Szpeciele – opis szkodników

Szpeciele – szkodliwość

Wśród szkodników, które mają największy wpływ na zdrowie roślin, do najbardziej niebezpiecznych należą roztocza. Duża grupa z nich to szpeciele, które żerują na liściach drzew owocowych i roślin ozdobnych. Powodują odkształcenia i różnego rodzaju zmiany, zarówno na liściach, jak i na pędach i owocach. Jak rozpoznać, że to z nimi mamy do czynienia? Przede wszystkim po charakterystycznych zmianach. Najczęściej są to białe naloty i różnego rodzaju marmurkowe mozaiki na liściach. Mogą być białe, mogą także być rdzawoczerwone. Wszystko bowiem zależy od rodzaju szpecieli, które zaatakowały twoją roślinę.

Szpeciele najczęściej pojawiają się na drzewach owocowych, ale można spotkać je także na ozdobnych. Bardzo powszechne są szpeciele na wiązie, ich obecność można rozpoznać po plamach i wzdymach na liściach. Mogą także pojawić się na olchach. O wiele rzadziej pojawiają się na mniejszych roślinach ozdobnych, na przykład szpeciele na pelargoniach czy surfiniach.

W zasadzie nie są niebezpieczne. Części z nich powoduje tylko drobne plamki i zniekształcenia, jednakże w niektórych przypadkach mogą powodować poważne choroby. Szczególnie niebezpieczne są szpeciele na malinach, ponieważ mogą doprowadzić do obumierania roślin i zahamowują owocowanie. Powodują także choroby malin – osłabiony przez nie krzew jest bardziej podatny na działanie chorób grzybowych.

Szpeciele – rodzaje

Szpeciele to nadrodzina roślinożernych roztoczy, których nie zobaczysz gołym okiem, mają bowiem około 0,08 mm długości. Dlatego też opisywanie ich wyglądu mija się z celem, możesz rozpoznać ich bytowanie tylko po objawach na roślinach. Musisz jednak wiedzieć, że szpeciele dzielą się na dwie grupy: takie, które żerują wewnątrz liści, w jego tkankach, oraz te, które żerują na powierzchni liści.

Te pierwsze tworzą niewielkie wgłębienia, plamki i pęcherzyki. Najbardziej powszechne gatunki, które należą do tej grupy to szpeciel śliwowiec i guzkowiec śliwowy, szpeciel czeremchowiec, oraz podskórnik jabłkoni i szpeciel gruszy.

W grupie owadów żerujących na powierzchni liści znajdują się: pordzewiacz śliwowy, pordzewiacz jabłoniowy, pordzewiacz wiśni czereśni i brzoskwini, a także szpeciele żerujące na malinach. Czasami szpeciele na pelargoniach to także owady należące do tej grupy. Ślady ich żerowania są nieco inne – to rdzawe lub srebrzysto-białe przebarwienia w formie marmurkowej mozaiki. Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o szkodnikach.

Szpeciel śliwowiec i inne rodzaje szpecieli

Pordzewiacz śliwowy i szpeciele żerujące na zewnętrznej stronie liści

Na zewnętrznej stronie liści najczęściej żerują pordzewicze, czuli szpeciele powodujące rdzawą mozaikę. Tworzą marmurkowy wzór, z biegiem czasu mogą także doprowadzić do marszczenia się liści. Nieco osłabiają rośliny i powodują, że stają się coraz bardziej podatne na choroby. Najbardziej popularnym z nich jest pordzewiacz śliwowy, który powoduje czerwone plamki, zlewające się i pękające z czasem. Inne efekty daje pordzewiacz jabłkowy, który działa latem. Liście początkowo przebarwiają się, a jesienią matowieją i zwijają do wewnątrz. Duża kolonia pordzewiacza może spowodować, że owoce będą niskiej jakości. Roślinę warto spryskać jeszcze przed kwitnieniem na wiosnę.

Do tej grupy należy także szpeciel winorośli. Jest to szpeciel pilśniowiec, który powoduje powstawanie wybrzuszonych deformacji na liściach. W zagłębieniach zbiera się biały nalot. Szpeciel winorośli, podobnie jak roztocza na malinach, może powodować osłabienie wzrostu rośliny i znaczne zmniejszenie owocowania. Szpeciel pilśniowiec jest zwalczany środkami na przędziorki.

Szpeciele żerujące wewnątrz liści

Druga grupa szpecieli, czyli roztocza żerujące wewnątrz liści, jest bardzo niebezpieczna. Pojawia się już wczesną wiosną i może wpływać na rozwój pąków liściowych. Te rozkładają się znacznie wolniej, są nabrzmiałe, a kiedy liście się rozwiną widać na nich odbarwienia i są wyraźnie pofałdowane.

Najbardziej powszechnym szkodnikiem z tej grupy jest szpeciel gruszy. Powoduje setki pęcherzyków, które pojawiają się na spodniej stronie blaszki liściowej. Zmniejsza zdolność liści do fotosyntezy, przez co roślina jest osłabiona i wydaje mniejsze owoce.

Zwalczanie szpecieli

Zwalczanie szpecieli domowymi sposobami

Jest bardzo mało ekologicznych i naturalnych sposobów na poradzenie sobie ze szpecielami. Najważniejszym z nich jest prewencja, czyli wybór sadzonek, które nie są porażone. Jest to ważne zwłaszcza w przypadku malin – szpeciele na malinach są szczególnie niebezpieczne, dlatego należy zwrócić na to szczególną uwagę. Jeśli obawiasz się jednak, że sadzonki mogą być zainfekowane, możesz zanurzyć je w wodzie. Nie powinno zaszkodzić to roślinom, a może usunąć roztocza. Sadzonki zanurza się w wodzie o temperaturze 45 stopni na 15 minut – to powinno wystarczyć, chociaż warto zachować ostrożność. Nie wszystkie gatunki dobrze zniosą moczenie w ciepłej wodzie.

Przy niewielkim stopniu zainfekowania szpeciele można potraktować naparem z krwawnika pospolitego lub rumianku. Takim preparatem przemywa się liście, co może pomóc w usunięciu szkodników.

Zwalczanie szpecieli – opryski

Rzadko sięga się o opryski w zwalczaniu szpecieli, ponieważ najczęściej poza defektami estetycznymi nie mają one wpływu na rośliny. Nie są jak karczownik czy mącznik – nie zagrażają rozwojowi rośliny. Jednak ze względu na możliwe choroby malin, w przypadku tego krzewu warto sięgnąć po środki chemiczne. Można zastanowić się także, jeśli winorośl zaatakuje szpeciel pilśniowiec lub sięgnąć po nie do oprysków jabłoni i gruszy.

Opryski wykonuje się wiosną dwa razy w odstępie 7 dni. Należy zastosować do tego Talstarem 100 EC – to środek dedykowany do roślin ozdobnych, który można stosować także na szpeciele na wiązie czy pelargoniach. Nie sprawdzą się środki na inne szkodniki, takie jak karczownik czy mszyce.

ikona podziel się Przekaż dalej