Dziennik budowy krok po kroku - poradnik dla prywatnego inwestora
Zgodnie z polskim prawem dziennik budowy jest nieodłącznym dokumentem w przypadku prawie każdej inwestycji budowlanej. Skąd go wziąć? Jak wypełniać? Co grozi za jego brak? Odpowiadamy na najważniejsze pytania krok po kroku.
Z tego artykułu dowiesz się:
Co to jest dziennik budowy?
Każda budowa wymaga dokumentacji. W przypadku domów jednorodzinnych, wymagających zgłoszenia lub pozwolenia na budowę, prowadzenie dziennika jest obowiązkowe. Przepisy prawa budowlanego są tu jednoznaczne.
Nietrudno się domyślić, że dziennik budowy składa się z regularnych wpisów, które krok po kroku dokumentują postęp prac budowlanych. Oprócz tych informacji konieczne jest podanie danych inwestora, kierownika budowy, pracowników nadzoru budowlanego i osób odpowiedzialnych za prawidłowy przebieg robót. Celem dokumentacji jest możliwość wglądu w poszczególne etapy budowy i inne zdarzenia związane z budową (np. zmiana kierownika).
Tradycyjnie dziennik budowy jest dokumentem papierowym, w którym wpisy sporządza się ręcznie. Ponieważ taki dokument może być narażony na zniszczenia lub zaginięcie, w 2023 roku Główny Urząd Nadzoru Budowlanego wprowadził elektroniczny dziennik budowy (EDP). Jest on nieobowiązkową alternatywą dla dziennika papierowego. Pomaga zarejestrować online wszystkie informacje o postępach prac budowlanych. Przewiduje się, że od 2029 roku elektroniczny dziennik budowy będzie obowiązującą formą dokumentacji.
Rejestracja i prowadzenie dziennika krok po kroku
Dziennik budowy jako dokument urzędowy musi zostać zarejestrowany, a po zakończonej budowie dostarczony razem z zawiadomieniem o zakończeniu prac budowlanych do urzędu. Jak to zrobić? Radzimy krok po kroku.
Zakupienie i rejestracja dziennika budowy
Kto wydaje dziennik budowy? Wniosek o wydanie dziennika budowy należy złożyć w Starostwie Powiatowym. Prawo do wydania dziennika ma też prezydent miasta na prawach powiatu albo wojewoda. Zadanie rejestracji spoczywa natomiast na inwestorze. Może on wysłać pełnomocnika, ale wówczas konieczna będzie dodatkowa opłata skarbowa. Koszt samego dziennika wynosi ok. 20-30 zł. Jeżeli konieczna jest opłata skarbowa, to nie powinna ona przekroczyć 17 zł. Czyli koszt całkowity, nawet przy konieczności zapłacenia opłaty skarbowej, nie przekroczy 50 zł.
Na otrzymanie dziennika czeka się nie więcej niż 3 dni. Sama rejestracja przebiega już w momencie złożenia wniosku. W dokumencie tym powinny się znaleźć: dane osobowe inwestora lub pełnomocnika, adres inwestycji, numer decyzji i data pozwolenia na budowę, rodzaj i nazwa zamierzenia budowlanego, rodzaj i nazwa obiektu, a także oznaczenia geodezyjne na terenie budowy.
Ponadto należy dołączyć załączniki. Przede wszystkim jest to ksero decyzji o pozwoleniu na budowę, a w przypadku składania wniosku przez pełnomocnika oryginał lub odpis udzielenia pełnomocnictwa oraz potwierdzenie zapłaty opłaty skarbowej.
Jeżeli termin zarejestrowania dziennika budowy przekroczył 3 lata, to trzeba przeprowadzić jego przedłużenie. Wówczas powinniśmy przedstawić oryginał dziennika budowlanego.
Po dokonaniu rejestracji musimy pamiętać o zawiadomieniu odpowiedniego urzędu o rozpoczęciu plac budowlanych. Minimalny czas na zawiadomienie to 7 dni przed rozpoczęciem.
Jak prowadzić dziennik budowy?
W przybliżeniu prowadzenie dziennika krok po kroku powinno wyglądać jak poniżej.
- Strona tytułowa jest wypełniana przez organ wydający pozwolenie na budowę. Zawiera podstawowe informacje o rodzaju i adresie budowy oraz o inwestorze.
- Wpisy do dziennika budowy zaczynamy od wprowadzenia danych wykonawcy robót budowlanych, kierownika budowy i architekta. W przypadku budowy metodą gospodarczą to inwestor jest odpowiedzialny za realizację budowy, więc pierwszy punkt może pominąć.
- Kolejna strona to miejsce na oświadczenie kierownika budowy o odpowiedzialności za przebieg prac. Na tym etapie zadaniem osób zajmujących się czynnościami geodezynymi jest wpisanie informacji o wytyczeniu fundamentów.
- Przechodzimy do właściwych wpisów w dzienniku (szczegóły dalej).
- Ostatni wpis w dzienniku to zadanie kierownika budowy. Znajdzie się w nim potwierdzenie końcowego odbioru, zaznaczenie, że budynek jest gotowy do użytkowania, a teren budowy został uporządkowany. Bez ostatniego wpisu zamknięcie budowy i przejście do procedury pozwolenia na użytkowanie będzie niemożliwe.
Jak powinny wyglądać wpisy?
Sposób prowadzenia głównej części dziennika w dużej mierze zależy od charakteru obiektu. Wpisy powinny dotyczyć kolejnych etapów, w sposób zwięzły i konkretny opisywać zdarzenia i okoliczności prac na budowie. Nie powinno się robić zbyt dużych przerw między wyrazami czy liniami, żeby nie zostawiać miejsca na modyfikację danych.
