Prawo budowlane

Prawo budowlane 2019 - zobacz, co się zmieniło w ostatnim czasie

Prawo budowlane - aktualne przepisy i ich objaśnienia w jednym miejscu

Styczeń 2017 roku przyniósł kolejne zmiany w prawie budowlanym. Aktualne przepisy budowlane poszerzają zakres inwestycji, które możemy zrealizować bez uzyskiwania pozwolenia budowlanego. Istotne zmiany dotyczą też warunków technicznych nowo powstałych budynków. Poniżej wskażemy najważniejsze, aktualne przepisy i wyjaśnimy istotne kwestie.

Pozwolenie budowlane

Ustawa Prawo Budowlane określa formalności, które trzeba spełnić przed rozpoczęciem budowy. Jedną z najważniejszych okazuje się uzyskanie pozwolenia lub zezwolenia na budowę. Najnowsze zmiany w prawie budowlanym poszerzają katalog obiektów, których realizacja nie wymaga uzyskiwania pozwolenia budowlanego. Pełną listę obiektów wyszczególniono w artykule 29 ust.1.

Ustawa Prawo Budowlane tekst jednolity traktuje, iż pozwolenia na budowę nie wymaga między innymi:

• Budowa obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej.
• Budowa wolnostojących budynków mieszkalnych, których obszar oddziaływania mieści się na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane.
• Budowa wolnostojących, parterowych budynków gospodarczych. Mowa tu o garażach, altanach, gankach oraz oranżeriach i ogrodach zimowych. Ich powierzchnia nie może przekraczać 35 m². Ustawa prawo budowlane określa także maksymalną liczbę owych obiektów na działce. Liczba obiektów nie może przekraczać dwóch na każde 500 m² powierzchni posesji.
• Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, których wydajność nie przekracza 7,5 m³ na dobę.
• Budowa bezodpływowych zbiorników na nieczystości ciekłe. Ich pojemność nie może przekraczać 10 m³.
• Budowa miejsc parkingowych dla samochodów osobowych, przy czym liczba stanowisk nie może przekraczać 10.
• Budowa tymczasowych obiektów budowlanych, niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu budowlanym.
• Budowa przydomowych basenów i oczek wodnych. Przy czym ich powierzchnia nie może przekraczać 50 m².
• Budowa obiektów małej architektury oraz ogrodzeń.

Wyszczególnione powyżej obiekty zostały podane przykładowo. Ustawa prawo budowlane tekst jednolity wyszczególnia znacznie szerszy katalog nieruchomości, których budowa nie wymaga pozwolenia budowlanego. Pełną listę znajdziemy we wspomnianym powyżej artykule 29. Warto również dodać, iż budynki niewyszczególnione w owym artykule wymagają pozwolenia budowlanego.

Czy przebudowa obiektów wymaga pozwolenia budowlanego?

Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w artykule 29 ust.2. Aktualne przepisy budowlane poszerzają zakres prac, których wykonanie nie wiąże się z koniecznością uzyskania pozwolenia budowlanego. Mowa tutaj między innymi o:

• Remoncie obiektów budowlanych.
• Przebudowie budynków mieszkalnych jednorodzinnych, o ile nie doprowadzi to do zwiększenia dotychczasowego obszaru ich oddziaływania.
• Remoncie bądź przebudowie urządzeń budowlanych.
• Ociepleniu budynków o wysokości nieprzekraczającej 25 m.
• Utwardzeniu powierzchni gruntu na działkach budowlanych.
• Montażu pomp ciepła, urządzeń fotowoltaicznych o zainstalowanej mocy elektrycznej do 40 kW oraz wolno stojących kolektorów słonecznych.

Najnowsze zmiany w prawie budowlanym poszerzyły zakres prac, które nie wymagają pozwolenia budowlanego. Dotyczy to również przebudowy obiektów, których budowa wymagała pozwolenia. Przebudowa oparta jedynie na zgłoszeniu musi spełniać kilka istotnych wymagań. Po pierwsze niedopuszczalne jest ingerowanie w przegrody zewnętrzne budynku. Po drugie nie można ingerować w ich elementy konstrukcyjne. Wyjątek stanowią tu domy jednorodzinne. Prawo budowlane dopuszcza przebudowę polegającą na ingerencji w przegrody zewnętrzne lub elementy konstrukcyjne budynku. Najważniejszym warunkiem okaże się tutaj obszar oddziaływania obiektu. Przebudowa domu jednorodzinnego nie będzie wymagała pozwolenia budowlanego, jeśli nie zwiększy jego obszaru oddziaływania.

Co oznacza pojęcie obszaru oddziaływania obiektu budowlanego?

Jak już wspomnieliśmy powyżej, budowa domu jednorodzinnego nie wymaga pozwolenia jeśli obszar jej oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane. W tej sytuacji rodzi się pytanie, co właściwie należy rozumieć pod pojęciem oddziaływania obiektu budowlanego? Odpowiedzi udziela nam ustawa prawo budowlane. (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409) tekst jednolity. Według artykułu 20 pod pojęciem oddziaływania obiektu budowlanego należy rozumieć „teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowy, tego terenu”.

Czym jest obiekt budowlany oraz tymczasowy obiekt budowlany?

Prawo budowlane przedstawia nam definicje obu pojęć. Pod pojęciem obiektu budowlanego należy rozumieć „budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych”.

Z kolei pod pojęciem tymczasowego obiektu budowlanego należy rozumieć „obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe”.

