Na czym polega odrzucenie spadku przez małoletniego? Wyjaśniamy

Odrzucenie spadku przez małoletniego – podstawowe informacje

Dziedziczenie spadku nie zawsze jest atrakcyjne pod względem finansowym. Spadkodawca mógł bowiem posiadać długi, które przechodzą na osobę przyjmującą spadek. Zrzeczenie się spadku wywołuje ciekawą sytuację, w której spadkobiorca jest traktowany tak, jakby zmarł przed spadkodawcą. W ten sposób zostaje całkowicie pominięty w dziedziczeniu masy spadkowej. Zrzeczenie się spadku przez osobę dorosłą jest stosunkowo proste. Wystarczy złożyć stosowny wniosek. Sytuacja komplikuje się w przypadku dziecka, które nie może samodzielnie decydować o odrzuceniu spadku.

Warto zauważyć, że zrzeczenie się spadku przez osobę dorosłą przenosi prawo do dziedziczenia na jej dzieci. Prawo do dziedziczenia nastąpi tu w częściach równych co do udziału rodzica, który zrzekł się spadku. Oświadczenie o zrzeczeniu się spadku przez pełnoletnie dziecko jest powtórzeniem procedury, którą przeprowadzili jego rodzice. W przypadku dziecka niepełnoletniego sprawa jest nieco bardziej skomplikowana.

Odrzucenie spadku przez małoletniego odbywa się poprzez oświadczenie w imieniu dziecka, złożone przez rodziców lub opiekunów prawnych. Sprawę nieco komplikuje fakt, że opiekun musi uzyskać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszystkich istotnych zmianach dotyczących majątku małoletniego. Dotyczy to również zrzeczenia się spadku. Sytuację regulują zapisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 1964 Nr 9 poz. 59). Według zapisów artykułu 101:

„§ 1. Rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską…

§ 3. Rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko.”

Ponadto artykuł 156 precyzuje:

„Opiekun powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego”.

Odrzucenie spadku przez małoletniego – etapy

Jak już wskazaliśmy odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka odbywa się na mocy pozwolenia sądu opiekuńczego. Cała procedura formalna opiera się o trzy podstawowe etapy.

Pierwszy etap to odrzucenie spadku przez rodzica bądź rodziców. Zrzeczenie się spadku przez dorosłego spadkobiorcę może odbywać się w sądzie bądź u notariusza. Oświadczenie należy złożyć w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od daty, w której spadkobiorca dowiedział się o śmierci spadkodawcy bądź o istnieniu testamentu.

Drugi etap dotyczy sytuacji dziecka. Rodzic bądź opiekun prawny składa  wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka. Wniosek należy złożyć do właściwego sądu rodzinnego.

Sąd rodzinny zapoznaje się z wnioskiem oraz jego zasadnością, następnie wydaje stosowne zezwolenie. Po przejściu tej procedury, rodzic lub opiekun prawny może złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka. Przeprowadzone w ten sposób zrzeczenie się spadku w imieniu dziecka kończy procedurę formalną i sprawia, że potencjalni spadkobiorcy nie muszą dziedziczyć pasywów spadkodawcy.

Oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka – w jakim terminie należy złożyć wniosek?

Wiemy już, jak przebiega odrzucenie spadku przez małoletniego. Jednak bardzo istotne są również terminy, w których możemy składać wniosek. Według przepisów prawnych, odrzucenie spadku powinno przebiegać w terminie 6 miesięcy od daty śmierci spadkodawcy bądź uzyskania informacji o fakcie dziedziczenia. Termin stosuje się zarówno w przypadku rodziców, jak i dziecka.

Czas na zrzeczenie się dziedziczenia spadku w imieniu małoletniego dziecka liczy się od dnia, w którym małoletni został uprawniony do dziedziczenia. Przeważnie jest to data odrzucenia spadku przez rodzica.

Po odrzuceniu spadku przez rodzica, należy jak najszybciej złożyć stosowny wniosek do sądu rodzinnego. Po uzyskaniu zezwolenia na czynność prawną przekraczającą zwykły zarząd majątkiem dziecka, trzeba złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka.

Wiesz już, na czym polega odrzucenie spadku przez małoletniego i znasz obowiązujące terminy. Jeśli chcesz uzyskać więcej praktycznych porad, zapoznaj się z pozostałymi artykułami w naszym serwisie. Dowiesz się z nich, jak uniknąć zachowku, oraz czym różni się wydziedziczenie a zachowek. Być może zainteresuje Cię również, ile punktów karnych można mieć? Sprawdź także inne, zebrane w tym miejscu artykuły na temat prawa i przepisów.

Zgoda na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka – jak sporządzić wniosek i gdzie go złożyć?

Wniosek o zezwolenie dotyczące odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka należy złożyć do sądu opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania małoletniego. W przypadku braku zameldowania dziecka, wniosek składa się do sądu właściwego ze względu na miejsce jego pobytu.

Złożenie wniosku wiąże się z koniecznością wniesienia opłaty w wysokości 100. Wniosek powinien być starannie uzupełniony. Niestety nie istnieje jednolity wzór takiego dokumentu. Jego zawartość powinna być ściśle związana z sytuacją małoletniego. Bardzo istotne jest staranne uzasadnienie odrzucenia spadku.

We wniosku należy załączyć oznaczenie stron i sądu. Konieczne będzie także oznaczenie rodzaju pisma wraz z wyszczególnieniem żądania na wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Wnioskodawca powinien opatrzeć wniosek informacjami adresowymi stron i pełnomocnikiem oraz numerem PESEL.