Zjazd z drogi publicznej - gminnej, powiatowej i wojewódzkiej - jak to załatwić?

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Jacek SołeckiDrukujUdostępnij

Definicja i podział zjazdów

Na wstępie warto sprecyzować, czym właściwie jest zjazd z drogi publicznej. Odpowiedź na to pytanie odnajdziemy w zapisach ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. W myśl artykułu 4

„zjazd to połączenie drogi publicznej z nieruchomością położoną przy drodze, stanowiące bezpośrednie miejsce dostępu do drogi publicznej w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym”.

W polskim prawie wyróżniamy także podział na zjazd indywidualny oraz zjazd publiczny.

Zjazd indywidualny - określony przez zarządcę drogi jako zjazd do jednego lub kilku obiektów użytkowanych indywidualnie (Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie).

Zjazd publiczny - określony przez zarządcę drogi zjazd co najmniej do jednego obiektu, w którym jest prowadzona działalność gospodarcza, a w szczególności do stacji paliw, obiektu gastronomicznego, hotelowego, przemysłowego handlowego lub magazynowego (rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 14 maja 1999r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie).

To właśnie od rodzaju zjazdu zależą warunki jego budowy i przebudowy (szerokość, rodzaj nawierzchni itp).

Które zjazdy nie wymagają pozwolenia budowlanego?

Jak wspomnieliśmy na samym początku, do 2015 roku wszystkie zjazdy z drogi publicznej wymagały uzyskania pozwolenia. Jednak w znowelizowanym prawie budowlanym powstał nowy zapis, który sprawił, że w większości wypadków pozwolenie nie jest już konieczne. O zjazdach z dróg traktuje artykuł 29, ustęp 1, w myśl którego pozwolenia nie wymaga:

• Zjazd z drogi gminnej.
• Zjazd z drogi powiatowej.
• Zjazd z drogi wojewódzkiej.
• Zatoki parkingowe na tych drogach.

Budowa wyżej wymienionych zjazdów i zatok może być wykonana w oparciu o procedurę zezwolenia na lokalizację. Wyjątkiem są zjazdy z drogi krajowej, które w dalszym ciągu mogą być budowane jedynie w oparciu o pozwolenie na budowę.

Warto także podkreślić, że zjazdy podlegające procedurze zezwolenia muszą mieścić się w wytycznych zawartych w rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. Jeśli zjazd lub zatoka w istotny sposób odbiega od wytycznych zawartych w rozporządzeniu, wówczas jej budowa bądź przebudowa mogą wiązać się z koniecznością uzyskania pozwolenia budowlanego. W obu wypadkach przed rozpoczęciem procedury trzeba uzgodnić lokalizację oraz parametry zjazdu z właściwym zarządcą drogi.

Na czym polega uzgodnienie lokalizacji zjazdu?

Stroną ubiegającą się o uzgodnienie lokalizacji zjazdu jest inwestor lub osoba przez niego upoważniona. Jego zadaniem jest przedłożenie stosownego wniosku, zawierającego proponowaną lokalizację zjazdu oraz jego najważniejsze parametry (wymiary, rodzaj nawierzchni itp. ). Dokument należy złożyć do zarządcy, właściwego ze względu na rodzaj drogi oraz umiejscowienie zjazdu. W naszym kraju zarządcą drogi może być:

• Droga gminna – zarządcą może być tutaj wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
• Droga powiatowa – jednostką jest tutaj Starostwo Powiatowe lub Zarząd Dróg Powiatowych.
• Droga wojewódzka – wniosek przyjmuje Urząd Marszałkowski lub Zarząd Dróg Wojewódzkich.
• Droga krajowa – w tym wypadku wymagane jest pozwolenie na budowę zjazdu.  Wszystkie sprawy formalne trzeba załatwić z zarządcą drogi, czyli z Generalnym Dyrektorem Dróg Krajowych i Autostrad.

Warto także dodać, że w granicach miast powiatowych zezwolenie na lokalizację zjazdu z drogi gminnej, czy powiatowej załatwimy u prezydenta miasta. Jest on zarządcą wszystkich lokalnych dróg publicznych (z wyjątkiem drogi krajowej).

Wniosek na lokalizację zjazdu z drogi powiatowej, gminnej lub wojewódzkiej musi zawierać dane inwestora, także dokładnie wyszczególnioną specyfikę zjazdu. Należy do niego dołączyć kilka dokumentów, którymi są:

• Mapa do celów opiniodawczych – musi zawierać proponowaną lokalizację zjazdu.
• Pełnomocnictwo – dotyczy przypadków, w których z wnioskiem na lokalizację zjazdu występuje pełnomocnik inwertora.
• Dodatkowe oświadczenia, szkice oraz rysunki ustalone odrębnymi przepisami.

Zarząd Dróg rozpatrzy nasz wniosek na lokalizację zjazdu do nieruchomości. Poinformuje inwestora w formie pisemnej o tym, czy zgadza się na daną lokalizację. Ewentualnie może sporządzić uwagi dotyczące zmiany lokalizacji bądź kształtu zjazdu.

Mapa do celów opiniodawczych

Przed uzgodnieniem lokalizacji drogi z zarządcą musimy pozyskać mapę, do której trzeba wyrysować zjazd, jego rozmiary, a także wyszczególnić odległości od granic posesji. Do uzgodnienia wystarczy nam mapa do celów opiniodawczych bądź tzw. mapa nieaktualizowana. Mapę do celów opiniodawczych otrzymamy w Starostwie Powiatowym. Koszt jednej mapy formatu A4 to maksymalnie 15 zł. Innym rozwiązaniem jest wyrys zjazdu na mapie geodezyjnej do celów projektowych (koniecznej w przypadku pozwolenia budowlanego). Jednak w praktyce mało który inwestor decyduje się na jej wykonanie, ze względu na znacznie wyższe koszty (wynikające z konieczności wynajęcia geodety).

