Rudbekia - wysiew, uprawa, pielęgnacja, stanowisko dla pięknego kwiatu

Rudbekia idealna do uprawy w ogrodzie

Rudbekia – przegląd gatunków

Wystarczy jeden rzut oka na rudbekię, by wiedzieć, że to roślina wywodząca się z rodziny astrowatych. Należy do niej aż 30 różnych gatunków. Jednak nie wszystkie nadają się do uprawy w naszych warunkach klimatycznych. Dwa z nich występują w Polsce naturalnie, inne jednak przywędrowały do nas jako rośliny ozdobne. I od lat nieprzerwanie cieszą się zasłużoną sławą. Te skromne, bardzo proste kwiaty idealnie sprawdzają się w przydomowych ogrodach.

Angielska nazwa rudbekii brzmi Blackeyed Susan – Czarnooka Zuzanna. I trzeba przyznać, że jest bardzo trafiona! Nasza rudbekia faktycznie ma czarne oczko, które znajduje się wewnątrz prostych, żółtych płatków. Koszyczkowy kształt kwiatostanu może przywodzić na myśl słoneczniki. Rudbekia często jest mylona także z inną podobną rośliną. Jeżówka, bo o niej mowa, ma prawie identyczny pokrój. Jednak jej kwiaty są delikatniejsze i mają fioletowy kolor.

Rudbekia to rodzaj obejmujący zarówno gatunki jednoroczne, jak i wieloletnie. Gatunki są bardzo zróżnicowane pod względem wysokości, ale mają kilka wspólnych cech – bardzo niskie wymagania, wzniesione, sztywne pędy i tendencję do tworzenia kęp, które z biegiem czasu szybko się rozprzestrzeniają. Mistrzynią w tym jest rudbekia owłosiona – jedyny ozdobny gatunek jednoroczny. W naszych warunkach klimatycznych najbardziej sprawdzają się trzy gatunki wieloletnie. Są to rudbekia błyskotliwa, rudbekia lśniąca oraz rudbekia naga. Rudbekia wieloletnia może być na stałym stanowisku przez wiele lat.

Rudbekia fulgida, czyli rudbekia błyskotliwa i jej odmiany

Rudbekia błyskotliwa (Rudbekia fulgida) to najczęściej spotykany gatunek rudbekii w naszych warunkach klimatycznych. Dorasta do 70-90 cm wysokości, ma sztywne, wzniesione łodygi i duże, szerokie liście w kształcie lancetowatym. Na każdym pędzie jest osadzony pojedynczy koszyczek kwiatostanowy (dokładnie tak samo wygląda jeżówka, stąd możliwe pomyłki). Rudbekia błyskotliwa zazwyczaj ma żółte kwiaty, bardzo intensywne i bardzo trwałe. Kwitną od końca czerwca lub początku lipca aż do pierwszych przymrozków. Warto posadzić rośliny w ogrodzie, ale należy zachować ostrożność. Rośliny mają tendencję do wytwarzania rozległych rozłóg podziemnych i zajmują coraz to nowe części ogrodów.

Niestety rudbekia błyskotliwa bywa podatna mączniaka prawdziwego i inne choroby grzybowe. Dlatego warto wybierać odmiany, które mają zwiększoną odporność na schorzenia tego typu. Jedną z nich jest ‘Goldstrum’, odmiana o złocistym kolorze i niezwykle obfitym kwitnieniu, która zachwyca swoją urodą przez cały sezon do później jesieni. Ciekawie prezentują się także odmiany o pełnych kwiatach, na przykład ‘Golden Glow’. Ma intensywnie żółte płatki, które bardzo gęsto układają się na roślinie. Ciekawą odmianą jest także ‘Herbstonne’. W zasadzie jest to mieszaniec – jej przodkami są rudbekia błyskotliwa i rudbekia naga. Roślina może osiągnąć nawet 200 cm wysokości! Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu inspiracje na piękne kwiaty.

Pozostałe rudbekie do ogrodu

Jednak nie tylko rudbekia błyskotliwa zdobi nasze ogrody. W ogrodzie dobrze sprawdza się także inna rudbekia wieloletnia: rudbekia lśniąca. Jej nazwa może się kojarzyć z wcześniej opisywanym gatunkiem, jednak to zupełnie inne rośliny. Przede wszystkim rudbekia lśniąca jest o wiele wyższa niż rudbekia błyskotliwa. Bylina osiąga nawet 150-200 cm wysokości! Pędy zbierają się w duże kępy, a jej liście są wyraźnie bardziej niebieskie, co przepięknie wygląda. Rudbekia lśniąca potrzebuje niestety nieco więcej miejsca w ogrodzie, ponieważ ze względu na stosunkowo duży pokrój, może być bardzo ekspansywna. Oczywiście gatunek ma ciekawe odmiany. Najbardziej popularną z nich jest ‘Juligold’ – odmiana o skórzastych, jasnozielonych liściach i zwisających płatkach.

Kolejna bylina do ogrodu z tej rodziny to rudbekia naga. Jest mniej popularna, ale dalej bardzo atrakcyjna. Jak sama nazwa na to wskazuje, nie posiada na pędach włosków. Jest to jeden z najwyższych gatunków rudbekii.

