Odnawialne źródła energii w Polsce mają się coraz lepiej. Czy możemy zrezygnować z węgla?

Węgiel wciąż na pierwszym miejscu

Mimo jasnych planów unijnych dotyczących rozwoju odnawialnych źródeł energii, węgiel nadal nie daje odebrać sobie miejsca na podium. Potwierdzają to liczby. W 2021 roku w Polsce wyprodukowaliśmy i zużyliśmy najwięcej prądu w historii – około 180 TWh, czyli aż o 14% więcej niż w roku poprzednim. 80% pochodziło właśnie z węgla.

Raczej nie czeka nas więc szybka i dynamiczna rezygnacja z paliw kopalnych – tak jak zapowiadano przez ostatnie lata. Wynika to m.in. ze skomplikowanej sytuacji na rynku energii spowodowanej przede wszystkim obecną sytuacją geopolityczną. Węgiel może chwilowo pomóc w zastąpieniu gazu z Rosji, dlatego kolejne kraje europejskie decydują się na przedłużenie życia konwencjonalnych kopalni węglowych. Przykładowo Austria i Niemcy uruchomiły już awaryjne elektrownie węglowe, z kolei Holandia zniosła ograniczenia nakładane na elektrownie konwencjonalne.

Zdaniem naukowców z Głównego Instytutu Górnictwa, Politechniki Śląskiej oraz Akademii Górniczo-Hutniczej udział węgla w rynku energii na pewno będzie większy, niż założono w rządowej strategii „Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku” – do 2040 roku spadnie z obecnych 80% do około 30%. Jednak mimo wolniejszego tempa zmian transformacja polskiej i europejskiej energetyki jest nieunikniona. Przez następne lata będziemy stopniowo „przestawiać się” na odnawialne źródła energii, zarówno na poziomie publicznym, jak i konsumenckim.

Dlaczego musimy odejść od węgla?

Z drugiej strony nie można zapominać, że nadal obowiązują nas ustalenia unijnej polityki klimatycznej. Komisja Europejska na pewno nie przestanie promować i rozwijać odnawialnych źródeł energii. Według Unii inwestycje w odnawialne źródła energii to jedyny sposób na osiągnięcie energetycznej niezależności krajów europejskich.

Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) zwraca ponadto uwagę na fakt, że zasoby węgla i gazu ziemnego są już niewystarczające, aby zaspokoić zapotrzebowanie świata na energię. OZE oznaczają zaś bezpieczeństwo w obliczu kryzysu – klimatycznego i gospodarczego – a do tego zapewnią sprawiedliwy dostęp do energii także w uboższych regionach.

89% Polaków chce odejść od węgla

Polacy nie są tak przywiązani do węgla, jak mogłoby się wydawać i popierają zielony kierunek zmian. Jak wynika z raportu Blue Media „Postawy ekologiczne Polek i Polaków” z 2022 roku, poparcie dla odnawialnych źródeł energii wynosi aż 89%. 31% respondentów za dobre rozwiązanie uznaje również energię atomową. Jedynie 8% ankietowanych uważa, że należy zostać przy węglu. W 2020 roku takiego zdania było 12%.

Co z tym OZE?

Rok 2021 był rekordowy zarówno dla energetyki konwencjonalnej, jak i dla odnawialnych źródeł energii. Z OZE w Polsce wyprodukowano o 8,5% więcej prądu niż w 2020 roku. Najwięcej energii elektrycznej wytworzyły elektrownie wiatrowe (54% prądu z OZE), na drugim miejscu znalazła się energia z biomasy, następnie fotowoltaika (odpowiednio 15 i 13% OZE). W 2021 roku odnawialne źródła energii wyprodukowały łącznie prawie 17% prądu w naszym kraju.

Więcej na temat odnawialnych źródeł energii przeczytasz w artykule E.ON Polska.

Jakie odnawialne źródło energii wybrać do domu?

Jaki system z zakresu OZE wybrać, aby uniezależnić się od sprzedawców energii? Jednym z najlepszym i najbardziej opłacalnych rozwiązań dla gospodarstw domowych jest fotowoltaika – i to mimo wprowadzonych w 2022 roku zmian w sposobie rozliczeń. Instalacja pozyskuje energię słoneczną i przekształca ją w energię elektryczną, którą można wykorzystać m.in. do zasilania sprzętów AGD i RTV. Fotowoltaika może dodatkowo współpracować z kolektorami słonecznymi. Kolektory również wykorzystują energię słoneczną, jednak do produkcji ciepła – wspomagają system ciepłej wody użytkowej i centralne ogrzewanie. Oprócz tego coraz popularniejsze są pompy ciepła, które mogą stanowić główne źródło ciepła w budynku.

Temat rezygnacji z węgla budzi w Polsce wiele emocji. Trzeba jednak mieć świadomość, że to jedyny rozsądny kierunek rozwoju rynku energii. Odpowiedzią na kryzys klimatyczny oraz problemy na rynku paliw są odnawialne źródła energii.