czyszczenie instalacji przynajmniej raz w roku.

Kanały wentylacyjne - przydatne informacje

Kanały wentylacyjne - najpopularniejsi producenci

Wybór polskich, a także zagranicznych producentów jest naprawdę szeroki. Do najpopularniejszych z nich zalicza się producent Vents. Jest to firma zajmująca się produkcją, a także dostawą wentylatorów kanałowych, osiowych, odśrodkowych, a także dachowych. Wśród produktów znajdują się również centrale wentylacyjne i centrale modułowe. Producent Vents działa na terenie całej Polski, a także w pozostałych krajach Europy Zachodniej i Południowej.

Firma MIKATECH jest dość młodym producentem kanałów i kształtek wentylacyjnych. Swoją działalność firma rozpoczęła w 2014 r. Jednak dynamiczny rozwój pozwolił na rozprzestrzenienie się produktów na terenie całej Unii Europejskiej. W ofercie znajdują się kanały kształtki, elementy regulacyjne, elementy zakończeniowe, a także tłumiki akustyczne.

Kanały wentylacyjne - cennik

Cennik dotyczący kanałów wentylacyjnych przedstawia się w następujący sposób:

• Kanał wentylacyjny płaski PCV, wymiary 110x55 mm/0,5 m, Dalap - 11,00 zł
• Kanał wentylacyjny płaski PCV 55x110 mm/1,5 m, Equation - 20,78 zł
• Kanał wentylacyjny płaski PCV Vents - 29,98 zł
• Kanał prostokątny płaski PCV KP150x50/1000 mm, Darco - 18,45 zł
• Kanał wentylacyjny płaski ocynkowany DGP 1 m - 20,00 zł
• Kanał wentylacyjny płaski ocynk 200x60x1000 mm - 29,80 zł
• Rura wentylacyjna Vents - 20,98 zł

Cennik akcesoriów przeznaczonych do instalacji wentylacyjnej:

• Łącznik kanałów okrągłych z zaworem zwrotnym, średnica 125 mm - 7,47 zł
• Kratka wentylacyjna wywiewna z zaworem zwrotnym - 8,69 zł
• Wentylacja - łącznik przekrojów zmiennych Vents, 120x60 mm, średnica 100 mm - 8,93 zł
• Wentylacja - Łącznik przekrojów zmiennych - 14,55 zł

Kanały wentylacyjne - podsumowanie

Kanały wentylacyjne w każdym domu, a także budynku o innym charakterze są elementem obowiązkowym. Nieprawidłowe odprowadzanie powietrza z budynku, może doprowadzić nawet do zaczadzenia. Oczywiście wspomniana w tym przypadku wentylacja, działa w sposób grawitacyjny, czyli niemechaniczny.

Jeżeli będzie zależeć nam na klimatyzacji mechanicznej, do wyboru mamy przynajmniej kilka rozwiązań. Wśród nich wymienia się między innymi rekuperatory oraz kurtyny powietrzne. Szczególną popularnością cieszą się kurtyny powietrzne, ponieważ pozwalają one nie tylko na klimatyzowanie, ale również na nagrzewanie konkretnego miejsca, w którym zostaną zamontowane. Najczęściej montuje się je nad drzwiami, by odczuwalna różnica temperatury powietrza była odczuwalna zaraz po wejściu do budynku.