Rudbekia owłosiona i jednoroczne rudbekie w ogrodzie

Jednoroczna rudbekia owłosiona (Rudbekia hirta) w naturze pojawia się wyłącznie na preriach Ameryki Północnej. Nic więc dziwnego, że w naszych warunkach klimatycznych nie czuje się najlepiej. To jedyna rudbekia dwubarwna. Jej kwiaty nie są wyłącznie żółte, mają ciekawe, czerwone, pomarańczowe i rdzawe plamki. Rudbekia owłosiona kwitnie bardzo długo. Najczęściej od połowy lipca do połowy października. Rudbekia owłosiona także ma kilka odmian. Zostały one podzielone na grupy:

• Odmiany SmileyZ, które mają piękne kwiaty i niewysoki pokrój,
• Sunbeckia o intensywnie żółtych kwiatach,
• Pełnowkwiatowe,
• Odmiany karłowate

Rudbekia owłosiona posłużyła do powstania mieszańca – Rudbekia hirta var. pulcherrima, co można tłumaczyć jako rudbekia owłosiona najpiękniejsza. Jednakże najczęściej przyjmuje się nazwę rudbekia dwubarwna, ponieważ jej kwiaty są dwukolorowe. Mają czarne oczko, wokół niego jest zaznaczona na płatkach ciemno-pomarańczowa lub brązowa obwódka, a zewnętrzne części płatków są intensywnie żółte. Rudbekia dwubarwna jest najłatwiejsza w uprawie, dlatego często znajduje zastosowanie.

Rudbekia w ogrodzie i jej wymagania

Rudbekia w ogrodzie nasłonecznionym

Wszystkie rudbekie mają dość podobne wymagania, jeśli chodzi o stanowisko. Jednakże rudbekia owłosiona i oczywiście rudbekia dwubarwna mogą potrzebować nieco innego miejsca. Preferują (jak jeżówka) stanowiska jasne i dobrze nasłonecznione. Ich piękne, żółte kwiaty pięknie wyglądają w pełnym słońcu. Przypominają nieco słoneczniki, dlatego rośliny czasami pojawiają się pod nazwą rudbekia słonecznikowata.

Nasiona i sadzonki rudbekii wieloletnich można umieścić zarówno na stanowisku zacienionym, jak i mocno nasłonecznionym. Dobrze radzą sobie w każdych warunkach atmosferycznych i są dość dobrze odporne na chłód. Podobnie jak jeżówka, radzą sobie z suszą, ale warto zadbać o odpowiednie podłoże dla roślin. Powinno być żyzne, przepuszczalne i umiarkowanie wilgotne. Karłowate odmiany sprawdzą się w doniczkach i dużych skrzynkach i nie mają jakiś szczególnych potrzeb. Warto zadbać jedynie o to, by miały wysypaną warstwę drenażu na dnie pojemników.

Zastosowanie rudbekii w ogrodzie

Rudbekie jednoroczne (rudbekia dwubarwna i owłosiona) sprawdzą się w każdym ogrodzie. Warto mieć na względzie to, że się wysiewają same i w kolejnych latach także możesz je mieć, ale to rośliny, z których możesz dość szybko zrezygnować. Jeśli jednak zdecydujesz się na byliny, warto dobrze przemyśleć miejsce dla nich. W końcu mogą zostać na nim przez wiele lat i ciągle się odradzać z podziemnych kłączy.

Wszystkie rudbekie najlepiej sprawdzają się w ogrodach w stylu wiejskim i rustykalnym. Najbardziej kojarzą się właśnie z takim sielskim nastrojem – proste kwiaty o ciekawych kolorach i intensywnie wybarwionych płatkach. Rudbekia dwubarwna jest najczęściej stosowana właśnie w takiej aranżacji. Idealnym towarzystwem dla roślin jest jeżówka, dobrze sprawdza się także liatra kłosowa i ostróżki.

Jednak rudbekie mają naprawdę małe wymagania i to sprawia, że pojawiają się nie tylko w pobliżu domów jednorodzinnych. Często sieje się je lub sadzi na osiedlach między blokami. Znoszą miejskie zanieczyszczenia i są mało wymagające, więc stanowią idealną ozdobę w takim miejscu. Na przykład jeżówka może już potrzebować nieco więcej uwagi, dlatego jest rzadziej wykorzystywana niż rudbekia dwubarwna lub wieloletnie gatunki. Rudbekie pojawiają się także w parkach.

Rudbekia – bylina o niskich potrzebach

Pielęgnacja rudbekii – podlewanie i nawożenie

Rudbekia, tak samo jak jeżówka, nie ma szczególnych wymagań, jeśli chodzi o pielęgnację. To jeden z tych niezawodnych, żelaznych kwiatów, który utrzyma się na stanowisku mimo niesprzyjających warunków pogodowych. Roślina bardzo dobrze znosi suszę – zarówno rudbekia wieloletnia, jak i jednoroczna rudbekia owłosiona świetnie radzą sobie z niedoborem wody. Nie oznacza to jednak, że nie trzeba podlewać rośliny. Należy ją zasilać niewielką ilością wody regularnie. W największe upały można podlewać ją nawet codziennie wieczorem.

Jak pewnie się domyślasz, ta mało wymagająca roślina nie upomina się także o składniki odżywcze. Podobnie jak jeżówka, prawie nie potrzebuje nawożenia. Jednak w czasie zawiązywania się kwiatów można podać wieloskładnikowy nawóz mineralny. Wystarczy standardowy preparat do roślin ozdobnych. Powinien sprawić, że rudbekia będzie się pięknie rozwijać, zwiększyć kwitnienie i sprawić, że kwiatostany będą utrzymywały się o wiele dłużej. Aby zachować kwitnienie aż do jesieni, warto także regularnie obrywać przekwitnięte kwiaty. To odciąży roślinę i sprawi, że będzie się lepiej rozwijała.