Wybieramy próbnik napięcia – rodzaje, ceny, opinie, porady

Próbnik napięcia lub tester napięcia – podstawowe narzędzie elektryka

Budowa najprostszego próbnika napięcia sieciowego

Bezpieczeństwo podczas pracy z prądem elektrycznym zależy od informacji, czy w przewodzie, który elektryk ma zamiar dotknąć jest napięcie, czy też nie. Taką wiedzę może przekazać prosty próbnik elektryczny, przypominający klasyczny śrubokręt w cenie kilkunastu złotych. Składa się z metalowego wskaźnika w formie płaskiego wkrętaka, wewnętrznej neonówki, opornika o dużej oporności oraz umieszczonej na końcu metalowej skuwki.

Na półprzezroczystej obudowie wytłoczony jest zakres napięcia próbnika na przykład od 100 V do 250 V albo 220 V do 250 V. Mniejszy zakres wskaźnika może w miarę dokładnie pokazać, czy w danym przewodzie jest prąd o podanym napięciu. Jeśli jednak to napięcie z różnych względów będzie wynosiło tylko powiedzmy 160V, próbnik prądu nic nie pokaże, mimo że niebezpieczeństwo dla człowieka istnieje bardzo realne.

Próbnik o szerszym zakresie wykryje i zasygnalizuje także niższe napięcie. Jeśli na skutek uszkodzenia instalacji będzie ono niższe od nominalnego 230 V, takiej informacji nie otrzymamy. Obok próbnika napięcia dobrze jest mieć do dyspozycji uniwersalny aparat z miernikiem prądu.

Zasada działania standardowego próbnika elektrycznego

Aby sprawdzić, czy w przewodzie płynie prąd elektryczny, przykłada się do przewodu metalowy wskaźnik. Jednoczesne dotknięcie palcem skuwki powoduje zamknięcie obwodu elektrycznego i świecenie diody. Znajdujący się wewnątrz neonówki gaz świeci się w obecności napięcia prądu stałego albo zmiennego.

Zamknięcie obwodu elektrycznego powoduje, że człowiek staje się niejako jego częścią. Mimo napięcia wynoszącego nawet 230 V nie następuje porażenie prądem elektrycznym ze względu na wysoką rezystencję opornika. Proste prawo Ohma wskazuje na bezpośrednią zależność między wielkością natężenia prądu, a wielkością napięcia i oporności. Bardzo duża oporność głównego elementu sprawia, że natężenie prądu nie przekracza 30 µA, co jest wartością nieodczuwaną przez człowieka.

Sprawdzenie, czy w gniazdku elektrycznym znajduje się napięcie, polega na włożeniu próbnika do jednego otworu w gniazdku i przytrzymaniu palcem skuwki na drugim końcu.  Kontrolka napięcia powinna się żarzyć tylko w jednym z otworów, ponieważ do drugiego jest podłączony przewód neutralny. Gdyby neonówka zapaliła się w obu otworach, znaczyłoby to, że gdzieś po drodze nastąpiło jakieś uszkodzenie przewodów, albo błąd w podłączeniu gniazdka.

Sprawdzanie napięcia w lampie na suficie wymaga dostania się do przewodów na suficie. Jest to zwykle możliwe po zdjęciu obudowy. W przypadku wyłączonej lampy, kontrolka napięcia nie powinna niczego wykazać w obu przewodach, ponieważ wyłącznik światła rozłącza przewód fazowy. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł z poradami, jak zamontować gniazdko elektryczne.

Różne rodzaje próbników napięcia

Próbniki napięcia ze względu na zakres zastosowania

Najprostsze narzędzie elektryka, jakim jest próbnik napięcia może występować w różnych wariantach. Wcale nie musi to być próbnik żarówkowy albo klasyczny „śrubokręt”. Ze względu na zakres pracy można je podzielić na kilka rodzajów:

• Próbnik uniwersalny – prosty śrubokręt z żarzącą się neonówką. Przezroczysta obudowa posiada wewnątrz żarnik, który zaczyna świecić po zamknięciu obwodu elektrycznego. Z jednej strony jest to przewód elektryczny albo element z potencjałem elektrycznym, a z drugiej próbnik wraz z ręką człowieka. W zetknięciu z przewodem fazowym próbnik powinien wykazać potencjał, natomiast przewód neutralny albo ochronny powinien pozostać bez świecenia żarnika.

Pewną wadą takiego próbnika jest działanie w określonym zakresie napięcia. Jeśli nawet żarnik będzie słabiej świecił przy niższym napięciu, to i tak nie stanowi to żadnej wskazówki co do wysokości napięcia. Poza tym przewód poprowadzony wzdłuż innego przewodu znajdującego się pod napięciem może również spowodować świecenie próbnika na skutek indukcji.

• Próbnik wielozakresowy – narzędzie złożone, wyposażone w wyświetlacz informujący o napięciu elektrycznym w różnych zakresach.
• Próbnik samochodowy – probówka samochodowa umożliwiająca kontrolę stanu akumulatora i pracy alternatora. Znajdzie też zastosowanie przy pracy z instalacją elektryczną samochodu. Próbnik napięcia umożliwi sprawdzenie przewodów, bezpieczników i gniazda świateł.
• Próbnik do gniazd USB – umożliwia pomiar napięcia i prądu z gniazda USB komputera lub zasilacza albo ładowarki. Cena takiego próbnika wynosi około 40 zł.

Najciekawsze promocje w internecie - sprawdź koniecznie

Próbniki napięcia ze względu na zasadę działania

Celem stosowania każdego próbnika napięcia, czy to będzie próbnik żarówkowy, czy z miernikiem prądu, jest ustalenie, czy w obwodzie znajduje się napięcie elektryczne. Ten cel można osiągnąć na różne sposoby:

• Próbnik klasyczny – działa na zasadzie zamykania obwodu elektrycznego. Dotykając wskaźnikiem do przewodu elektrycznego i zamykając palcem obwód poprzez skuwkę, wywołuje się świecenie neonówki.
• Próbnik elektromagnetyczny – wykorzystuje prawa elektromagnetyzmu. Działa na innej zasadzie niż próbnik klasyczny.
• Próbnik elektroniczny – zapewnia bezpieczeństwo podczas pomiaru i jest dosyć precyzyjny. Wadą może być wskazywanie napięcia indukowanego w przewodzie niepodłączonym przez przewód pozostający pod napięciem.