Księgi wieczyste online - założenie i odpis oraz sprawdzanie księgi wieczystej online

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Grzegorz KotulskiDrukujUdostępnij

Dla jakich nieruchomości ustanawia się elektroniczne księgi wieczyste?

Odpowiedź na to pytanie znajduje się w ustawie z 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece. W myśl jej zapisów założenie księgi wieczystej stosuje się dla:

• Nieruchomości gruntowych,
• Nieruchomości lokalowych,
• Ograniczonych praw rzeczowych – czyli dla własnościowego, spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego, bądź spółdzielczego prawa do domu.
• Nieruchomości budynkowych,

Dla każdej nieruchomości prowadzi się odrębną księgę wieczystą. Równolegle przy księdze wieczystej prowadzi się akta księgi. W skład akt wchodzą wszystkie dokumenty dotyczące danej nieruchomości.

Kto może złożyć wniosek o założenie księgi wieczystej?

Nie każdy może składać wniosek o założenie ksiąg wieczystych dla danej nieruchomości, gruntu, czy praw rzeczowych. Osobami uprawnionymi do składania wniosku są wyłącznie:

• Właściciel nieruchomości.
• Osoba, która dysponuje spółdzielczym, własnościowym prawem do nieruchomości.
• Wierzyciel nieruchomości – ale tylko wtedy, jeśli przysługuje mu prawo do wierzytelności, która ma zostać wpisana w księgę wieczystą.
• Osoba, której przysługuje ograniczone prawo rzeczowe do nieruchomości.
• Państwowa jednostka organizacyjna – ale tylko wtedy, gdy przysługuje jej prawo użytkowania wieczystego nieruchomości.

Założenie księgi wieczystej odbywa się w Sądzie Rejonowym, właściwym ze względu na lokalizację danej nieruchomości.

Założenie ksiąg wieczystych

Osoba uprawniona do założenia księgi wieczystej musi przedłożyć do Sądu Rejonowego specjalny wniosek. Warto wiedzieć, że Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi własną stronę internetową ms.gov.pl. Znajdziemy na niej wszystkie formularze dokumentów niezbędnych do ustanowienia księgi wieczystej. Aktualne formularze wniosków znajdują się także w Sądach Rejonowych. Możemy je otrzymać za darmo.

Nasz wniosek o założenie ksiąg wieczystych powinien posiadać:

Dokładne oznaczenie nieruchomości, jej lokalizacji, numeru, adresu itp.

• Podanie danych wszystkich współwłaścicieli nieruchomości, czyli osób, na rzecz których dokonuje się wpisu księgi wieczystej. Wnioskodawca musi podać ich imiona i nazwiska, a także dokładny adres zamieszkania.
• Powołanie tytułu własności nieruchomości.
• Wyszczególnienie wszystkich ograniczeń praw rzeczowych, które obciążają daną nieruchomość. Jeśli obciążenia nie istnieją, wnioskodawca wypełnia oświadczenie, w którym potwierdza, że nie wie nic o istnieniu takowych obciążeń.
• Wskazanie numeru zbiorów dokumentów – jeśli dokumenty dla danej nieruchomości były prowadzone.
• Oświadczenie, w którym wnioskodawca deklaruje, że dla danej nieruchomości nie były prowadzone księgi wieczyste ani zbiory dokumentów.

Założenie księgi wieczystej nie musi wiązać się z koniecznością wizyty w Sądzie. Większość Sądów Rejonowych wprowadziło już systemy elektroniczne. Księgi wieczyste online posiadają taki sam status prawny, jak dokumenty papierowe. Wszystkie działy takiej księgi wieczystej zostają spisane w postaci pliku elektronicznego. Jeśli dany Sąd Rejonowy wprowadził już system elektroniczny, możemy bez obaw złożyć wniosek za pośrednictwem internetu.  Każda osoba ma prawo do wypełnienia formularzy online. Elektroniczna księga wieczysta i warunki jej zakładania zostały opisane w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie elektronicznym.

