Jak znaleźć właściciela działki? Praktyczny poradnik
Zakup nieruchomości jest procesem wieloetapowym, a przed ostateczną decyzją dobrze jest ustalić stan prawny działki, domu albo mieszkania. Dane właściciela budynku są raczej łatwe do zdobycia, ale jak sprawdzić, kto jest uprawniony do sprzedaży upatrzonego samodzielnie kawałka gruntu? Taka wiedza jest w zasadzie możliwa do zdobycia nawet bez wychodzenia z domu. Czasem konieczne jest wystąpienie o informacje do odpowiedniego urzędu.
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Wyszukiwanie właściciela nieruchomości
Każda działka ma swój numer
W przypadku domu wystawionego na sprzedaż w ogłoszeniu prasowym albo internetowym odpada problem, jak znaleźć właściciela działki, ponieważ właściciel nieruchomości z założenia podaje swoje namiary. Takie ogłoszenia wystawiają osoby, które same posiadają akt własności, albo zostały przez właściciela upoważnione. Często zdarza się jednak, że komuś przypadkowo wpadnie w oko jakaś działka w nieznanej okolicy i trzeba samodzielnie ustalić i sprawdzić potrzebne dane.
Wyszukiwanie właściciela nieruchomości można rozpocząć w domu bez udawania się do urzędu, najlepiej od Geoportalu pod adresem https://www.geoportal.gov.pl/. Na tym portalu, podobnie jak na Google Maps, da się odszukać działkę będącą w sferze zainteresowań. Poszukiwaną nieruchomość wyszukuje się przez przybliżanie, a różne dane i informacje są pokazywane domyślnie.
Podstawowe dane dotyczące interesującej działki pomagają odpowiedzieć na pytanie, jak znaleźć numer księgi wieczystej. Tak się składa, że księga wieczysta jest dla każdej nieruchomości tym, czym dla obywatela paszport albo dowód osobisty. Jest rejestrem zaufania publicznego, w którym znajdują się najważniejsze informacje gwarantowane przez państwo. Dostęp do tego rejestru umożliwia zapoznanie się z rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości, a przy okazji z danymi właściciela.
Jak znaleźć właściciela działki bez księgi wieczystej?
Czasem zdarza się, że nieruchomość nie ma założonej księgi wieczystej. W takim wypadku odszukanie właściciela w nieznanym terenie staje się bardziej skomplikowane. Geoportal może nie dysponować danymi, które ułatwiają identyfikację działki i właściciela. Pomóc mogą informacje posiadane przez starostwo powiatowe.
W celu zidentyfikowania właściciela należy złożyć odpowiedni wniosek. W uzasadnieniu potrzebny będzie interes prawny. Za uzasadniony interes prawny na pewno będzie uznana sprawa spadkowa albo zamiar ustanowienia służebności gruntowej na wskazanej nieruchomości. Chęć zakupu działki urząd traktuje zwykle jako interes faktyczny, a nie interes prawny.
Działka bez księgi wieczystej może się okazać tym wymarzonym miejscem do budowy domu. Zanim podpisze się jednak umowę notarialną, warto sprawdzić, czy właściciel posiada pełne prawo do dysponowania nieruchomością. Dobrym rozwiązaniem jest też założenie księgi wieczystej przed finalizacją umowy.
Wyszukanie właściciela działki krok po kroku
1. Wyszukanie numeru ewidencyjnego interesującej działki
Znalezienie miejsca lokalizacji działki na krajowym geoportalu jest pierwszym krokiem na drodze do ustalenia jej właściciela. Na geoportalu w „zawartości mapy” zapisane są informacje, jak powierzchnia działki, obręb ewidencyjny oraz numer. Baza danych jest rozbudowana, dlatego przybliżanie i oddalanie mapy następuje z pewnym opóźnieniem. Po pojawieniu się szukanego kawałka gruntu powinny ukazać się ogólnodostępne informacje. Numer działki umożliwi ustalenie numeru księgi wieczystej.
2. Znalezienie numeru księgi wieczystej
Państwowy rejestr zwany księgą wieczystą jest dokumentem zawierającym wszystkie informacje, które dotyczą danej nieruchomości. W czterech działach pogrupowane są informacje:
- dział I KW – informacje o adresie, powierzchni i rodzaju przeznaczenia nieruchomości;
- dział II KW – informacja o tym, kto w rzeczywistości ma prawo dysponować nieruchomością, będąc jej właścicielem;
- dział III KW – informacje, czy poza hipotekami na nieruchomość nałożone są inne ograniczenia w użytkowaniu;
- dział IV KW – wiedza o tym, czy nieruchomość nie jest obciążona hipotekami, czyli nie jest zadłużona.
Dostęp do tych danych poprzedza ustalenie numeru księgi wieczystej, który można wykona przez:
- złożenie wniosku do Wydziału Ksiąg Wieczystych we właściwym sądzie rejonowym – należy wówczas wskazać istotny interes prawny, np. konieczność postępowania spadkowego, w skład którego wchodzi dany grunt.
- uzyskanie wypisu z Państwowej Ewidencji Gruntów – tu także konieczne jest przedstawienie interesu prawnego, np. zamiar weryfikacji i sprostowania ewentualnych nieprawidłowości.
- wybranie usługi na stronie ksiegiwieczyste.pl – nie trzeba wykazywać interesu prawnego, lecz trzeba uiścić odpowiednią opłatę. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły na temat księgi wieczystej.
3. Sprawdzenie stanu prawnego działki
Na portalu rządowym Elektroniczne Księgi Wieczyste są zgodnie z przepisami prawa jawne i można z łatwością sprawdzić ich treść. Samo przeglądanie jest darmowe, natomiast opłaty są przewidziane za pobranie dokumentu. W przypadku udania się do sądu rejonowego właściwego dla lokalizacji danej nieruchomości każdy wypis z księgi wieczystej kosztuje 30 zł. Analiza stanu prawnego księgi wieczystej pozwala na uniknięcie nieporozumień i niespodzianek przy zakupie działki albo domu. Czas poświęcony na znalezienie właściciela nieruchomości i numeru księgi wieczystej nie jest czasem straconym.
Jak znaleźć właściciela działki przez ewidencję?
Jeśli zawiodą inne metody, aby uzyskać dane właściciela nieruchomości, można złożyć wniosek o dane z ewidencji gruntów i budynków. Dane ewidencyjne udostępnia starosta albo prezydent miasta na prawach powiatu. Działka, jej numer ewidencyjny oraz właściciel, odnotowani w urzędowych dokumentach, nie są jednak ujawniani łatwo i każdemu. Zgodnie z prawem geodezyjnym i kartograficznym dane z ewidencji gruntów i budynków udostępnia się na żądanie osób mających interes prawny.
Zinterpretować to pojęcie może być równie trudno, jak spisać testament bez prawa do zachowku. Zgodnie z wykładnią sądu: „treścią interesu prawnego jest generalnie określone prawo podmiotowe, rozumiane jako przyznanie przez przepis prawa jednostce konkretnych korzyści, które można w dany sposób realizować w postępowaniu administracyjnym.” Różna bywa praktyka urzędów i zamiar zakupu nieruchomości może nie zostać uwzględniony jako interes prawny.