Jakie zmiany wprowadza nowy lex „silos”?
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rolników, którzy w ostatnim czasie licznie protestowali w związku z niekontrolowanym importem do Polski płodów rolnych, w tym m.in. zboża, znowelizowano ustawę - Prawo budowlane oraz ustawę o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Zliberalizowane wymogi dotyczące wznoszenia infrastruktury rolniczej miały sprzyjać rozwojowi gospodarstw rolnych, jednak w rzeczywistości wprowadzają one uproszczenia dla znacznie szerszej grupy podmiotów. Co zmieniło się w przepisach za sprawą lex „silos”?
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Zmiany dotyczące wznoszenia infrastruktury rolniczej
Nowelizacja rozszerzyła katalog inwestycji, które nie wymagają uzyskania pozwolenia na budowę, a mogą być realizowane w oparciu o zgłoszenie. Pierwsza zmiana pojawiła się w art. 29 ust. 1 pkt 29 lit. c) ustawy Prawo budowlane. Zgodnie z tym przepisem w nowym brzmieniu, nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, a jedynie zgłoszenia wznoszenie naziemnych silosów na materiały sypkie o pojemności do 250 m3 i wysokości nie większej niż 15 metrów. Analogiczne ułatwienie zostało wprowadzone dla urządzeń, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 32) i 33), czyli:
- jednokondygnacyjnych budynków gospodarczych i wiat o prostej konstrukcji, związanych z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 300 m2, przy rozpiętości konstrukcji i wysokości nie większych niż 7 metrów, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach na których zostały zaprojektowane;
- obiektów budowlanych służących przechowywaniu zboża o maksymalnej pojemności 5 tysięcy ton usytuowanych w całości w granicach administracyjnych portów morskich o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej (w Polsce to Gdańsk, Gdynia, Szczecin i Świnoujście).
Silosy na materiały sypkie to konstrukcje przeznaczone do przechowywania takich materiałów jak: zboże, mąka czy pasze dla zwierząt. W najprostszym ujęciu mogą być to zwyczajne zbiorniki, ale zwykle uzupełnia się je o dodatkowe rozwiązania techniczne, ułatwiające gospodarowanie przechowywanym materiałem oraz jego ochronę i zabezpieczenie, jak np. instalację termiczną płaszcza, ogrzewanie, zawory bezpieczeństwa lub czujniki poziomu wypełnienia. Ustawodawca nie precyzuje, o jaki konkretnie rodzaj zbiorników chodzi, można więc zakładać, że istotne są jedynie maksymalne gabaryty infrastruktury i jej przeznaczenie.
Pod pojęciem budynków gospodarczych i wiat należy rozumieć wszelkiego rodzaju hale magazynowe służące do garażowania maszyn rolniczych, przechowywania sprzętu i wyposażenia niezbędnego do prowadzenia działalności rolniczej.
Jak zgłosić budowę elementów infrastruktury rolniczej?
Zgłoszenie budowy przebiega w trybie art. 30 ustawy Prawo budowlane. Dokonuje się go poprzez zawiadomienie organu administracji architektoniczno-budowlanej, określając w treści zgłoszenia: rodzaj, zakres, miejsce i sposób wykonania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia.
Do zgłoszenia należy załączyć m.in.:
- oświadczenie o prawie dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
- odpowiednie szkice lub rysunki.
Zgłoszenia budowy można dokonać w formie papierowej albo poprzez portal e-Budownictwo w formie dokumentu elektronicznego. Zgodnie z art. 30 ust. 5 ustawy, zgłoszenie robót budowlanych uruchamia 21-dniowy termin na złożenie sprzeciwu przez organ administracji budowlanej.
Do wykonywania robót można przystąpić, jeżeli organ w tym terminie sprzeciwu nie wniesie albo wyda oświadczenie o braku podstaw do złożenia sprzeciwu przed upływem terminu. Warto jednocześnie pamiętać, że inwestor może rozpocząć realizację zamierzenia w terminie 3 lat od upływu terminu do złożenia sprzeciwu albo wydania oświadczenia o braku podstawy do jego złożenia. Po upływie 3 lat niezbędne jest powtórne zgłoszenie budowy.
Liberalizacja warunków budowy silosów jest pośrednio ograniczona przez brzmienie art. 30 ust. 7 Prawa budowlanego. Przepis ten przewiduje, że organ administracji budowlanej może na mocy decyzji administracyjnej obejmującej sprzeciw nałożyć na inwestora konieczność uzyskania pozwolenia na budowę. Dotyczy to sytuacji, kiedy realizacja określonego obiektu lub robót powoduje:
- naruszenie przepisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
- naruszenie decyzji o warunkach zabudowy;
- zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia;
- pogorszenie środowiska lub stanu zachowania zabytków;
- pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych;
- wprowadzenie, utrwalenie, zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich.
Jeśli szukasz więcej przydatnych informacji, sprawdź także ten artykuł: Kto może kupić ziemię rolną? Wyjaśniamy przepisy krok po kroku.
Co z mniejszymi budynkami gospodarczymi?
Nowelizacja lex „silos” zniosła wymóg uzyskiwania pozwolenia na budowę oraz dokonywania zgłoszenia w stosunku do mniejszych budynków gospodarczych niż objętych obowiązkiem zgłoszenia. Stosownie do brzmienia art. 29 ust. 2 pkt 33) Prawa budowlanego, nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia wznoszenie jednokondygnacyjnych budynków gospodarczych i wiat o prostej konstrukcji związanych z produkcją rolną o powierzchni zabudowy do 150 m2 przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 6 metrów i wysokości nie większej niż 7 metrów, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane.
W przypadku niewielkich hal (np. o wymiarach 10 x 15 metrów) nie jest wymagane żadne działanie względem organów administracji. Wystarczy więc odpowiednio zaprojektować infrastrukturę, aby uniknąć obowiązku angażowania się w – często trwające długo – postępowanie przed organem budowlanym.
Nowelizację prawa budowlanego trudno ocenić jednoznacznie pozytywnie. Nowe przepisy nie uzależniają możliwości realizowania powołanych inwestycji od posiadania statusu rolnika tylko od powiązania ich z “produkcją rolną”, nie precyzując jednocześnie o jaką produkcję rolną chodzi. Stosując wykładnię językową przepisu, można więc dojść do wniosku, że takie same uprawnienia ma lokalny rolnik, który utrzymuje się z uprawy produktów sezonowych i ich sprzedaży w lokalnym skupie, jak i ogromne gospodarstwa eksportujące swoje towary za granicę. Tak długo, jak nie pojawią się jednoznaczne wytyczne dotyczące zakresu liberalizacji, żadnej osobie prowadzącej gospodarstwo rolne nie będzie można zarzucić samowoli budowlanej.
Przedstawiciele doktryny zwracają też uwagę na brak konieczności funkcjonalnego powiązania wymienionych wyżej obiektów z zabudową zagrodową. Pod tym pojęciem, zgodnie z § 3 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie rozumie się budynki mieszkalne, gospodarcze lub inwentarskie w rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub ogrodniczych oraz w gospodarstwach leśnych. Taka dowolność powoduje, że w zasadzie niewielką wiatę gospodarczą można posadowić nawet na działce nie będącej działką siedliskową.
Autor: Kinga Grzelak
Kancelaria Prawna RPMS Staniszewski & Wspólnicy