Sauna w domu - rodzaje, koszty wykonania i użytkowania, porady

Rodzaje saun

W każdym budynku prywatnym możemy wykonać kilka rodzajów przydomowych saun. Do najpopularniejszych z nich należą:

Sauna fińska – zwana także sauną suchą. Wyróżnia ją wysoka temperatura panująca w kabinie (powyżej 85 0C) oraz niska wilgotność powietrza (poniżej 10 %). Sauna fińska jest szczególnie polecana osobom z problemami mięśniowymi oraz astmą oskrzelową. Wysoką temperaturę i niską wilgotność powietrza utrzymuje specjalny piec do sauny wyposażony w rozgrzewające się (niepolewane wodą) kamienie. Sauna sucha może być użytkowana tylko przez około 15-30 minut kilka razy w tygodniu.

Sauna infrared – (tzw. sauna na podczerwień) nie wykorzystuje zwykłego pieca, lecz promienniki podczerwone. Sauna infrared nagrzewa się maksymalnie do 60 0C, przy utrzymaniu wilgotności powietrza na poziomie 20 – maksymalnie 25 %. Stosunkowo niska temperatura i większa wilgotność powietrza sprawiają, że sauna infrared nadaje się do korzystania przez ok. 30 minut raz dziennie.

Sauna parowa – zwana także łaźnią rzymską. Łaźnia utrzymuje średnią temperaturę (do 60 0C) oraz wysoką wilgotność powietrza (dochodzącą nawet do 100 %). Wysoka wilgotność dodatkowo wzmaga wrażenie cieplne. Sauna parowanie posiada pieca, a parę wodną generuje automatyczny parownik zamontowany w podłodze. Ze względu na wysoką wilgotność, tego typu pomieszczenia nie powinny być wykonywane z drewna. Do ich budowy lepiej sprawdza się szkło oraz ceramika. Sauna parowa może być użytkowana tylko przez ok. 15 minut do pół godziny kilka razy w tygodniu.

Powyższe rodzaje saun najczęściej budujemy we wnętrzach budynków mieszkalnych. Takie rozwiązanie jest dość korzystne ze względu na koszty budowy. Jednak niektórzy inwestorzy decydują się też na wykonanie sauny ogrodowej, przybudowanej do domu. Jej rozmiar jest z reguły znacznie większy niż metraż kabin ulokowanych w domu. Przydomowa sauna powinna być wykonana z drewna skandynawskiego (odpornego na wyższą wilgotność i zmienne temperatury). Z zewnątrz możemy ją wykończyć deskami elewacyjnymi.  Nie zalecamy natomiast budowy pomieszczenia wolnostojącego, ze względu na duże straty ciepła, a co za tym idzie, znacznie wyższe koszty użytkowania.

Jak zbudować saunę?

Każda sauna domowa może być wykonana w dwojaki sposób. Najprostszym rozwiązaniem będzie zakup gotowych prefabrykatów. W ofertach producentów znajdziemy wiele prefabrykatów służących do wybudowania pomieszczeń o standardowych rozmiarach 1,2 m x 1,2 m x 2,5 m (wysokość). Z gotowych elementów najczęściej wykonuje się sauny na podczerwień, jednak z powodzeniem można też stworzyć saunę fińską i parową. Pamiętajmy jednak, że zakup prefabrykatów nie oznacza, że produkt dotrze do nas w jednym gotowym elemencie. Prefabrykatami są elementy ścian, sufitów oraz podłóg w saunie. Musimy je odpowiednio zamontować w wybranej lokalizacji. Na szczęście montaż nie jest zbyt skomplikowany. Możemy wykonać go samodzielnie przy użyciu podstawowych narzędzi (poziomnica, młotek, wkrętarka).

Sauna wykonywana od podstaw na miejscu jest bardziej skomplikowana , a jej budowa może być dość czasochłonna. Jednak jest najlepszym rozwiązaniem, gdy planujemy wykonać kabinę o nietypowym kształcie. W tym wypadku cena sauny będzie znacznie niższa niż kupno prefabrykatów na wymiar.

Jeśli zdecydujemy się na samodzielną budowę, musimy pamiętać o zastosowaniu odpowiednich materiałów:

Ściany i sufit – najlepiej wykonać je w konstrukcji szkieletowej. Na wstępie tworzymy drewniany stelaż o właściwościach nośnych. Od strony wewnętrznej montujemy dobrej jakości panele z cedru, osiki, jodły kanadyjskiej lub drewna skandynawskiego. Zwróćmy szczególną uwagę na jakość zastosowanego materiału. Drewno na sauny domowe nie może mieć żadnych sęków ani wypaczeń, jego grubość musi wynosić przynajmniej 12 mm.

Zewnętrzna strona stelażu może być dobudowana w dowolny sposób, jednak najczęściej stosuje się płyty kartonowo gipsowe i płyty pilśniowe. Sposób wykończenia ścian zewnętrznych zależy już wyłącznie od naszych indywidualnych preferencji. Pamiętajmy jednak, że pomiędzy wewnętrzną i zewnętrzną ścianką należy wykonać szczelną termoizolację. Najwygodniej będzie użyć wełny mineralnej o grubości do 10 cm. Im sauna domowa będzie lepiej izolowana, tym niższa będzie cena jej eksploatacji.

