Cena brutto i cena netto – podstawowe różnice

Na wstępie warto odpowiedzieć na pytanie, czym jest cena netto i stawka brutto. Najprościej ujmując, wartość netto to cena bez podatku VAT. To właśnie taką stawkę często znajdziemy w katalogach produktów, w hurtowniach i ofertach wielu producentów. Wartość netto jest podstawą do obliczenia stawki brutto.

Wartość brutto to, innymi słowy, cena produktu lub usługi, powiększona o wartość podatku VAT. Obliczanie z brutto na netto i odwrotnie, z netto na brutto, pozwala na precyzyjne porównanie cen. Stawki brutto to ceny dla odbiorcy indywidualnego. Aby przeprowadzić obliczanie z brutto na netto, musimy poznać obowiązującą wartość podatku VAT.

Jak obliczyć cenę netto z brutto? Podstawą jest wspomniane wyżej ustalenie wysokości podatku VAT. Większość towarów w Polsce sprzedaje się po standardowej wartości VAT, wynoszącej 23%. Istnieje jednak szereg wyjątków. Za niektóre usługi zapłacimy tylko 8% VAT, a w przypadku nielicznych towarów 5%. Najniższy, 5% VAT obejmuje takie artykuły jak książki i podstawowe produkty żywnościowe. Na początku roku 2022 weszły w życie zapisy Tarczy Antyinflacyjnej. W związku z nowymi zmianami stawka VAT na podstawowe produkty żywnościowe spadła z wartości 5% do 0%. Zerowa wartość VAT na podstawowe produkty żywnościowe obowiązuje do 31 lipca 2022 (stan informacji na 25-02-2022rok). W tym przypadku wartość brutto produktu będzie taka sama, jak stawka netto.

Ciekawostką jest także wartość podatku VAT na usługi. Dla przykładu, kupując okna ścienne zapłacimy za nie standardowo 23% wartość podatku VAT. Istnieje jednak sposób na obniżenie podatku do wartości 8%. Wystarczy, że zamówimy okna wraz z montażem, co często okazuje się bardziej opłacalne. Koszt zakupu okien wraz z usługą montażową zostaje objęty 8% podatkiem VAT. Zatem różnica opodatkowania wynosi 15% od wartości netto.

Jak obliczyć cenę netto z brutto? Sposób na obliczanie, wzór

Istnieje bardzo prosty sposób, który wskazuje, jak obliczyć cenę neto z brutto. Wzór możemy zapisać w następujący sposób:

Cena netto = cena brutto/1,x

Jak widzimy, nasz wzór zawiera tajemniczą wartość x. Jest to wysokość podatku VAT, którą należy traktować następująco:

  • Wartość 23% VAT – x = 23
  • Wartość 8% VAT – x = 08
  • Wartość 5% VAT – x = 05

Jak obliczyć cenę netto z brutto? Aby lepiej zobrazować nasz wzór, zaprezentujemy prosty przykład na obliczanie. Załóżmy, że chcemy obliczyć wartość produktu, którego cena wynosi 100 zł brutto. Wystarczy, że wykorzystamy nasz uniwersalny wzór.

  • Wartość netto przy 23% podatku VAT = Wartość brutto (100 zł)/1,23 = 81,30 zł
  • Wartość netto przy 8% podatku VAT = Wartość brutto (100 zł)/1,08 = 92,59 zł
  • Wartość netto przy 5% podatku VAT = Wartość brutto (100 zł)/1,05 = 95,23 zł

Powyższy przykład jasno określa, jak obliczyć cenę netto z brutto. Możemy zastosować różne wartości towaru netto i zróżnicowaną wartość podatku VAT.



Przykład praktyczny: Przyjmijmy, że chcemy nabyć lodówkę, która kosztuje 2 500 zł brutto. Naszym zadaniem będzie obliczenie ceny netto. Zakładamy, że produkt został objęty standardową, 23% wartością podatku VAT. W tej sytuacji obliczenie wygląda następująco. Cenę podstawową brutto w wysokości 2 500 zł dzielimy przez 1,23. W efekcie uzyskujemy równowartość 2032,52 zł. Jest to cena lodówki bez podatku VAT (czyli interesująca nas wartość netto). Obliczanie można też przeprowadzić w sposób odwrotny, przeliczając cenę brutto, na cenę netto. W dalszej części tekstu przybliżymy sposób na proste kalkulacje. Sprawdź także ten artykuł na temat podatku dochodowego.

Obliczanie ceny z brutto na netto – wzór obliczeniowy

Wiemy już, jak obliczyć cenę netto z brutto. Wskazany wzór można w prosty sposób zmodyfikować, co pozwoli na odwrotne obliczenie. Wartość brutto z netto będzie kwotą bazową, powiększoną o wartość podatku VAT. Zatem wystarczy, że w naszym wzorze zamienimy dzielenie na mnożenie. Uniwersalny przelicznik prezentuje się następująco

Cena brutto = cena netto*/1,x

Przy czym kwota x ponownie równa się wysokości podatku VAT. Wartości są takie same jak przy obliczaniu kwoty z netto na brutto i wynoszą:

  • Wartość 23% VAT – x = 23
  • Wartość 8% VAT – x = 08
  • Wartość 5% VAT – x = 05

Jako przykład obliczeniowy ponownie posłuży nam produkt o wartości 100. Tym razem będzie to kwota netto, do której chcemy doliczyć wartość podatku VAT. Wyliczenia wykorzystujące zaprezentowany powyżej wzór prezentują się następująco:

  • Wartość brutto przy 23% podatku VAT = Wartość netto (100 zł)*1,23 = 123 zł
  • Wartość brutto przy 8% podatku VAT = Wartość netto (100 zł)*1,08 = 108 zł
  • Wartość brutto przy 5% podatku VAT = Wartość netto (100 zł)/*1,05 = 105 zł

Przykład praktyczny: Załóżmy, że chcemy kupić telewizor, który kosztuje 2 000,00 zł netto. Produkt został objęty standardowym podatkiem VAT o wartości 23%. Cena została określona w netto, jednak chcemy uzyskać informację o wydatku brutto. Wystarczy, że przemnożymy koszt telewizora 2 000,00 zł netto przez współczynnik 1,23. W efekcie uzyskamy kwotę 2 460,00 zł. Jest to cena telewizora brutto przy stawce 23% VAT.

Obliczanie wartości podatku VAT

Przygotowując się do zakupów, możemy łatwo przeliczyć wysokość podatku VAT na dany produkt lub usługę. Wiemy już, jak obliczyć cenę netto z brutto i odwrotnie. Znajomość wartości brutto i netto pozwoli na bardzo proste obliczenie wysokości podatku VAT na dany towar i usługę. Wzór prezentuje się następująco:

Wartość brutto – Wartość netto = Wartość podatku VAT

Jako przykład weźmiemy pod uwagę zakup telewizora. Zakładamy, że sprzęt TV kosztuje 2 000 zł netto, czyli 2 460 zł brutto. Wówczas wartość podatku VAT wynosi

2 460 zł – 2 000 zł = 460 zł podatku VAT

Jeśli chcesz uzyskać więcej praktycznych wskazówek i wzorów obliczeniowych, skorzystaj z pozostałych artykułów w tym portalu. Podpowiemy w nich między innymi, jak obliczyć koszt uzyskania przychodu. W pozostałych artykułach dowiesz się też, co to jest cena detaliczna oraz, jak negocjować cenę mieszkania.

ikona podziel się Przekaż dalej