Zezwolenie na lokalizację zjazdu

Wniosek zezwolenia składamy do zarządcy drogi jedynie w przypadku zjazdu z drogi publicznej. Pozostałe zjazdy z dróg wewnętrznych oraz prywatnych wymagają jedynie opisanego wcześniej uzgodnienia lokalizacji z zarządcą drogi. Do uzyskania zezwolenia konieczny będzie:

• Wniosek – zawierający specyfikę zjazdu (zjazd publiczny bądź indywidualny), dokładną lokalizację planowanej inwestycji, jej rozmiary, rodzaj nawierzchni, typ podbudowy, zakres i sposób wykonywania prac budowlanych, planowany termin rozpoczęcia robót itp).
• Oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
• Dokument uzgodnienia zjazdu.
• Pełnomocnictwo – jeśli inwestor nie składa wniosku osobiście.
• Dodatkowe oświadczenia, szkice oraz rysunki ustalone odrębnymi przepisami.

Po złożeniu wniosku zarządca drogi ma 30 dni na jego rozpatrzenie. Jeśli w tym czasie nie uzyskaliśmy odpowiedzi odmownej oznacza to, że możemy rozpocząć prace budowlane.

Pozwolenie na budowę

Uzyskanie dostępu drogi publicznej może być trudniejsze, jeśli budowa zjazdu wiąże się z koniecznością uzyskania pozwolenia budowlanego. Tego rodzaju inwestycja wymaga uzyskania wielu dodatkowych oświadczeń i zezwoleń. Podstawą jest sam projekt zjazdu z drogi powiatowej, krajowej lub wojewódzkiej. Aby sporządzić projekt zjazdu, musimy posiadać kilka dodatkowych dokumentów, takich jak:

• Mapa do celów projektowych – dokument musi przedstawiać aktualne dane, a jego wykonanie może znacznie podnieść koszty całej inwestycji. Dlatego dobrym pomysłem będzie sporządzenie dwóch egzemplarzy mapy już z chwilą przygotowania do budowy domu.
• Decyzja na lokalizację zjazdu – jest taka sama jak w przypadku dokumentacji dla zjazdów, których budowa wymaga jedynie zezwolenia. Warto w tym miejscu podkreślić, że dokument ma charakter czasowy. Jeśli zjazd publiczny nie zostanie wybudowany przez trzy lata, wówczas konieczne będzie ponowne ustalenie jego lokalizacji.
• Wypis Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego – Nie jest to dokument niezbędny, jednak może przyspieszyć procedurę wydania pozwolenia. Co więcej, przyda się podczas uzyskiwania dodatkowych zezwoleń (np. na zajęcie pasa drogowego). Jeśli nasza posesja nie została objęta planem miejscowym, wówczas warto uzyskać Decyzję o Warunkach Zabudowy. Wydanie decyzji może być dość czasochłonne, dlatego warto dopilnować, by zjazd z drogi powiatowej, czy zjazd z drogi gminnej był oznaczony w spisie działek, a także w załączniku mapowym.

Powyższe dokumenty są podstawą do uzyskania pozwolenia. Jednak zjazd z drogi publicznej może się także wiązać z koniecznością załatwienia dodatkowych formalności. Ich specyfika i rodzaj zależą od miejsca, w którym znajduje się zjazd publiczny. Może to być np.

• Projekt stałej bądź czasowej organizacji ruchu.
• Pozwolenie wodno prawne.
• Opinia do geometrii.

Po przedłożeniu kompletnej dokumentacji urząd ma 30 dni na sprawdzenie jego poprawności merytorycznej oraz 65 dni na wydanie pozwolenia. Trzeba jednak pamiętać, że decyzja o wydaniu pozwolenia uprawomocnia się dopiero po 21 dniach od jej wydania. Jest to okres, w którym można się odwołać od decyzji urzędu. Jeśli w ciągu 21 dni nikt nie wniesie sprzeciwu, można rozpocząć prace budowlane.

Zajęcie pasa drogowego

Załatwienie zezwolenia lub pozwolenia budowlanego nie jest jeszcze końcem naszych działań formalnych. Jeśli zjazd z drogi publicznej wymaga ingerencji z pasie drogowym, konieczne będzie uzyskanie zgody zarządcy drogi.  Wniosek o zajęcie pasa drogowego musi być uzupełniony o dokumentację dodatkową, którą jest:

• Szczegółowy plan sytuacyjny z zaznaczeniem granic oraz podaniem wymiarów planowanej powierzchni zajęcia pasa drogowego.
• Ogólny plan orientacyjny z zaznaczeniem zajmowanego odcinka pasa drogowego.
• Projekt organizacji ruchu i zabezpieczenia prac budowlanych.
• Oświadczenie o posiadaniu ważnego pozwolenia na budowę zjazdu.
• Dodatkowe uzgodnienia i dokumentacja.

Zajęcie pasa drogowego i budowa w pasie drogowym wiążą się z koniecznością uiszczenia stosownej opłaty. Jej wysokość jest uzależniona od powierzchni zajętego pasa, czasu wykonywania prac oraz specyfiki drogi. Stosowną opłatę za zajęcie pasa drogowego trzeba uiścić w terminie 14 dni od daty wydania decyzji.