Szkodliwe substancje w budownictwie - które środki chemiczne szkodzą naszemu zdrowiu
Mogłoby się wydawać, że szkodliwe materiały budowlane oraz środki chemiczne zagrażające zdrowiu, w związku ze zmianą ustroju, przestały mieć rację bytu. Niestety nic bardziej mylnego. Substancje szkodliwe były i nadal są wykorzystywane w budownictwie oraz szerzej w przemyśle oraz gospodarce. Niejednokrotnie inwestorzy oraz wykonawcy nie zdają sobie sprawy z zagrożeń wynikających ze stosowania niektórych materiałów, farb oraz ingrediencji, które są wykorzystywane do budowy oraz wykończenia budynków. Warto zatem poznać substancje oraz środki chemiczne, które mogą wywołać groźne choroby.
Jeśli planujesz budowę domu, skorzystaj z prostej usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu formularza uzyskasz dostęp do ofert sprawdzonych fachowców.
Z tego artykułu dowiesz się:
Szkodliwe materiały budowlane wczoraj i dziś
Szkodliwe materiały budowlane nadal są wykorzystywane w Polsce. Czynniki szkodliwe dla zdrowia niestety często się pomija lub bagatelizuje. Niebezpieczne substancje i materiały są częstokroć stosowane, ponieważ prawo na to zezwala lub ich użytkownicy nie zdają sobie sprawy z zagrożenia.
Osobną grupą szkodliwych substancji i materiałów stanowią te, które były stosowane w budownictwie dawniej, jednak nie udało się ich całkowicie wyeliminować z naszego życia. Takim materiałem, a właściwie minerałem, stosowanym na masową skalę w latach 1950-1980, kiedy to zaprzestano jego wykorzystywania, jest azbest, czyli inaczej popularny eternit.
Od połowy ubiegłego stulecia azbest służył w budownictwie jako materiał izolacyjny, w rurach wodno-kanalizacyjnych, przy pokryciu dachów, na płytki podłogowe oraz jako płótno azbestowe w przewodach wentylacyjnych. Obecnie funkcjonuje w Polsce Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032, który ma na celu usunięcie azbestu w sposób kompleksowy i całkowity. Niestety w wielu budynkach z tak zwanej wielkiej płyty oraz w domach prywatnych występują elementy azbestowe, których do tej pory nie udało się wyrugować lub, o których władze oraz mieszkańcy nie wiedzą.
Azbest wydziela pył, który jest bardzo szkodliwy dla zdrowia. Czynniki szkodliwe, zagrażające życiu i zdrowiu ludzi, które można wskazać w przypadku azbestu, to między innymi powstawanie nowotworów złośliwych (głównie płuc) czy pylica azbestowa. Ludzie narażeni na ekspozycję pyłu azbestowego mogą nabawić się bardzo groźnego schorzenia, a mianowicie włóknienia płuc.
Azbest jest uznany za substancję szkodliwą. Dużo gorzej, że wiele substancji jest uznawanych tylko za potencjalnie szkodliwe dla zdrowia lub, mimo wiedzy o ich negatywnym wpływie na zdrowie, nie zostały do tej pory prawnie zakazane. Szkodliwe materiały budowlane oraz środki chemiczne stosowane w budownictwie mają różne oblicza, jednak jedną cechę wspólną - są to czynniki szkodliwe. Jeśli planujesz budowę, sprawdź także cennik materiałów budowlanych.
Szkodliwe materiały budowlane współcześnie
Substancją, a dokładniej gazem, który stosuje się we współczesnym budownictwie, jest formaldehyd. Jednym z najczęstszych zastosowań formaldehydu jest produkcja materiałów drewnopochodnych, czyli różnego rodzaju płyt. Materiały budowlane oraz wykończeniowe, zawierające formaldehyd, emitują go do powietrza, którym oddychamy. Jeśli stężenie jego w pomieszczeniach, na przykład w środowisku pracy jest niewielkie, nie stanowi zagrożenia, jeśli jednak wzrośnie do niebezpiecznego poziomu, staje się groźny dla zdrowia.
Formaldehyd w dużym stężeniu może powodować szereg niekorzystnych objawów oraz choroby. Przede wszystkim ludzie narażeni na emisję tego gazu mogą odczuwać ucisk w klatce piersiowej, ogólne osłabienie, łzawienie, różnego typu uczulenia oraz podrażnienia. Badania potwierdzają, że formaldehyd może wywoływać nowotwory u ludzi.