Księgi wieczyste online i procedura ich zakładania wymagają dopełnienia tych samych formalności, co tradycyjne wnioski papierowe. Wszelkie istotne informacje możemy zaczerpnąć z Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych.

Niezbędne załączniki do wniosku o założenie ksiąg wieczystych

Wniosek o założenie księgi wieczystej składamy wraz z innymi dokumentami. Będą to:

• KW-ZAL – to formularz podstawowy, w którym wnioskujemy o założenie księgi wieczystej.
• KW-WPIS – to formularz o wpis do księgi wieczystej. Wypisujemy go, jeśli nieruchomość ma zostać obciążona hipoteką (dodatkowe informacje na temat procedury wpisu hipoteki do księgi wieczystej).
• KW-OZN – formularz, który składamy w przypadku, gdy księga wieczysta będzie obejmować przynajmniej dwie działki ewidencyjne.
• KW-PP – formularz wypełniamy w przypadku, gdy wniosek o założenie hipoteki ma być złożony przez pełnomocnika.

Do wniosku trzeba dołączyć także dodatkowe załączniki, będą to:

• Dokumenty będące podstawą oznaczenia nieruchomości (dokumentacja geodezyjna) – Podstawą będzie tutaj wypis i wyrys z ewidencji gruntów, wyrys z kartoteki budynków bądź rejestru. Wszystkie niezbędne dokumenty geodezyjne otrzymamy w Starostwie Powiatowym, a dokładniej w wydziale ewidencji gruntów. Koszt wypisu z rejestru ewidencji gruntów to 12 zł za pierwszą działkę i po 6 zł za każdą kolejną. Wyrys z mapy będzie nieco droższy (ok. 120 zł). Dzięki tym dokumentom  nasza księga wieczysta uzyska wpisy o położeniu nieruchomości, jej granicach, sposobach korzystania, a także o numerze działki ewidencyjnej.
• Dokumenty potwierdzające własność – może to być akt notarialny nabycia gruntu, akt notarialny własności nieruchomości, orzeczenie sądu, umowa przekazania gospodarstwa rolnego, prawomocna decyzja administracyjna. Jeśli działka lub lokal posiadają kilku współwłaścicieli, konieczne będzie przedłożenie dokumentów potwierdzających własność każdego z nich.

Jakie są koszty założenia księgi wieczystej on line?

Założenie księgi wieczystej wiąże się z koniecznością uiszczenia opłat. Płatny będzie także każdy odpis księgi wieczystej i wypis księgi wieczystej. Wszystkie opłaty zostały wyszczególnione w ustawie z 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Do najważniejszych z nich należą:

Opłata za założenie księgi wieczystej, wpis dotyczący połączenia nieruchomości w jednej księdze wieczystej, wpis odłączenia części nieruchomości z księgi wieczystej. Wysokość opłat za wykonanie powyższych wpisów stanowi wartość stałą i wynosi 60 zł.

Nieco więcej zapłacimy za wpis do księgi wieczystej, dotyczącej:

• Własności nieruchomości rolnej o powierzchni poniżej 5 ha.
• Własności, użytkowania wieczystego, własnościowego, spółdzielczego prawa do lokalu
• Roszczeń i praw osobistych.
• Zmiany treści ograniczonych praw rzeczowych.

Wpis do elektronicznej księgi wieczystej, dotyczący powyższych działań wiąże się z opłatą stałą w wysokości 150 zł.

Najwięcej zapłacimy za wpis w księgę wieczystą, dotyczący:

• Ograniczonego prawa rzeczowego,
• Użytkowania wieczystego,
• Prawa własności.

Opłata za wpis do księgi wieczystej wynosi w tych wypadkach 200 zł.

Analizując koszty uzyskania wpisu do księgi warto także określić stawki za odpis i wypis księgi wieczystej. Owe czynności wiążą się z opłatą stałą w wysokości:

• Zwykły odpis księgi wieczystej – 30 zł.
• Pełny odpis księgi wieczystej – 60 zł.
• Wypis księgi wieczystej (zaświadczenie o zamknięciu księgi wieczystej) – 10 zł.

