Co to jest wskaźnik EP (energii pierwotnej budynku) – wyjaśniamy
Każdy budynek mieszkalny w ciągu roku zużywa określoną ilość energii, która jest potrzebna do codziennego użytkowania. Do tego celu podaje się specjalny wskaźnik EP. Parametr ten jest usystematyzowany rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych. Dlatego warto dowiedzieć się, jaką wartość może osiągać budynek mieszkalny obecnie, a także w przyszłych latach.
Jeśli planujesz budowę domu, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Wskaźnik EP – definicja i wartości wskaźnika
Współczynnik EP dla budynku określa ilość nieodnawialnej energii pierwotnej. Pod tym parametrem kryje się wskaźnik nieodnawialnej energii pierwotnej potrzebnej na ogrzewanie, chłodzenie, oświetlenie, wentylację oraz na produkcję ciepłej wody użytkowej. Jakie są wartości wskaźnika, jeśli chodzi o energię pierwotną? Obecnie nieodnawialna energia pierwotna dla budynku jednorodzinnego nie może przekraczać wartości 95 kWh/(m2*rok). Natomiast już 1 stycznia 2021 rozporządzenie w sprawie warunków technicznych zobowiązuje do obniżenia tej wartości do 70 kWh(m2*rok).
Nie bez znaczenia są założenia zmniejszania wartości wskaźnika EP, które zawiera rozporządzenie. Ponieważ dążymy do minimalizowania zużycia energii nieodnawialnej, czyli mającej swoje źródła m.in. w paliwach kopalnych. To ma za zadanie przede wszystkim chronić środowisko naturalne. Nowe budynki posiadają świadectwo energetyczne, w którym znajduje się informacja, na jakim poziomie jest zużywana nieodnawialna energia pierwotna. Natomiast kogeneracja w domu jednorodzinnym będzie dotyczyła sytuacji, gdy rozporządzenie nakazuje obniżenie wskaźnika EP, natomiast dom nie jest w stanie spełnić tych wymagań. Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także ten artykuł o świadectwie energetycznym budynku.
Współczynnik EP dla budynku – czynniki
Nieodnawialna energia pierwotna, czyli wskaźnik EP jest uzależniony od wielu czynników. Do nich zaliczymy między innymi:
- Rodzaj i jakość izolacji budynku
- Rodzaj wentylacji – jeżeli zastosujemy rekuperator, współczynnik EP dla budynku będzie miał niższą wartość. Urządzenie jest odpowiedzialne za odzyskiwanie ciepła, przez co zmniejszamy zużycie energii do ocieplania budynku.
- Rodzaj wykorzystywanych dodatkowych źródeł energii (głównie odnawialnych) – znaczenie na współczynnik EP dla budynku ma zastosowanie m.in. solarów, fotowoltaiki czy też pompy ciepła
- Lokalizację budynku – chodzi nie tylko o region klimatyczny, ale również dokładne położenie geograficzne. Budynki jednorodzinne umiejscowione na Wschodzie oraz Południu kraju są narażone na większe zużycie energii cieplnej w porównaniu do domów usytuowanych na Zachodzie lub nawet w Centralnej Polsce.
- Architekturę i wykorzystane materiały budowlane – w tym przypadku nie bez znaczenia są na przykład liczne przeszklenia, które powodują, że budynek w dużej mierze nagrzewa się od promieni słonecznych. Istotne są także wykorzystane materiały budowlane, które charakteryzują się izolacją termiczną na określonym poziomie.
Przyszłościowym rozwiązaniem na obniżenie wskaźnika EP jest kogeneracja w domu jednorodzinnym. Definicja tej alternatywy skrywa w sobie urządzenie nazywane agregatem kogeneracyjnym. Jego zadaniem jest samodzielne wytwarzanie energii cieplnej oraz elektrycznej. W porównaniu do energii pozyskiwanej z odnawialnych źródeł energii kogeneracja w domu jednorodzinnym jest wolna m.in. od aktualnie panujących warunków atmosferycznych. Współczesne agregaty kogeneracyjne działają w oparciu o silnik spalinowy. Jednak cały czas trwają prace nad wykorzystaniem wodoru. Zatem przyszłościowa kogeneracja w domu jednorodzinnym prezentuje się obiecująco. Tym bardziej że reakcja tlenu z wodorem powoduje utworzenie energii cieplnej, rozumianej wręcz jako skutek uboczny. Taki dodatek ma być właśnie wykorzystywany do ogrzewania nie tylko ciepłej wody użytkowej, ale również całego budynku.
Wskaźnik EK – definicja
Wiedząc, już czym jest nieodnawialna energia pierwotna, należy pamiętać, iż rozporządzenie w sprawie warunków technicznych odnosi się również do wskaźnika EK. Definicja EK informuje nas o energii, którą rzeczywiście zużyliśmy w ciągu roku. Jest to zatem energia końcowa wyrażona w kWh/m2*rok. Wskaźnik EK obejmuje wykorzystanie nie tylko np. paliw stałych, ale również energii elektrycznej, która była potrzebna do ogrzania budynku.
Jeżeli interesuje nas oszczędność energii końcowej, należy dowiedzieć się, na jakim poziomie kształtuje się wskaźnik energii użytkowej, a także czy energia końcowa jest niższa lub wyższa od tego parametru. Przy sprawdzaniu, jaka jest oszczędność energii końcowej, nie bez znaczenia jest również konstrukcja budynku. To od niej w dużej mierze zależy to, czy straty energii cieplnej są bardzo duże, czy jednak nie ma większych nieszczelnych przegród. Warto przyjrzeć się także samym instalacjom, czy są sprawne, a także czy nie są zbyt przestarzałe. Często oszczędność energii końcowej możemy uzyskać poprzez modernizację instalacji elektrycznej lub też po prostu zmianę kotła ciepłowniczego na nowszy i bardziej wydajny model.
Mając na uwadze, czym jest energia pierwotna, energia końcowa, a także oszczędność energii końcowej, mamy świadomy wpływ na zużycie energii cieplnej oraz elektrycznej. Zresztą właśnie w tym kierunku zmierza nowoczesne budownictwo pasywne, aby ostatecznie energia końcowa utrzymywała się na jak najniższym poziomie.
Energia odnawialna a wskaźnik EP
Zapotrzebowanie na energię pierwotną możemy najprościej obniżyć za pośrednictwem odnawialnych źródeł energii. Jednak nie bez znaczenia jest również rodzaj tej energii. Mianowicie najniższy poziom wskaźnika EP uzyskamy, decydując się na takie źródła odnawialne, jak energia słoneczna, geotermalna lub wiatrowa. Ponieważ tylko w tych przypadkach współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej, będzie utrzymywać się na zerowym poziomie.
Na drugim miejscu znajduje się biomasa, która wyróżnia się wymienionym współczynnikiem na poziomie 0,2. Natomiast dla porównania tradycyjne paliwa, takie jak węgiel kamienny, gaz ziemny, czy też olej opałowy, wyróżnia się współczynnikiem nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na poziomie aż 1,1. Najwyższy poziom, bo aż 3,0 - uzyskuje zasilanie budynku energią elektryczną. Takie rozeznanie pokazuje, że istnieje możliwość zarządzania energią, tak aby jej zużycie było jak najmniejsze.