Pustaki szklane czy luksfery? A może luxfery?

Tajemnicze pustaki szklane – nazwa i pochodzenie

Za przodka tych wyrobów szklanych można uznać amerykańską firmę Luxfer Prism Company, która założona przez Jamesa Graya Pennycuicka zaczęła w 1886 roku realizację jego patentu dotyczącego ulepszenia szkła okiennego („an improvement in window-glass”). Istotą tego ulepszenia było dodanie pryzmatów z tyłu kwadratowych szklanych płytek, które kierowały światło słoneczne do wnętrza pomieszczenia, poprawiając jego oświetlenie.

Szklane płytki, używane do budowy ścian i stropów, przezroczyste albo barwione, gładkie albo wzorzyste, noszą nazwę „luksfery”. Dwa luksfery połączone ze sobą, z pustą przestrzenią w środku, tworzą właśnie pustak szklany. Można więc powiedzieć, że pustaki szklane są rodzajem luksferów.

Również pod koniec XIX wieku rozpoczął realizację swojego wynalazku szwajcarski architekt Gustave Falconnier. Była to swego rodzaju cegła szklana wydmuchiwana z roztopionego szkła i hermetycznie zamykana. Miała niewielki ciężar, dobrą izolacyjność cieplną, trwałość i ozdobny wygląd.

Oba pojęcia: pustaki szklane i luksfery są w praktyce używane wymiennie, a z kontekstu wynika, o który rodzaj chodzi. Ponieważ nazwa powszechnie używana nazwa została spolszczona, nie powodu, aby używać formy „luxfer”, tym bardziej, że w języku angielskim jest w użyciu określenie „glass brick”.

Jak z powyższego wyjaśnienia wynika, określenie „cegła szklana” w odniesieniu do luksfera może mieć pewne uzasadnienie, natomiast „luksfery szklane” są już typowym pleonazmem, czyli wyrażeniem z grupy „akwen wodny”, „cofanie do tyłu”, albo „maślane masło”. Skoro luksfer z definicji jest szklaną płytą, to „luksfery szklane” nie mają sensu.

Te produkty mogą cię zainteresować - sprawdź ceny!

Pustaki szklane - wytwarzanie i wymiary luksferów, czyli pustaków szklanych

W dzisiejszych czasach produkcja pustaków szklanych odbywa się na zmechanizowanych liniach. Do wyrobu używa się surowców z niewielką (do 0,07%) zawartością tlenków żelaza. Aby uzyskać barwne bloki, do mieszanki surowców dodaje się barwniki. Szklana masa topi się w piecach przepływowych w temperaturze ok. 1500°C. Roztopione szkło jest podawane do form, w których są wytłaczane półbloki. Po schłodzeniu półbloki-wypraski są automatycznie ustawiane parami i spawane w bloki, tworząc energooszczędne pustaki szklane.

Każda połówka pustaka jest wykonana z grubego szkła o ściankach 6-7 mm. Powierzchnia wypraski może być gładka, falista, przezroczysta, matowa albo barwna. W zależności od tego dzielą się na:

  • przezroczyste – z gładką powierzchnią ścianek,
  • rozpraszające światło,
  • kierujące światło – z falowaną powierzchnią.

Z reguły szklane wypraski są kwadratowe albo prostokątne. Standardowe wymiary luksferów, to:

  • 190 x 190 x 80 mm
  • 240 x 240 x 80 mm

Poza tym produkowane są luksfery trójkątne i okrągłe. A może zainteresuje cię także ten artykuł o budowie ścian działowych?

Pustaki szklane - zastosowanie i ceny pustaków szklanych

Pustaki szklane na ściany działowe, zewnętrzne i nie tylko

W latach 60. i 70. ubiegłego stulecia pustaki szklane robiły furorę w budownictwie i były często wbudowywane w zewnętrzne ściany klatek schodowych. Następnie przez długi czas były ignorowane, uważane za niemodne i nieestetyczne. Obecnie montaż luksferów przeżywa renesans i są one stosowane w różnych obszarach budynków; tworzą efektowne ściany wewnętrzne i zewnętrzne.