Jak uzyskać odpis i wyciąg z księgi wieczystej online?

Zarówno odpis jak i wyciąg z księgi wieczystej możemy otrzymać udając się do Sądu Rejonowego, właściwego ze względu na lokalizację nieruchomości. Dokumenty otrzymamy od ręki. Wygodnym sposobem jest też skorzystanie ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Odpis on line i wyciąg z elektronicznej księgi wieczystej możemy otrzymać bez wychodzenia z domu z Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych. Mamy też prawo do samodzielnego wydrukowania takiego dokumentu i będzie on posiadał status dokumentu rządowego. Elektroniczne księgi wieczyste i zasady korzystania z nich zostały ujęte w nowelizacji Ustawy z dnia 24 marca 2014 roku o Księgach Wieczystych i Hipotece. Od tego czasu każdy internauta ma możliwość złożenia wniosku online i uzyskania odpisów z elektronicznej księgi wieczystej swojej nieruchomości.

Procedura uzyskiwania dokumentów z bazy ksiąg wieczystych drogą elektroniczną jest stosunkowo prosta. Na początek musimy wskazać nr księgi wieczystej, składający się z kodu wydziału ksiąg wieczystych, numeru księgi oraz cyfry kontrolnej. Znajomość numeru księgi wieczystej w bazie otwiera nam drogę do korzystania z jej zasobów. Na stronie ekw.ms.gov.pl znajdziemy zakładkę „składanie wniosków o wydanie dokumentu z Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych”. Musimy w nią kliknąć, a następnie wpisać numer księgi wieczystej.

W następnej kolejności wybieramy typ dokumentu do pobrania (wypis z księgi wieczystej, odpis itp). Po dokonaniu wyboru musimy jeszcze wskazać preferowaną metodę dostarczenia dokumentów. Mamy tu możliwość przysłania dokumentów drogą elektroniczną lub za pośrednictwem poczty. Po dokonaniu wyboru na stronie pojawi się informacja o kosztach otrzymania dokumentów i numerze konta bankowego, na który należy wpłacić pieniądze. Na stronie musimy też wpisać własny adres mailowy, na który chcemy otrzymać wyciąg z księgi wieczystej lub odpis. W przypadku skorzystania z poczty tradycyjnej trzeba podać swój adres zamieszkania. Dokumenty otrzymamy dopiero wtedy, gdy nasza płatność zostanie zaksięgowana.

Odpisy dostarczane drogą elektroniczną zostaną przysłane pod wskazany adres mailowy. Po ich otrzymaniu wystarczy samodzielnie wydrukować nadesłane dokumenty.

Księga wieczysta po adresie – czy można ją sprawdzić nie znając numeru?

Na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości znajduje się przeglądarka, która umożliwia przeglądanie ksiąg wieczystych. Jest to cenne źródło informacji dla potencjalnego kupującego. Przeglądając księgi wieczyste upewniamy się, że dana nieruchomość nie posiada obciążeń (np. nie została obciążona hipoteką). Niestety aby przeglądać księgi wieczyste online musimy znać pełen numer księgi.

Niektóre portale internetowe umożliwiają nam odnalezienie numeru. Można to zrobić na dwa sposoby:

• księga wieczysta po adresie – w tym wypadku wystarczy podać dokładny adres nieruchomości.
• księga wieczysta po numerze działki – w tym przypadku już sam numer działki może wystarczyć do wyszukania numeru księgi.

Wyszukiwanie numeru księgi wieczystej jest płatne. Jednak opłata rzadko przekracza kwotę 30 zł. Dla osoby potencjalnie zainteresowanej zakupem nieruchomości jest to cenne źródło wiedzy. Wyszukany numer księgi wieczystej możemy wykorzystać na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości i dokładnie przeanalizować wpisy w księdze wieczystej danej nieruchomości.