Zastaw rejestrowy - informacje, przepisy, porady praktyczne

Zastaw rejestrowy – co to jest?

Założenia zastawu rejestrowego

Zastaw rejestrowy to zabezpieczenie, które ustanawiane jest na różnych przedmiotach jako zabezpieczenie dla wierzycieli. Znany powszechnie zastaw zwykły to nie to samo co zastaw rejestrowy. W przypadku zastawy rejestrowanego przedmiot pozostaje w posiadaniu tego, kto go zastawił i może z niego wciąż korzystać. Jeśli jednak konieczne będzie zaspokojenie finansowe wierzytelności, przedmiot będzie mógł być sprzedany.

Zastawy rejestrowe funkcjonują w prawie od dawna, dlatego z łatwością można znaleźć odpowiednią ustawę o zastawie rejestrowym. Zastawy rejestrowe nie są usuwane w przypadku zmiany właściciela danego przedmiotu zastawionego. Jest to prawo, na mocy którego zastaw rejestrowy dotyczy danego mienia ruchomego, a nie samego jego właściciela.

Zastaw rejestrowy – przykładowe przedmioty

Przedmiotem zastawionym można ustanowić każdy przedmiot, który jest zbywalny. Najczęściej wybór pada na samochód, maszyny czy inne pojazdy. Przedmiotem zastawu rejestrowego z łatwością mogą być też różnego rodzaju towary na składzie czy w magazynie, o ile będą wyodrębnione od pozostałych. Podobnie zresztą jak w przypadku zastawu zwykłego.

Umowa o zastaw rejestrowy może być także oparta na takich przedmiotach jak wszelkiego rodzaju udziały czy akcje i papiery wartościowe. Niekoniecznie musi to być przedmiot fizycznie realny i namacalny. Mogą to być wszelkie prawa, które mają charakter finansowy.

Z prawa do zastawu rejestrowego często korzystają wszelkie instytucje bankowe. W takim przypadku mówi się, ze będzie to bankowy zastaw rejestrowy. Ustanawiany jest on jako zabezpieczenie kredytu udzielanego kredytobiorcy przez bank. Wierzycielem w tym wypadku będzie bank, a zastawcą klient banku. Pojęcie bankowego zastawu rejestrowego jest obecnie tak dobrze znane, jak pojęcie przykładowo przedstawiciela ustawowego.

Umowa zastawnicza, zastawca i zastawnik – definicje

Stroną umowy zastawniczej jest zarówno zastawnik, jak i zastawca. Zastawnik to wierzyciel, który zabezpiecza wierzytelność przez ustanowienie zastawu rejestrowego. Natomiast zastawca to osoba, który może ustanowić zastaw. Nie ma znaczenia czy będzie to osoba prawna, osoba fizyczna czy inna jednostka. Jest jeden jedyny warunek, kiedy to zastawca może ustanowić zastaw. Musi on bezwzględnie posiadać prawo do zarządzania przedmiotem czy prawem jak w przypadku akcji lub udziałów.

Umowa zastawnicza to jedyne prawne uregulowanie, które ustanawia zastaw rejestrowy. Dodatkową czynnością, którą należy później wykonać, jest wpis do rejestru zastawów. Umowa zastawnicza jak praktycznie wszystkie inne umowy powinna być spisana na papierze. Umowa słowna jest nieważna. Zastaw rejestrowy będzie obowiązywał, jeśli na piśmie znajdzie się data zawarcia umowy, pełne dane dotyczące zastawnika, zastawcy i przedmiotu zastawu. Jeśli szukasz więcej informacji i wskazówek, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o prawie i przepisach.

Zastawy rejestrowe – porady praktyczne

Pułapki zastawu rejestrowego

Zastaw rejestrowy z uwagi na to, że zastawiony przedmiot dalej jest w rękach zastawcy, nie zawsze może być jawny. Przykładem może być celowa sprzedaż zastawionego samochodu kolejnemu właścicielowi, który nie jest świadomy tego faktu. Zastaw zwykły minimalizuje znacznie takie sytuacje, ponieważ przedmiot zastawiony nie jest do dyspozycji zastawcy.

Jeśli dojdzie do sprzedaży samochodu zastawionego, zastaw rejestrowy jest dalej realny, a wierzyciel może dochodzić swoich praw u nowego właściciela przedmiotu. Jak uniknąć takiej sytuacji? Wystarczy sprawdzić wpisy w dowodzie rejestracyjnym i w rejestrze zastawów. Niestety nie zawsze jest jednak tak, że brak realnej informacji na temat zastawu w dowodzie rejestracyjnym wyklucza taką ewentualność. Natomiast wpis w rejestrze zastawów będzie zawsze wiarygodny.

Wpis zastawu rejestrowego – jak go ustanowić?

Wpis do rejestru zastawów to formalnie wpis sądowy, dlatego też musi być kierowany przez sąd rejonowy odpowiedni dla właściciela danego przedmiotu. Chodzi tu o miejsca zamieszkania w przypadku osoby fizycznej lub adres siedziby, jeśli chodzi o firmę czy instytucję. Aby wpis był wiarygodny, należy wystosować odpowiedni wniosek. Może on być wypełniony zarówno przez zastawcę, jak i zastawnika. Wpis sądowy będzie prawidłowo wykonany, jeśli do wniosku dołączy się jeszcze umowę zastawniczą i zrobi opłatę w wysokości 200 zł.

Co najważniejsze, rejestr zastawów jest jawny. Oznacza to, że każdy może uzyskać informację na temat zastawionego przedmiotu. Każdy zainteresowany po złożeniu wniosku w sądzie rejonowym może uzyskać odpis na temat zastawionego przedmiotu czy prawa. Jest szczególnie ważne w przypadku wspomnianego powyżej samochodu. Przed transakcją kupna można poprosić o odpis z rejestru zastawów, by być pewien, że zakupiony samochód obciążony.