Energooszczędne bloki szklane mają dobre właściwości izolacji termicznej i akustycznej, a montaż luksferów jest równie prosty jak cegieł. Ujednolicone wymiary pozwalają na łatwe tworzenie ścian z użyciem odpowiedniej zaprawy.

Trzeba tylko pamiętać, że luksfery nie mogą być użyte na ściany nośne i w takim wypadku konieczne są dodatkowe elementy. Zastosowanie szklanych bloków nie ogranicza się do zastępowania tradycyjnych pustaków i cegieł. Oto kilka przykładów:

  • Kuchnia – frontowa ściana wyspy kuchennej i mlecznobiałych luksferów przepuści światło na drugą stronę i podkreśli industrialny charakter blatu ze szlachetnej stali.
  • Jadalnia – prostokąt ściany z mlecznych luksferów przypomina wyglądem kratowe okna starych budynków przemysłowych i nadaje pomieszczeniu specjalny nastrój, a ścianie więcej lekkości.
  • Pokój dziecinny – ściana działowa z nieprzezroczystych szklanych pustaków może oddzielać pokój dzieci od pokoju, w którym pracują rodzice.
  • Klatka schodowa – szklana fala wbudowana w ścianę wzdłuż schodów przepuszcza światło do każdego zakątka.
  • Łazienka – szklana ściana chroni przed rozbryzgami wody i rozświetla pomieszczenie.
Pustaki szklane krok po kroku, czyli cena za luksfery i opinie
Pustaki szklane, czyli luksfery oraz wymiary luksferów i cena

Pustak szklany - cennik i kryteria cenowe pustaków szklanych

Odkąd luksfery w wielu nowoczesnych wzorach trafiają coraz częściej do wolno stojących kabin prysznicowych, do kuchni i innych domowych pomieszczeń, na rynku pojawiają coraz bardziej urozmaicone oferty tych materiałów. Cena poszczególnych wyrobów jest mocno zróżnicowana i zależy od wielu różnorodnych czynników. Można powiedzieć, że cennik obejmuje luksfery od 10 zł do ponad 150 zł za jeden pustak (cena w euro to od 5 do 40 EUR).  

Jako kryteria cenowe można przyjąć:

  • jakość szkła,
  • forma i wymiary – od okrągłych przez czworoboczne do bardzo dużych,
  • rodzaj powierzchni i efekty świetlne,
  • zabarwienie,
  • współczynnik przewodzenia ciepła – właściwości izolacyjne,
  • marka producenta.

Pustaki szklane o szczególnie niskiej wartości przenikalności cieplnej nadają się również na ściany zewnętrzne i są zwykle droższe od zwykłych.

Szklane luksfery - renesans szklanych pustaków

Wielu osobom pustaki szklane kojarzą się z elementami fasad budynków z lat 60. Najpierw uważane za nowoczesny element wystroju zewnętrznego budynków, po kilku dekadach stały się prawie przekleństwem. W dzisiejszych czasach, kiedy liczą się materiały i technologie energooszczędne, niska w porównaniu z innymi materiałami wartość izolacyjna szklanych bloków stanowi poważny problem. Czasy, kiedy koszty energii były ignorowane, dawno przeszły do historii.

W międzyczasie odkryta została różnorodność zastosowania luksferów, ale już nie na fasadach, ale w nowoczesnych wnętrzach. W krótkim czasie luksfery znalazły się w głównym nurcie wzornictwa. Z luksferów projektowane są ściany działowe, ścianki rozdzielające, a nawet elementy mebli. W takich pomieszczeniach jak łazienki, szklane bloki stały się nadzwyczaj modne, podobnie jak ścianki oddzielające kuchnię od salonu albo jadalni.

ikona podziel się Przekaż dalej