Tarcze do szlifowania – oznaczenia, budowa i zastosowanie

Forma tarcz do szlifowania

Tarcze do szlifowania, produkowane są zgodnie z europejską normą EN 12413. Wyznacza ona podstawowe standardy dla tego rodzaju narzędzi, które obejmują ich wymiary oraz wymagania techniczne i dotyczące bezpieczeństwa pracy. Norma EN 12413 standaryzuje także oznaczenia tych tarcz. Zawierają one podstawowe informacje techniczne charakteryzujące narzędzia. Pierwszym symbolem w tych oznaczeniach jest liczba 27, która informuje, że mają one formę wypukłą. Dzięki niej tarczami do szlifowania możemy obrabiać pod kątami 25-30°, które są najbardziej korzystne dla wysokowydajnej obróbki tymi narzędziami, jak też dla ich prawidłowej eksploatacji.

Ziarno ścierne stosowane w tarczach do szlifowania

Kolejnymi symbolami w oznaczeniach tarcz do szlifowania jest litera kodująca rodzaj stosowanego w nich ścierniwa i następująca po niej dwucyfrowa liczba informująca o jego granulacji zgodnie z FEPA (Stowarzyszeniem Europejskich Wytwórców Wyrobów Ściernych). W tarczach tych stosuje się głównie dwa rodzaje ziarna ściernego: elektrokorund, który oznacza się literą „A”, lub węglik krzemu symbolizowany literą „C”. Tarcze do szlifowania (sprawdź na https://sklep.klingspor.pl) zawierające elektrokorund, np. Kronenflex produkcji firmy Klingspor, stosuje się do obróbki stali, stali nierdzewnej, spawów, aluminium i metali nieżelaznych; natomiast tymi, które wykorzystują węglik krzemu, obrabia się kamień, beton i żeliwo. Granulacja ścierniwa tarcz do szlifowania wynosi 24, 30 lub 36, co oznacza, że przeznaczone są one wyłącznie do szlifowania zgrubnego krawędzi, spawów itp.

Spoiwo i twardość tarcz do szlifowania

Kolejna litera w oznaczeniu tych narzędzi informuje o twardości ich spoiwa, które w dużym stopniu determinuje przeznaczenie materiałowe omawianych tarcz. Przez twardość spoiwa rozumie się siłę potrzebną do wyrwania ziarna ściernego ze spoiwa. Jeśli jest ona stosunkowo niewielka, określa się je jako miękkie, a jeżeli duża – jako twarde. Zgodnie z normą EN 12413 rozróżnia się cztery stopnie twardości spoiwa: (1) miękkie, które oznacza się literami od A do K, (2) średniej twardości (L-O), (3) twarde (P-S) i (4) bardzo twarde (T-Z).

Kolejne dwie litery BF w oznaczeniach omawianych narzędzi informują o tym, że tarcze do szlifowania mają spoiwo wykonane z żywic syntetycznych i wzmocnione siatkami z włókna szklanego. W przypadku tarcz do szlifowania stosuje się co najmniej trzy siatki wzmacniające. Ich liczba zależy od grubości tarczy, która wynosi od 4 do 8 mm, i warunkuje bezpieczeństwo pracy. Przykładem bezpiecznych w użyciu tarcz do szlifowania, w których stosuje się prawidłową liczbę siatek z wysokiej jakości włókna szklanego, są tarcze Kronenflex.

Spoiwo omawianych tarcz do szlifowania podlega procesom starzenia. Ich przydatność do użycia wynosi 3 lata. Zgodnie z normą normą EN 12413 jego termin wytłacza się na blaszanym pierścieniu wzmacniającym otwór wewnętrzny tych narzędzi.

Wymiary tarcz do szlifowania

Po literach BF w symbolu tarcz podaje się ich wymiary w milimetrach lub calach: średnicę zewnętrzną (110, 115, 125, 150, 180 lub 230 mm), grubość (4-8 mm) i średnicę otworu mocującego, która dla wszystkich tarcz wynosi 22,23 mm. Wymienione średnice zewnętrzne zawierają też domyślną informację o tym, że tarcze do szlifowania przeznaczone są wyłącznie do stosowania w szlifierkach kątowych określonych wielkości. I tak np. średnica 125 mm informuje też o tym, że mające ją tarcze do szlifowania przeznaczone są do szlifierek kątowych klasy 125 mm, czyli do takich, w których stosuje się wyłącznie tarcze o średnicy 125 mm.

Zgodnie więc z podanymi informacjami symbol tarczy „27 A24 R BF 125 × 6,0 × 22,23 mm” koduje następujące informacje: narzędzie ma formę wypukłą, zawiera ziarno elektrokorundu o granulacji 24, jego spoiwo jest twarde, wykonane z żywic syntetycznych i wzmocnione siatkami z włókna szklanego, wymiary tarczy to 125 mm (średnica zewnętrzna), 6 mm (grubość) i 22,23 (średnica otworu mocującego).

Bezpieczeństwo pracy tarczami do szlifowania

Ze względów bezpieczeństwa pracy na tarczach do szlifowania umieszcza się wartość ich maksymalnej prędkości obwodowej (m/s) i obrotowej (r.p.m lub min^-1), a także kolorowe paski wymagane przez niemiecki Komitet Tarcz Ściernych (DSA). Niebieski pasek koduje dopuszczalną maksymalną prędkość obwodową 50 m/s, a żółty – 63 m/s, czerwony – 80 m/s, zielony – 100 m/s, niebiesko-żółty – 125 m/s.

Dla użytkowników bardzo istotnym symbolem jest też znak oSa. Oznaczone nim tarcze do szlifowania spełniają bowiem najwyższe wymagania bezpieczeństwa pracy, które określa specjalnie dla tych narzędzi Organizacja Bezpieczeństwa Narzędzi Ściernych (Organisation for the Safety of Abrasives, w skrócie - oSa). Znak ten znajdziemy m.in. na tarczach do szlifowania Kronenflex.