Klimatyzacja w domu i w mieszkaniu

W ostatnich latach odczuwamy ocieplenia klimatu. Silne upały skłaniają do zakupu efektywnych urządzeń chłodniczych, które poprawią nasze samopoczucie. Jednym z takich rozwiązań staje się kupno klimatyzacji. Jednak przed dokonaniem ostatecznego wyboru warto zapoznać się z rodzajami klimatyzacji, warunkami montażowymi, a także ich wpływem na sumaryczne koszty utrzymania domu.

Rodzaje klimatyzacji do domu i mieszkania

W ofertach handlowych znajdziemy cztery typy klimatyzatorów, które nadają się do domu oraz mieszkania. Są nimi:

Klimatyzacja Split – składa się z oddzielnej jednostki zewnętrznej oraz wewnętrznej. Jednostka zewnętrzna znajduje się poza budynkiem i pobiera powietrze potrzebne do schłodzenia pomieszczenia. Następnie przekazuje je do wnętrza budynku. Powietrze wydostające się przez jednostkę wewnętrzną jest już odpowiednio schłodzone. Tego typu urządzenia działają w dwojaki sposób. Służą jako klimatyzacja, a jednocześnie wentylacja. Doprowadzają świeże powietrze z zewnątrz budynku, a jednocześnie odprowadzają nagrzane powietrze z pomieszczenia. Klimatyzatory typu Split zapewniają stosunkowo cichą pracę. Zazwyczaj są urządzeniami przenośnymi i możemy je montować zarówno w dużych domach, jak i niewielkich mieszkaniach.

Klimatyzacja monoblokowa – oba elementy jednostki są złączone w jednej obudowie i znajdują się we wnętrzu pomieszczenia.  Zużyte powietrze zostaje odprowadzone na zewnątrz za pomocą specjalnej rury harmonijkowej (najczęściej wyprowadzonej przez otwór w ścianie). Klimatyzatory monoblokowe mogą działać efektywnie, jednak są znacznie głośniejsze niż ich odpowiedniki typu Split. Montaż klimatyzacji monoblokowej może być dobrym rozwiązaniem w przypadku dużych domów. Jednak nie polecamy ich do niewielkich mieszkań. Głośna praca urządzenia mogłaby utrudnić swobodny wypoczynek i komfort korzystania z niewielkich pomieszczeń.

Klimatyzacja kompakt – odznacza się najmniejszymi rozmiarami oraz mobilnością. Sprężarki i parowniki tych urządzeń są ze sobą połączone na stałe. Nie jest to zbyt korzystne z punktu widzenia efektywności urządzeń, jednak klimatyzacja kompakt zajmuje mało miejsca. Dzięki temu znajdzie swoje zastosowanie w małych mieszkaniach i niewielkich pomieszczeniach domów jednorodzinnych. Warto też podkreślić, że montaż klimatyzacjikompakt jest w znacznym stopniu ułatwiony. Wystarczy wyprowadzić na zewnątrz specjalną rurę. Niektórzy wyprowadzają ją przez uchylone okno. Jest to najprostszy i bezinwazyjny sposób montażu. Niestety uchylone okno zmniejszy skuteczność klimatyzacji.

Klimatyzacja Multi Split – działa na tej samej zasadzie jak klimatyzatory Split. Jednak możemy zamontować ją w kilku pomieszczeniach. Dzięki temu urządzenie skutecznie schłodzi kilkupokojowe mieszkanie lub kondygnacje domu jednorodzinnego.

Montaż klimatyzacji w mieszkaniu

Klimatyzacja i  wentylacja pomieszczeń może być bardzo wygodna. Warto jednak pamiętać, że do zamocowania urządzeń typu Split i Multi Split musimy otrzymać pozwolenie. Właściciele mieszkań spółdzielczych powinni liczyć się z tym, że wszelkie mocowania na elewacji zewnętrznej budynku wymagają zgody. Owa zgoda musi być wydana przez zarządcę lub administratora budynku. To samo dotyczy odprowadzenia rur chłodniczych, które chcemy wykonać w zewnętrznej ścianie budynku. Jedynie montaż klimatyzacji typu kompakt będzie wolny od spraw natury formalnej.

Na szczęście właściciele domów jednorodzinnych nie muszą martwić się żadnymi pozwoleniami. Klimatyzacja w domu może być montowana bez żadnych pozwoleń. Właściciel budynku jest jedyną osobą, która decyduje o ingerencji w kubaturę budynku.