Najnowsze zmiany w prawie budowlanym zwiększyły maksymalny termin rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce tymczasowego obiektu budowlanego. Poprzednio obiekt należało rozebrać lub przenieść po maksymalnie 120 dniach od rozpoczęcia budowy. Aktualnie mamy na to 180 dni od daty rozpoczęcia budowy, określonej w zgłoszeniu.

Czy zgłoszenie robót budowlanych będzie konieczne?

Prawo budowlane nakłada na inwestora obowiązek zgłoszenia zamiaru wykonania robót budowlanych, które nie podlegają pozwoleniu budowlanemu. W artykule 30 znajdziemy listę obiektów podlegających zgłoszeniu. Wyszczególniamy w nich chociażby ocieplenie budynku mieszkalnego o wysokości 12 do 25 m, budowa ogrodzeń o wysokości przekraczającej 2,2 m, czy budowa obiektów małej architektury w miejscach publicznych.

Warto przy tym zaznaczyć, iż najnowsza nowelizacja poszerzyła katalog obiektów, których budowa lub przebudowa nie wymaga uzyskiwania pozwolenia ani zgłoszenia. Znajdziemy na nim między innymi:

• Budowa budynków gospodarczych związanych z produkcją rolną oraz uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej.
• Budowa przydomowych basenów oraz oczek wodnych. Ich powierzchnia nie może przekraczać 50 m².
• Budowa opasek brzegowych oraz innych sztucznych, powierzchniowych lub liniowych umocnień brzegów rzek i potoków górskich oraz brzegu morskiego, brzegu morskich wód wewnętrznych, niestanowiących konstrukcji oporowych.

Procedura zgłoszenia robót budowlanych

Przed rozpoczęciem robót budowlanych trzeba wystąpić ze zgłoszeniem. Po przedłożeniu dokumentacji organ administracji architektoniczno budowlanej może zgłosić sprzeciw, który zablokuje możliwość przeprowadzenia prac budowlanych. Zmiany w prawie budowlanym skróciły czas oczekiwania na decyzję administracyjną. Niegdyś wynosiła ona 30 dni od daty dostarczenia zgłoszenia. Nowelizacja skróciła czas oczekiwania do 21 dni. Jeśli w tym terminie inwestor nie otrzyma żadnego pisma, oznacza to, iż otrzymał tak zwaną milczącą zgodę na wykonanie robót budowlanych. Po przekroczeniu 21 dni od daty złożenia zgłoszenia można już rozpoczynać prace budowlane.

Warto również dodać, iż zmiany w prawie budowlanym wprowadziły możliwość wydania decyzji o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Dokument ten może zostać wydany przez organ administracji architektoniczno budowlanej. Po uzyskaniu owej decyzji inwestor może natychmiast rozpocząć prace budowlane. Bez wątpienia jest to duże ułatwienie, które wpłynie na przyspieszenie realizacji wielu inwestycji.

Istotna zmiana warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

W styczniu 2017 roku nastąpiły zmiany w prawie budowlanym. Zmodyfikowano również Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Nowelizacja rozporządzenia ma istotny wpływ na branże budowlaną. Najistotniejsze zmiany dotyczą zmniejszenia zapotrzebowania na energię grzewczą budynków i innych obiektów budowlanych. Nowe obostrzenia wymuszają na inwestorach zastosowanie materiałów o lepszych właściwościach termoizolacyjnych. W praktyce przekłada się to na zwiększenie kosztów inwestycji.

Prawo budowlane wprowadziło nowe normy współczynnika Ep. Od stycznia 2014 roku maksymalny współczynnik Ep dla nowo powstałych budynków wynosił 120 kWh/(m2 · rok). Wraz z 1 stycznia 2017 roku zmniejszono go do wartości 90 kWh/(m2 · rok). Kolejna planowana zmiana przypada na styczeń 2021 roku. Wtedy to maksymalny współczynnik Ep dla nowopowstałych budynków wyniesie zaledwie 70 kWh/(m2 · rok).

Podczas obliczania współczynnika Ep dla budynku bierze się pod uwagę energie końcową oraz współczynnik nakładu. Energia końcowa to innymi słowy łączna ilość energii potrzebnej do ogrzania budynku, ogrzania ciepłej wody użytkowej oraz wentylacji. Z kolei współczynnik nakładu jest ściśle uzależniony od specyfiki ogrzewania. Dla przykładu, współczynnik nakładu z biomasy wynosi zaledwie 0,2. Współczynnik nakładu dla ogniw fotowoltaicznych to 0,7. Z kolei współczynnik nakładu dla węgla drzewnego, oleju opałowego czy gazu wynosi już 1,1. W najgorszej sytuacji znajdują się inwestorzy, którzy chcieliby ogrzewać budynek prądem elektrycznym. Współczynnik nakładu dla prądu wynosi aż 3,0. W praktyce przełoży się to na znaczne zwiększenie współczynnika Ep.

Zmniejszenie maksymalnego współczynnika Ep dla nowych budynków wymusza na inwestorach stosowanie nowych, uprzywilejowanych rozwiązań technologicznych. Mowa tutaj o urządzeniach wykorzystujących energię odnawialną. Coraz większym zainteresowaniem cieszą się obecnie pompy ciepła, panele fotowoltaiczne oraz kotły na biomasę. Ich zastosowanie przekłada się na zmniejszenie współczynnika Ep budynku i dostosowanie obiektu do aktualnych norm budowlanych.