Ustanie stosunku pracy i okresy wypowiedzenia

Tryby zakończenia umowy o pracę

Na podstawie Kodeksu pracy przewidziane są cztery sytuacje, w których następuje zakończenie umowy o pracę:

  • Rozwiązanie za porozumieniem stron
  • Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem
  • Rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia
  • Upływ czas na którą umowa została zawarta

W konsekwencji umowa o pracę rozwiązuje się albo na skutek

  • zgodnych oświadczeń pracownika i pracodawcy, albo
  • w następstwie oświadczenia jednej ze stron, pracodawcy lub pracownika, bądź też
  • w sytuacji, gdy upłynie termin, na który umowa została zawarta.

Niemniej jednak zdecydowanie najczęstszym trybem jest rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem przez pracodawcę bądź złożenia wymówienia z pracy przez pracownika.

Okresy wypowiedzenia ze względu na rodzaj umowy i staż

Prawo pracy różnicuje okres wypowiedzenia umowy o pracę ze względu na okres zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy oraz rodzaj zawartej umowy. Okres wypowiedzenia nie uwzględnia zatem wcześniejszego zatrudnienia u innych pracodawców do określenia terminu, po upływie którego wypowiedzenie umowy o pracę staje się skuteczne. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły z poradami prawnymi.

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem - okresy wypowiedzenia

Staż pracy u danego pracodawcy

Okres wypowiedzenia

Umowa na czas określony i na czas nieokreślony a długość okresu wypowiedzenia

Okres zatrudnienia krótszy niż 6 miesięcy

2 tygodnie

Okres zatrudnienia od 6 miesięcy do 3 lat

1 miesiąc

Okres zatrudnienia co najmniej 3 lata

3 miesiące

Umowa na okres próbny a okres wypowiedzenia

Okres próbny nie przekracza 2 tygodni

3 dni

Okres próbny dłuższy niż 2 tygodnie, krótszy niż 3 miesiące

1 tydzień

Okres próbny wynosi 3 miesiące

2 tygodnie

Jak liczyć okres dla wypowiedzenia z pracy i stażowe?

Z punktu widzenia praktycznego kluczowe są dwie kwestie związane z okresem wypowiedzenia, gdy następuje wypowiedzenie umowy o pracę:

  • sposób obliczania okresu zatrudnienia u danego pracodawcy oraz
  • umiejętność obliczenia terminów wypowiedzenia na gruncie prawa pracy.

Prawo pracy przesądza, że o długości okresów wypowiedzenia umowy o pracę decyduje okres zatrudnienia u danego pracodawcy liczony od dnia zawarcia umowy o pracę do daty jej rozwiązania z upływem okresu wypowiedzenia. Tym samym do okresu zatrudnienia, od którego uzależniony jest okres wypowiedzenia, wliczony zostaje również staż pracy przypadający po tym, jak złożone zostało wypowiedzenie z pracy do czasu, gdy nastąpi rozwiązanie umowy.

Istotną kwestią jest sposób obliczania terminów wypowiedzenia z pracy. Okresy wypowiedzenia liczone w miesiącach kończą się w ostatnim dniu miesiąca kalendarzowego. W ostatnim dniu tygodnia (sobota) kończą się okresy wypowiedzenia podawane w tygodniach. Ma to istotne znaczenie, gdyż z pozoru ten sam kodeksowy okres wypowiedzenia, może ze względu na dzień złożenia wypowiedzenia efektywnie trwać dłużej niż jest to określone w Kodeksie. Powyższe zależności ilustrowane są na przykładzie nr 1 i 2. A może zainteresuje cię także ten artykuł na temat darowizny mieszkania?

Przykład 1:

Wiktor jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w spółce Pracodawca Sp. z o.o. od 1 stycznia 2016 r. Oświadczenie Pracodawcy Sp. z o.o. o wypowiedzeniu umowy o pracę, zostało złożone Panu Wiktorowi w dniu 1 marca 2019 r. Tym samym spowoduje to spowoduje rozwiązanie stosunku pracy 30 czerwca 2019 r. Natomiast w przypadku, gdy wymówienie z pracy byłoby złożone dzień wcześniej tj. 28 lutego 2019, to termin rozwiązania umowy o pracę przypadłby na 31 maja 2019 r.

Przykład 2:

Paulinajest zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w spółce Pracodawca Sp. z o.o. od 1 stycznia 2019 r. Oświadczenie Pracodawcy Sp. z o.o. o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, zostało złożone Pani Paulinie w piątek - 5 kwietnia 2019 r. Tym samym spowoduje to rozwiązanie umowy o pracy w sobotę 20 kwietnia 2019 r. Natomiast w przypadku, gdy oświadczenie zawierające rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem byłoby złożone w poniedziałek tj. 8 kwietnia 2019, to dniem rozwiązania umowy o pracę byłaby sobota 27 kwietnia 2019 r.

Wymówienie z pracy – co warto wiedzieć?

Forma wypowiedzenia, konsekwencje niezachowania poprawnej formy

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę powinno zostać złożone w formie pisemnej. Minimalnym wymaganiem dla zachowania formy pisemnej jest złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia o wymówieniu z pracy pracownika bądź wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę.