Odpowiednie miejsce montażu klimatyzacji

Klimatyzatory typu Split i Mutli Split możemy montować w dowolnym miejscu. Dopuszczalne jest nawet zamontowanie urządzenia w ścianach wewnętrznych. Jednak nie jest to dobre rozwiązanie. Cieple powietrze wydostawane z jednego pomieszczenia będzie wtedy ogrzewało sąsiedni pokój. W tych warunkach trudno o zachowania komfortu użytkowania obu pomieszczeń. Dlatego zaleca się, by klimatyzacja była zamontowana na ścianach zewnętrznych.

Optymalna lokalizacja zależy oczywiście od specyfiki i mocy urządzeń. Przyjmujemy, że im mniejsza moc chłodnicza, tym mniejsza dopuszczalna odległość pomiędzy jednostką wewnętrzną i zewnętrzną. Mniej wydajna jednostka zewnętrzna klimatyzacji Split, powinna być ulokowana jak najbliżej ściany. Najlepiej byłoby, gdyby jednostkę zewnętrzną i wewnętrzną dzieliły tylko miedziane rurki, ukryte w murze.

Montaż klimatyzacji monoblokowej również nie jest zbyt skomplikowany. Urządzenie chłodnicze możemy wyprowadzić we wnęce okiennej, bądź w otworze ściennym. Wybór zależy od specyfiki samego urządzenia oraz charakterystyki pomieszczeń.

Omawiając kwestie montażu warto pamiętać, że tego typu działania powinny być wykonane przez doświadczonych fachowców. Klimatyzacja w domu czy mieszkaniu może być zamontowana samodzielnie, jednak będzie się to wiązało z ryzykiem utraty gwarancji. Dlatego lepiej powierzyć prace wyspecjalizowanej ekipie, która wykonuje montaż i serwis klimatyzacji.

Czy użytkowanie klimatyzacji jest drogie?

Aby odpowiedzieć sobie na to pytanie, musimy wykonać indywidualne obliczenia. Koszt eksploatacji klimatyzacji zależy od mocy urządzenia, czasu jego pracy, a także współczynnika COP. Przed zakupem klimatyzacji zwróćmy szczególną uwagę na ostatni z tych parametrów. Współczynnik COP jest stosunkiem mocy chłodniczej, do mocy elektrycznej. Im jego wartość będzie wyższa, tym mniejsze będą koszty eksploatacji urządzenia.

Koszty użytkowania klimatyzacji możemy przedstawić we wzorze

(moc klimatyzatora/ współczynnik COP) x koszt energii elektrycznej = koszt 1 godziny pracy urządzenia.

Przykład:

Chcemy klimatyzować pomieszczenie o powierzchni 25 m2. Wybieramy dobrej jakości urządzenie o mocy 4 kW i współczynniku 3 COP. Zakładamy też, że energia elektryczna kosztuje nas 0,55 zł/kWh. Obliczenia będą wyglądały następująco

Zatem godzina pracy klimatyzatora to 0,73 zł. Załóżmy teraz, że urządzenie będzie pracowało 6 godzin dziennie, przez dwa najgorętsze miesiące w roku (62 dni). Zatem sumaryczny koszt użytkowania klimatyzacji w sezonie letnim wyniesie

0,73 x 6 x 62 = 271,56 zł

Jest to orientacyjny koszt chłodzenia jednego pomieszczenia o powierzchni 25 m2. Cena klimatyzacji w całym budynku będzie wzrastać adekwatnie do mocy i wydajności zastosowanych urządzeń.

Czy klimatyzacja nadaje się tylko do chłodzenia?

Nowoczesne klimatyzatory potrafią nie tylko chłodzić, ale także dogrzewać pomieszczenia. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie, które nabiera znaczenia w sezonie jesienno, zimowym. W tych okresach centralne ogrzewanie nie jest uruchomione, a temperatura w pomieszczeniach nieznacznie spada. Klimatyzacja w domu staje się wtedy wygodnym sposobem na podniesienie temperatury we wnętrzach pomieszczeniach.

Warto dodać, że dogrzewanie pomieszczeń klimatyzatorem jest znacznie tańsze niż wykorzystanie tradycyjnych farelek, czy grzejników akumulacyjnych. Oszczędność jest tym większa, im wyższy pozostaje współczynnik COP. Łatwo obliczyć, że klimatyzacja o współczynniku 3 COP będzie pobierała trzykrotnie mniej energii elektrycznej niż inne urządzenia grzewcze.