Podłoga – należy ją wykonać z materiałów odpornych na wilgoć oraz zmienne temperatury. Najczęściej wykorzystuje się drewno ryflowane lub drewniane kratki podłogowe. Wyjątkiem jest jedynie sauna parowa. Ze względu na wysoką wilgotność powietrza zaleca się wykończenie płytkami podłogowymi.

Drzwi – powinny otwierać się w kierunku zewnętrznym i nie wymagać użycia siły. Każda sauna sucha może być wyposażona w efektowne drzwi drewniane. Dobrym pomysłem jest zastosowanie dodatkowych przeszkleń, które wprowadzą światło i wizualnie powiększą wnętrze sauny.

Okna – w niektórych saunach możemy też wykonać okna zewnętrzne (najlepiej z drewna). Pamiętajmy jednak, że przeszklenia muszą zostać wykonane ze szkła hartowanego. Nie poleca się też montażu zbyt dużych okien. Mocno przeszklona sauna może zaburzać poczucie prywatności jej użytkowników.

Wybieramy piec do sauny

W ofertach producentów znajdziemy dwa typy pieców do sauny

  • Elektryczny piec do sauny – cieszy się dużą popularnością ze względu na atrakcyjną cenę oraz wysoki komfort użytkowy. Piec elektryczny może być zamontowany pod ławką bądź przywieszony do ściany kabiny. Jego niewielki rozmiar sprawia, że świetnie nadaje się do sauny o mniejszych rozmiarach.
  • Piec do sauny zasilany drewnem – zajmuje więcej miejsca i wymaga wykonania dodatkowej wentylacji dymowej. Dobrze sprawdza się w saunach o większych rozmiarach oraz wszędzie tam, gdzie nie możemy podłączyć instalacji elektrycznej. Tego typu piec do sauny musi szybko się nagrzewać i posiadać dodatkowe zabezpieczenia, które wyłączą go w momencie przegrzania. Konieczne jest zastosowanie dodatkowych sterowników, które będą regulowały temperaturę oraz wilgotność.

Bez względu na rodzaj pieca, musimy dobrać jego moc do wielkości kabiny. Sauna domowa wymaga 1 kW mocy na każdy 1 m3 kubatury wewnętrznej.

Kamienie do sauny

Piec do sauny musi posiadać specjalny pojemnik na kamienie. Kamień powinien dobrze akumulować ciepło i być odporny na intensywne zmiany temperatury (wywołane przez polewanie wodą). Świetnie sprawdzają się kamienie naturalne (takie jak perydotyt) oraz sztuczne kamienie ceramiczne. Do pieca nie należy natomiast wkładać kamieni polnych. Ich akumulacja cieplna i odporność na zmienne temperatury są zbyt niskie.

Cena sauny

Trudno jednoznacznie określi, jaka jest cena sauny. Wszystko zależy od jej rozmiarów, jakości użytych materiałów oraz specyfiki dodatkowego osprzętu. Możemy jednak przyjąć, że kabiny prefabrykowane o standardowych formatach będą kosztowały ok.

  • Sauna na podczerwień i sauna fińska– 8 000 – 14 000 zł
  • Sauna parowa – od 6 000 zł w górę
  • Piec ze sterownikiem – od 800 do 2 200 zł

Każde zwiększenie rozmiaru sauny to dodatkowe koszty. Dlatego trudno jednoznacznie określić, jaka będzie ostateczna cena sauny budowanej samodzielnie. Szacujemy, że minimalny koszt budowy i zakupu niezbędnego, dobrej jakości osprzętu to 7 000 zł.

O czym jeszcze warto pamiętać podczas budowania sauny?

Każda sauna sucha i parowa powinna być wykonana zgodnie z podstawowymi zasadami. Jedną z najistotniejszych jest wykonanie odpowiedniej instalacji nawiewowo wywiewnej. Kanał nawiewny musi znajdować się w okolicach podłogi (najlepiej tuż nad piecem) w saunie. Jego zadaniem będzie doprowadzanie świeżego powietrza do wnętrza kabiny. Zaleca się też, by kanały nawiewne były doprowadzone z wnętrza budynku, a nie z zewnątrz. Temperatury w domu są z reguły wyższe, dzięki czemu zmniejszymy zapotrzebowanie energetyczne kabiny i zminimalizujemy ryzyko występowania „zimnych przeciągów”.

Wentylacja wywiewna musi być zlokalizowana jak najdalej od wentylacji nawiewowej (najlepiej w górnych fragmentach przeciwległej ściany). Dzięki temu zagwarantujemy obieg powietrza po całej kabinie i zwiększymy wydajność wentylacji. Zwróćmy też uwagę na fakt, że z wentylacji wywiewnej wydobywa się silnie ogrzane powietrze. Możemy je wykorzystać do dogrzania budynku.

Podczas budowy sauny pamiętajmy też, żeby nie stosować tworzyw sztucznych ani metalu. Są to intensywnie nagrzewające się materiały, które mogą poparzyć użytkowników sauny. Dlatego wszystkie siedziska i podłogi najlepiej wykonać z odpornych gatunków drewna. W niektórych wypadkach zaleca się też użycie odpornych płytek podłogowych, które będą dodatkowo zabezpieczone przed wysokim poziomem wilgoci oraz przypadkowym pośliźnięciem w saunie.

Pamiętaj, że jeżeli chciałbyś otrzymać oferty od firm na wykonanie sauny, możesz wypełnić ten formularz i czekać na oferty.