Darowizna - czym jest?

Z punktu widzenia polskiego prawa, za darowiznę przyjmiemy wszystko, co stanowi darmowe, bezinteresowne obdarowanie przynajmniej jednej osoby, przez darczyńcę. Zatem od razu widzimy, że jest to dwustronna umowa, która najczęściej dotyczy osób fizycznych, ale również często mogą to być przedsiębiorstwa prywatne, spółki, fundacje, a także pozostałe organizacje non profit.

Bardzo istotne jest to, aby darowizna została zatwierdzona przez notariusza, inaczej umowa nie będzie ważna. Szczególnie jeżeli darowizna dotyczy nieruchomości lub ruchomości takiej jak samochód. Chociaż kodeks cywilny mówiący o darowiźnie, może być interpretowany w różnorodny sposób. Ponieważ Art. 890 mówi nam:

Ust. 1. Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Ust. 2. Przepisy powyższe nie uchybiają przepisom, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania szczególnej formy dla oświadczeń obu stron.

Wydaje się zatem, iż wystarczy sam akt wręczenia darowizny, który domyślnie stanowi umowę zawartą między dwiema stronami. Rzeczywiście w większości sytuacji tak się dzieje, ponieważ darowizną według prawa jest również wręczenie prezentu. Najczęściej jesteśmy obdarowani gotówką lub sami wręczamy charytatywne darowizny na rzecz potrzebujący, czy też konkretnych fundacji. Natomiast przyjęło się, że darowizna własności oraz użytkowania wieczystego nieruchomości, musi być zatwierdzona aktem notarialnym. Identycznie odbywa się to w przypadku przekazania praw spółdzielczych w ramach darowizny.

Darowizna a podatek dochodowy

Zanim dowiemy się, jak odliczyć podatek dochodowy od darowizny w zeznaniu rocznym PIT 37, wcześniej powinniśmy sprawdzić, jakie mamy obowiązki, będąc osobą obdarowaną. Pod tym względem darczyńca znajduje się w lepszej sytuacji, ponieważ nie musi on płacić podatku dochodowego. Natomiast przyjęcie darowizny wiąże się z tym, iż nasz majątek się wzbogacił.

Jakie koszty musimy ponieść z tytułu otrzymanej darowizny? W zależności od rodzaju darowizny, jej wysokości, a także osoby, od której ją otrzymaliśmy, wysokość podatku dochodowego będzie wahać się od 3 do nawet 20%. Dlatego od 1 lipca 2023 r. wysokość podatku dochodowego nie jest liczona od wysokości przychodu, ale od sumy darowizny, jaką przyjmowaliśmy od okresu 5 lat od początku roku.

Kwota wolna od podatku dochodowego wynosi:

  • 5733 zł - jeśli darowizna została przekazana na zupełnie kogoś innego, niż osoby wymienione poniżej
  • 27 090 zł - jeżeli osobami, które są obdarzone darowizną, to zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonkowie rodzeństwa, małżonkowie innych zstępnych, zstępni i małżonkowie pasierbów, czy też rodzeństwo małżonków
  • 36 120 zł - jeżeli do osób obdarowanych zaliczają się małżonkowie, zstępni, wstępni, rodzeństwo, pasierb, zięć, synowa, macocha lub ojczym

Odliczenie darowizny od podatku

Chcąc się dowiedzieć, jak odliczyć darowiznę w zeznaniu rocznym PIT 37, powinniśmy wiedzieć, jakie wcześniej warunki musimy pod tym względem spełnić. Okazuje się, że od podatku nie będziemy mogli odpisać darowizny, jaką przekazaliśmy na przykład swoim bliskim lub innej osobie fizycznej.

Odliczenie darowizny od podatku dochodowego jest regulowane ustawą o podatku dochodowym oraz ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. W takim razie możemy odpisać w zeznaniu PIT 37 maksymalnie 6% wysokości złożonej darowizny. Jednak musi ona być złożona na cele charytatywne do określonej organizacji pozarządowej. Do takich jednostek nie mogą się znajdować organizacje, które pobierają darowizny w celu zysku. Ponadto nie mogą to być jednostki sektora finansów publicznych, bądź też samorządowymi osobami prawnymi.

Wśród organizacji, które mogą znaleźć się na naszym zeznaniu rocznym PIT 37, na które chcemy odpisać złożoną przez nas deklarację zaliczymy między innymi”

  • Jednostki obsługujące honorowe krwiodawstw
  • Organizacje kształcenia zawodowego publicznym szkołom, które prowadzą kształcenie zawodowe
  • Jednostki, które wyróżnia charytatywne działanie
  • Jednostki zajmujące się na rzecz pomocy osobom niepełnosprawnym
  • Jednostki zajmujące się ochroną środowiska, rozwojem turystyki i krajoznawstwa
  • Jednostki zajmujące się udzielaniem pomocy Polakom na obczyźnie
  • Wielu innym, które są dokładnie wymienione w art. 3 ust. 2 oraz 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a także w art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Sprawdź także porady na temat zgłoszenia darowizny krok po kroku.

Jak odliczyć darowiznę od podatku dochodowego?

Jeżeli wspieramy różne organizacje charytatywne, to mamy możliwość odpisać maksymalnie 6% złożonej darowizny w zeznaniu podatkowym. Taką informację zawieramy w załączniku PIT-0, który jest dołączony do zeznania PIT-37 oraz PIT-36. Należy jednak pamiętać o tym, iż odliczenie od darowizny w zeznaniu PIT 37 będzie wymagało od nas posiadania dowodów wpłaty na konkretną organizację.

Oprócz tego, nasz PIT, powinien być potwierdzony pokwitowaniami ze strony osoby, która przyjęła od nas darowiznę. Warto również wiedzieć, jakie dokumenty są wymagane do potwierdzenia nadania darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą. Tutaj będzie wymagane sprawozdanie.

Wniosek o przywrócenie terminu rozprawy sądowej - jak złożyć?

Mając już wiedzę, jak odliczyć darowiznę w zeznaniu rocznym PIT, warto też sprawdzić wiele innych informacji. Jeżeli z pewnych przyczyn nie mogliśmy stawić się na rozprawę sądową, to z pewnością będzie interesować nas wniosek o przywrócenie terminu.

Należy pamiętać o tym, iż wniosek o przywrócenie terminu powinien być złożony w ciągu 7 dni od momentu to rozprawy, na którą się nie stawiliśmy. Ponadto we wniosku powinniśmy zamieścić dokładne wytłumaczenie naszej nieobecności. Jeżeli nie mogliśmy się stawić z naszej winy lub zaniedbania, to musimy liczyć się z tym, iż wniosek o przywrócenie terminu zostanie odrzucony.

Źródła:

  • https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-prawo-do-odliczenia-darowizn-w-zeznaniu-rocznym
  • https://www.e-pity.pl/podatek-od-darowizny-pit/
  • https://www.infor.pl/prawo/darowizny/umowa-darowizny/2734740,Darowizna-definicja-umowa-podatki-odwolanie.html
  • https://www.infor.pl/prawo/darowizny/umowa-darowizny/79850,Jaka-powinna-byc-forma-umowy-darowizny.html
ikona podziel się Przekaż dalej