Odzyskiwanie ciepła przez klimatyzatory może się odbywać nawet przy temperaturze poniżej – 10 oC. Dzięki temu nasze pomieszczenia mogą być efektywnie dogrzewane nawet w środku zimy. Klimatyzacja nie tylko schładza i ogrzewa pomieszczenia. Jej zadaniem pozostaje też wentylacja. Pomiędzy jednostkami zewnętrznymi i wewnętrznymi znajdują się specjalne filtry, które zatrzymują drobiny kurzu oraz niwelują nieprzyjemne zapachy. Bardziej zaawansowane urządzenia są też w stanie regulować poziom wilgotności panującej w budynku. Dzięki temu klimatyzator staje się wielofunkcyjnym urządzeniem, które znacznie poprawia komfort użytkowania pomieszczeń mieszkalnych.

Choć Polska leży w strefie klimatu umiarkowanego, okresowo występujące, upalne lata mogą dać się we znaki. Temperatura dochodząca do 30 stopni Celsjusza nie sprzyja komfortowi pracy, więc ona jest od lat obecna w biurach, a coraz częściej pojawia się także klimatyzacja w domu i w mieszkaniu w bloku. Dzieje się to z uwagi na chęć podniesienia komfortu życia.

Jak właściwie działa klima domowa? Zasadę jej działania można porównać do pracy lodówki. Klimatyzator składa się z dwóch wymienników ciepła – parownika, znajdującego się w części wewnętrznej i skraplacza na zewnątrz. Urządzenie można zatem potocznie podzielić na klimatyzację do pokoju i zewnętrzną. Na resztę elementów budowy klimatyzatora składa się sprężarka, wentylatory i zawór rozprężny.

Krążący między parownikiem a skraplaczem gaz freon pobiera ciepło ze znajdującego się w pokoju parownika. Zostaje ono niejako zassane z pomieszczenia, by następnie trafić za zewnątrz do skraplacza. Oto cała tajemnica chłodu w mieszkaniu czy w domu, gdzie znajduje się klimatyzacja. Na szczęście jej zewnętrzna część zawiera elementy generujące niewielki hałas, natomiast w pokoju, dzięki urządzeniom nowej generacji, panuje cisza. Problem może pojawić się w mieszkaniu w bloku, kiedy nie ma możliwości montażu klimatyzacji zewnętrznej w większej odległości od okna, przez które mogą docierać dźwięki. Nie jest to jednak duży dyskomfort w obliczu napływającego do pokoju chłodu.

Klima domowa – koszty, instalacja i montaż

Wybierając klimatyzację do domu, należy zwrócić uwagę na jej wybrane parametry, które wpływają bezpośrednio na koszty. Najważniejsza kwestią jest ustalenie preferowanej mocy urządzenia. Zamiast robić szczegółowe pomiary nasłonecznienia i emisji ciepła wszelkiego rodzaju urządzeń, wystarczy przyjąć, że na każdy metr kwadratowy pomieszczenia, w którym ma być zainstalowania klima domowa przypada 0,1 kW mocy. Zatem na przykład do pokoju o powierzchni 24 metrów niezbędny będzie klimatyzator o mocy 2,4 kW. Właściwy dobór mocy do rozmiaru pomieszczenia zagwarantuje schładzania wnętrza na optymalnym i dość szybkim poziomie pracy.

Jeśli chodzi o koszty klimatyzacji w domu czy w mieszkaniu w bloku, na ich wysokość składa się przede wszystkim cena zakupu samego sprzętu. Tanie klimatyzatory można kupić już za około 1000 zł, ale przy zakupie sprzętu wyższej jakości i o większej mocy trzeba liczyć się z wydatkiem rzędu 1500-2000 zł na urządzenie o mocy 3,5 kW. Im wyższa moc, tym większa cena klimatyzacji domowej, więc urządzenie o mocy powyżej 5kW do dużych pomieszczeń to już wydatek rzędu 5000 zł i więcej.

Na koszty klimatyzacji domowej składa się także instalacja i montaż w mieszkaniu. Tanie klimatyzatory są także proste w montażu, więc można to zrobić samodzielnie. Niestety, im droższy i bardziej skomplikowany sprzęt, tym bardziej konieczne jest skorzystanie z pomocy profesjonalistów. Koszty instalacji i montażu w takim wypadku mogą wynieść od kilkuset do nawet 1500 zł w zależności od rejonu kraju. W dużych miastach trzeba liczyć się z wyższymi stawkami.

Instalacja i montaż to nie jedyne koszty, gdyż pośrednio do ceny klimatyzatora trzeba doliczyć także koszty eksploatacji. Te są już uzależnione od konkretnej mocy i stawek za energię elektryczną. Wiadomo jednak, że klimatyzacja domowa nie musi działać 24h na dobę, a poza sezonem letnim rzadko jest potrzeba korzystania z niej. Jest to zatem inwestycja, na którą warto sobie pozwolić, gdyż komfort życia jest bezcenny.