Przykładowy wpis powinien zawierać datę i dane osoby go dokonującej. Treść musi być zapisana trwale (nie ołówkiem), czytelnie, na oryginale i kopii. Nie trzeba też chyba nikomu przypominać, że wpisy są prowadzone w porządku chronologicznym. Jeżeli chodzi o treść przykładowego wpisu, to warto wziąć pod uwagę warunki atmosferyczne oraz informacje o zabezpieczeniach. Do tego powinno się przeprowadzać i zapisywać kontrolę jakości materiałów. We wpisach ważną rolę odgrywają też informacje ilościowe – ilu pracowników o danych kwalifikacjach stawiło się na budowie, ile godzin przepracowali, ile materiałów dostarczono danego dnia itp.
Elektroniczny dziennik budowy jest pod tym względem dużym ułatwieniem, bo formalną część do uzupełnienia mamy przygotowaną z rubryczkami. Samo miejsce na wpis jest jednak puste. Musimy wiedzieć co powinniśmy tam wpisać i w jaki sposób. Warto w tym celu poszukać w internecie przykładowego wpisu, odpowiedniego do różnych sytuacji na budowie.
Prawo a dziennik budowy
Sytuacje wyjątkowe
Rejestracja, nabycie i rozpoczęcie dziennika budowy, to oczywiste etapy dokumentacji prac budowlanych. Jednak co zrobić kiedy dziennik się zgubi albo nastąpi zmiana kierownika? Czy w dzienniku można wprowadzać skreślenia? Czy są jakieś konsekwencje braku dziennika budowy?
Zacznijmy od tego, że dziennik budowy jest koniecznością. Jeżeli tylko prowadzimy budowę wymagającą pozwolenia lub zgłoszenia, to bez dziennika jej legalnie nie rozpoczniemy. Jeżeli chodzi o konsekwencje, brak dziennika w sytuacji kiedy jest wymagany, podchodzi pod łamanie prawa. Może za to grozić grzywna, a nawet – w szczególnych przypadkach – do dwóch lat pozbawienia wolności. Większość osób będzie musiało jednak po prostu odtworzyć kolejne etapy budowy i dostarczyć odpowiedni dokument do urzędu. Jeżeli nie prowadziliśmy regularnie dziennika, to jego odtworzenie będzie trudne i pracochłonne.
Brak dziennika nie zawsze wynika z winy inwestora. Czasami może dojść do zaginięcia dokumentu. W takiej sytuacji należy natychmiast zgłosić problem do odpowiednich organów (tych, które wydały oryginał). Sama procedura wygląda tak samo jak przy pierwszym dzienniku. Koszt rejestracji nowego dziennika jest również taki sam.
Po otrzymaniu nowego dokumentu musimy uzupełnić dotychczasowe wpisy i informacje. W razie zmiany kierownika budowy dokonujemy wpisu z informacją o stanie zaawansowania prac. Muszą się w nim znaleźć również data i dane osób, które przekazują sobie obowiązki.
W dzienniku budowy są dopuszczalne skreślenia. Muszą być jednak przeprowadzane tak, żeby pod przekreśleniem była widoczna anulowana treść, a wprowadzone zmiany były uzasadnione. Poprawiony wpis jest wprowadzany na kolejnej stronie, nie na odwrocie numerowanych stron.
Kto może dokonywać wpisów w dzienniku?
Poza ostatnim wpisem (należącym do kierownika) istnieje spora grupa ludzi zaangażowanych w budowę, którzy mogą uzupełniać dziennik. Oto lista osób odpowiedzialnych za prowadzenie dokumentacji:
- inwestor,
- kierownik budowy,
- architekt projektant,
- inspektor nadzoru budowlanego,
- kierownik robót budowlanych,
- osoby wykonujące czynności geodezyjne,
- pracownicy organu nadzoru budowlanego,
- pracownicy kontrolni.
Jest to nie tylko prawo, ale obowiązek poszczególnych osób, które zajmują się kontrolą procesu budowy.
Bez dziennika budowy nie da się rozpocząć prac budowlanych. Jego brak może się natomiast wiązać z konsekwencjami prawnymi. Z tego powodu warto zawczasu postarać się o odpowiedni dziennik. Warto też prowadzić dokumentację online, na wypadek gdyby papierowy dziennik zaginął lub uległ zniszczeniu.
Źródła:
- Piotr Zieliński, Przykładowe wpisy do dziennika budowy, https://ebudowa.pl/przykladowe-wpisy-do-dziennika-budowy-80-znakow
- Magda Myszura, Dziennik budowy domu jednorodzinnego – jak uzupełniać wpisy, przykłady, https://oprawiebudowlanym.pl/2018/06/dziennik-budowy-domu-jednorodzinnego-jak-uzupelniac-wpisy-przyklady.html,
- Justyna Rudner, Dziennik budowy - gdzie kupić, ile kosztuje i jak zarejestrować w urzędzie - wniosek PDF 2024, https://jakiwniosek.pl/wnioski/nieruchomosci/rejestracja-dziennika-budowy,
- Dziennik budowy: co i kiedy wpisywać do dziennika budowy?, https://www.mgprojekt.com.pl/blog/dziennik-budowy/,
- Główny Urząd Nadzoru Budowlanego, Szkolenie "Elektroniczny Dziennik Budowy - praktyczne narzędzie do prowadzenia dziennika budowy” (materiał wideo), https://www.youtube.com/watch?v=kXdFRcDutso,