Wypowiedzenie umowy o pracę oraz wymówienie z pracy dla młodej kobiety, a także wzór wypowiedzenia umowy krok po kroku
Wypowiedzenie umowy o pracę krok po kroku - jak je prawidłowo napisać i jakie ma konsekwencje?

Trzeba pamiętać, że własnoręcznie sporządzony, ale niepodpisany odręcznie przez składającego dokument obejmujący wypowiedzenie z pracy nie spełnia wymagań formy pisemnej. Brak zachowania formy pisemnej w przypadku, gdy składającym wymówienie z pracy jest pracownik ma jedynie skutki dowodowe, w przypadku procesu, to na pracowniku będzie spoczywał obowiązek udowodnienia, iż takie wymówienie z pracy zostało złożone i wtedy jego skutkiem będzie anulowanie stosunku pracy po upływie okresu wypowiedzenia.

Prawo pracy przewiduje, iż wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę bez zachowania formy pisemnej niesie bardziej poważne konsekwencje. Ustne wypowiedzenie umowy przez pracodawcę będzie skuteczne, ale będzie wadliwe, czyli możliwe do podważenia w sądzie. Tym samym zwolniony pracownik będzie mógł takie bezprawne wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę skutecznie zakwestionować przed sądem, żądając przywrócenia do pracy, tym samym takie wadliwe wypowiedzenie z pracy powoduje powstanie roszczenia o anulowanie wypowiedzenia bądź zasądzenie odszkodowania, co z kolei spowoduje, iż wypowiedzenie z pracy może być dla pracodawcy kosztowne.

Co powinno zawierać wypowiedzenie z pracy?

Elementy, które powinno zawierać oświadczenie w przedmiocie wypowiedzenia umowy o prące, również są zróżnicowane ze względu czy zakończenie umowy ma nastąpić z inicjatywy pracodawcy czy też poprzez wymówienie z pracy złożone przez pracownika.

Wzór wypowiedzenia dla pracownika winien obejmować takie elementy, jak:

  • datę i miasto,
  • dane pracownika oraz pracodawcy,
  • określenie umowy
  • oczywiście oświadczenie o jej wypowiedzeniu.
  • poniżej konieczny jest własnoręczny podpis.

W przypadku pracodawcy trzeba zawrzeć w wypowiedzeniu pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.

W przypadku wypowiedzenia przez pracodawcę umowy pracę zawartej na czas nieokreślony, inaczej niż ma to miejsce przy umowie na czas określony, powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie umowy.

Podanie przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem nie może ograniczać się do wklejenia typowej formułki w postaci utraty zaufania do pracownika bądź innych ogólnikowych stwierdzeń. Taki wzór obejmujący wypowiedzenie umowy o pracę będzie niewystarczający. W rezultacie podanie w piśmie zawierającym wymówienie z pracy jako przyczyny niewłaściwego wywiązywania się z obowiązków” nie jest wystarczające dla rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem. Stopień konkretności musi być adekwatny do rodzaju pracy i stanowiska. Dlatego z punktu widzenia pracodawcy wypowiedzenie z pracy powinno zawierać szczegółowe informacje na temat przyczyn zwolnienia pracownika. Jak wskazano powyżej problem nie dotyczy umowy o pracę na czas określony.

Wypowiedzenie umowy o pracę – jak napisać? Jakie skutki wywołuje?

Wzór wymówienia z pracy

Poniższy wzór przedstawia przykładowe oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę przez pracodawcę.

miejscowość, dnia … 2019 r.

…..

(oznaczenie pracodawcy)

                                                                                   Sz. P…

                                                                                   ul. …

                                                                                   …………

OŚWIADCZENIE PRACODAWCY O ROZWIĄZANIU UMOWY O PRACĘ (dodatkowo podaj rodzaj umowy oraz datę jej zawarcia)

Działając jako pracodawca (oznaczenie pracodawcy), oświadczam, że:

1)     rozwiązuję umowę o pracę zawartą z … w dniu …w …, z zachowaniem … okresu wypowiedzenia. Rozwiązanie umowy nastąpi z dniem …

2)     przyczyną rozwiązania stosunku pracy jest … (konieczne określenie przyczyny wypowiedzenia w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę zawartą na czas nieokreślony)

3)     pouczam, że pracownikowi przysługuje, w terminie dwudziestu jeden dni od dnia doręczenia niniejszego oświadczenia, prawo do wniesienia odwołania do Sądu Pracy …, ul. … (kod pocztowy) …

4)     niniejsze oświadczenie zostało sporządzone w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, dla każdej ze stron.

Podpis pracodawcy

Skutki prawne wypowiedzenia umowy o pracę

Podstawowym skutkiem złożonego wypowiedzenia umowy o pracę jest anulowanie stosunku pracy po upływie okresu wypowiedzenia przewidzianego w przepisach prawa pracy. Wadliwie napisane wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę może być podstawą do roszczeń majątkowych pracownika Dlatego tak istotne jest, aby sporządzić wzór obejmujący wypowiedzenie z pracy z należytą starannością i zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. Nadto po stronie pracodawcy powstaje obowiązek wydania pracownikowi świadectwa pracy.

ikona podziel się Przekaż dalej