Niebezpieczne środki chemiczne są dość powszechne, jednak zadbano o to, aby przysłowiowy Kowalski nie miał do nich dostępu. Niestety, niektóre środki chemiczne są stosowane do produkcji materiałów wykorzystywanych w budownictwie oraz różnego typu tworzyw sztucznych. Jednym z nich jest styren. Styren po dostaniu się do organizmu człowieka poprzez drogi oddechowe działa depresyjnie na układ nerwowy, może również powodować choroby wątroby, z marskością włącznie. Negatywny wpływ na zdrowie czynników szkodliwych jest więc niezaprzeczalny.
Styren jest stosowany do produkcji tworzywa abs oraz polistyrenu. Z kolei polistyren jest wykorzystywany do produkcji różnorodnych tworzyw sztucznych. Jednakowoż polistyren ma podstawowe zastosowaniem w postaci produkcji styropianu, czyli najczęściej stosowanego w budownictwie materiału izolacyjnego. Z tego artykułu dowiesz się, jak i z czego wykonać izolację fundamentów domu.
Czynniki szkodliwe w budownictwie to temat na szerokie opracowanie naukowe, jednak nawet meble w domu, zabawki, obudowa sprzętu RTV czy AGD oraz opakowania żywności mogą zawierać związki i czynniki niebezpieczne, które nie są obojętne dla ludzkiego zdrowia. Przykładem jest tworzywo abs, wykorzystywane szeroko do wspomnianych celów. Tworzywo abs może zawierać wspomniany styren. Tworzywo abs zawierające styren może mieć destrukcyjny wpływ na system nerwowy oraz odpornościowy człowieka. W konsekwencji mogą pojawić się zaniki pamięci czy depresja. Styren wchłonięty przez ludzki organizm powoduje również zaburzenia gospodarki hormonalnej.
Niebezpieczne dla zdrowia farby
Metale ciężkie są niezbędne do funkcjonowania organizmów żywych, w tym człowieka. Jednak, jak zauważył w XVI wieku słynny lekarz Paracelsus, “dawka czyni truciznę”. Metale ciężkie są stosowane w budownictwie i materiałach wykończeniowych. Na szczęście większość z nich nie wydostaje się do powietrza i nie powoduje zagrożenia dla ludzi.
Niestety, nadal w obiegu są ołowiane farby, którymi maluje się wnętrza budynków. Obecnie w większości państw dopuszczalny poziom ołowiu w farbach malarskich został ograniczony przez prawo do bezpiecznego poziomu, w Polsce również ołowiane farby zostały wycofane ze sprzedaży, jednak nadal pokrywają ściany wielu domów i mieszkań.
Ołów, jak i inne metale ciężkie, w dużych dawkach jest bardzo groźny dla zdrowia. Przy jego wydatnym udziale dochodzi do osłabienia i niedokrwistości. Jest szczególnie groźny dla dzieci. U najmłodszych może wywoływać zahamowanie wzrostu, niedorozwój intelektualny, zaburzenia wzroku oraz słuchu. Przy bardzo dużych stężeniach może wywołać zgon, co oczywiście jest niemożliwe w przypadku kontaktu z taką substancją, jak ołowiane farby.
Czynniki szkodliwe czy szkodliwe materiały?
Materiały budowlane, zawierające szkodliwe związki i substancje ,stanowią mimo wszystko mniejszość. Większość materiałów i substancji, które są używane w budownictwie, jest bezpieczna lub stosunkowo bezpieczna. Jednak często bywa tak, że materiał niegroźny podczas eksploatacji, jest takim w procesie budowlanym lub w procesie produkcji samego materiału.
Większość środków i substancji jest szkodliwa wyłącznie w okresie ich stosowania czy produkcji, kiedy budynek zostanie oddany do eksploatacji zagrożenie znika. Dlatego tak ważne jest, aby wykonawcy przestrzegali dobrych praktyk w zakresie magazynowania, stosowania, produkcji, transportu oraz, co niemniej ważne, utylizacji materiałów oraz półproduktów budowlanych.
Istotne jest również, aby w materiały budowlane oraz środki chemiczne zaopatrywać się u sprawdzonych dostawców czy producentów, którzy na swoje wyroby posiadają stosowne certyfikaty, atesty i gwarancje. Legalnie nabyte materiały budowlane jeśli stwarzają jakiekolwiek zagrożenie dla ludzi muszą posiadać ostrzeżenie producenta. Nie należy kupować materiałów nieznanego pochodzenia, ponieważ mogą zawierać substancje bardzo szkodliwe. Obecnie projekty domów nie przewidują wykorzystania azbestu. Przeczytaj więcej na temat popularnego eternitu: Azbest w dzisiejszym budownictwie i jego usuwanie.