Umowa darowizny krok po kroku - jak przekazać darowiznę gotówki, nieruchomości czy samochodu
Umowa darowizny spisywana jest wtedy, kiedy nieodpłatnie chcemy przekazać komuś część naszego majątku. Dowiedz się, jak ją przygotować i jakie elementy powinna zawierać, by była zgodna z prawem.
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Umowa darowizny w formie aktu notarialnego – podstawa prawna
Umowa darowizny obejmuje przekazanie nieodpłatnie jakiś składników majątku drugiej osobie. Akt darowizny można zrobić nie tylko w rodzinie, chociaż oczywiście darowizna może oznaczać oddanie majątku dla dziecka lub rodzica. Dotyczy zarówno nieruchomości, jak działki, domu czy mieszkania, jak i ruchomych elementów majątku.
Umowa darowizny została zdefiniowana w art. 888 Kodeksu cywilnego: Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Według artykułu 890 Kodeksu cywilnego: Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje ważna, jeśli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Oznacza to, że w niektórych przypadkach można obejść się bez notariusza. Umowa jest ważna, jeśli faktycznie majątek zostanie przekazany. Ten sam Kodeks określa, w jakich przypadkach obowiązuje akt notarialny: darowizny własności i użytkowania wieczystego nieruchomości i darowizny praw spółdzielczych. W pozostałych sytuacjach możliwe jest przekazanie majątku na podstawie zwykłej umowy darowizny, a akt notarialny nie jest konieczny, by stać się właścicielem.
Umowa o darowiznę – co powinna zawierać?
Jak sporządzić akt darowizny? Ustawodawca nie określa, jak ma wyglądać wzór aktu darowizny. W przypadku przekazywania mieszkania czy nieruchomości, akt ten sporządza notariusz. W przypadku mniejszych podarunków i załatwienia sprawy bez notariusza– umowa darowizny samochodu czy pieniędzy, można to spisać samodzielnie lub ściągnąć wzór z Internetu.
Umowa darowizny w formie aktu notarialnego. Najważniejsze jest to, by zawrzeć w niej ważne informacje:
- miejsce i datę sporządzenia umowy,
- oznaczenie stron wraz z danymi i numerami seryjnymi dowodów tożsamości, a także informację o relacji między stronami, czyli czy jest to darowizna dla dziecka, rodzeństwa czy nieznajomej osoby,
- oznaczenie przedmiotu darowizny,
- oświadczenie, że darczyńca jest właścicielem przedmiotu darowizny,
- oświadczenie o darowiźnie,
- określenie daty wykonania darowizny,
- określenie, kto ponosi koszty.
W umowie może znaleźć się także informacja o tym, że darczyńca zastrzega sobie, że darowizna ma być wykorzystana w jakiś konkretny sposób – na przykład pieniądze mają być przeznaczone na mieszkanie, samochód czy pokrycie kosztów edukacji. Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o darowiznach.
Darowizna nieruchomości i innych elementów majątku
W zasadzie drogą darowizny można przekazać wszystkie elementy majątku. Umowa o darowiznę może dotyczyć zarówno nieruchomości, domu, mieszkania czy ziemi, jak i wszystkich innych elementów majątku.
Umowa o darowiznę może obejmować także inne cenne rzeczy: samochód lub inne pojazdy, a także antyki i meble, dzieła sztuki, kolekcje czy biżuterię. Drogą darowizny można przekazać komuś także pieniądze, a także płody rolne czy węgiel. Dotyczy także na przykład umorzeń długów, w takim przypadku także można przeprowadzić darowiznę bez notariusza. Dotyczy to także takich elementów jak prawa i licencje. Nie obejmuje to jednak prezentów – chociaż w zasadzie są to darowizny, na mniejsze podarki nie trzeba spisywać umów ani zgłaszać wszystkiego do Urzędu Skarbowego czy odprowadzać podatku.
Podatek od darowizny – kogo obejmuje?
Otrzymanie darowizny należy zgłosić do Urzędu Skarbowego. Robi się to za pomocą druku SD-Z2 i dotyczy to zarówno tych osób, które muszą odprowadzić podatek od darowizny, jak i tych, którzy są z niego zwolnieni. W przypadku umów zawieranych notarialnie (darowizna nieruchomości lub działki albo praw spółdzielczych), informacje do US podaje notariusz.
Istnieje kilka grup podatkowych, dla których są różne wartości darowizny, od których trzeba odprowadzić podatek. Od kilku lat funkcjonuje jednak coś takiego, jak grupa zerowa. Przepisy zaliczają do niej najbliższa rodzinę – małżonków, dzieci, wnuki, rodziców, dziadków, pasierbów, rodzeństwo oraz ojczyma i macochę. Przekazanie tym osobom jakiegokolwiek majątku drogą darowizny jest zwolnione z podatku pod dwoma warunkami: zgłoszenia otrzymania darowizny do US i udokumentowanie otrzymania darowizny.
Pozostałe osoby muszą zapłacić podatek od darowizny. Zwolnione są od tego pewne kwoty – limity kwotowe są zliczane dla pięciu lat. Wysokość limitu darowizny nieobjętego podatkiem to, po jej przekroczeniu należy przekazać podatek od darowizny od nadwyżki:
- 9637 zł dla I grupy podatkowej,
- 7276 zł dla II grupy podatkowej,
- 4902 zł dla III grupy podatkowej.
Do pierwszej grupy zaliczają się osoby z grupy zerowej (limit obowiązuje, jeśli nie spełniłeś warunków do uniknięcia podatku), do drugiej grupy są dzieci i wnuki rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów oraz małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków i małżonkowie innych zstępnych. Trzecią grupą są inni nabywcy.