Czy można otrzymać zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia? Wyjaśniamy
Wypłata zasiłku chorobowego należy się z założenia osobom pozostającym w stosunku pracy. Jak w każdej zasadzie, tak i tutaj przewidziane są jednak pewne wyjątki, i świadczenie może przysługiwać również po wygaśnięciu jednej umowy o pracę, a przed zawarciem następnej. Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia wypłaca ZUS, ale tylko po spełnieniu pewnych warunków.
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Zasiłki chorobowe a wynagrodzenie chorobowe
Świadczenia finansowe za czas niezdolności do pracy
Zawarcie umowy o pracę i pozostawanie w stosunku pracy daje prawo do wynagrodzenia. Wynagrodzenie jest wypłacane za czas, w którym pracownik przebywał w pracy i świadczył pracę zgodnie z umową. Z zatrudnieniem wiąże się ubezpieczenie zdrowotne i okres ubezpieczenia.
Za czas niezdolności do pracy spowodowany chorobą, niezbędnymi badaniami lekarskimi albo wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, pracownik ma prawo do wynagrodzenia chorobowego. Takie świadczenie nazywane wynagrodzeniem chorobowym przysługuje za pierwsze 14 dni niezdolności do pracy, jeśli pracownik ukończył 50 lat i za pierwsze 33 dni takiej niezdolności w pozostałych przypadkach. Wymienione liczby dni, za które przysługuje wynagrodzenie chorobowe, nie muszą stanowić ciągłości w roku kalendarzowym.
Przekroczenie liczby dni wynagrodzenia chorobowego upoważnia do wypłaty zasiłku chorobowego. Okres ubezpieczenia chorobowego sięga w pewnych przypadkach poza termin trwania umowy o pracę. Świadczenia chorobowe przysługują za pełne dni niezdolności do pracy, a nie za część godzin dnia pracy, jak to może mieć miejsce w przypadku wynagrodzenia za pracę. Jeśli pracownik zacznie chorować w trakcie dnia pracy i otrzyma wynagrodzenie tylko za przepracowane godziny, nabędzie również za ten dzień prawo do zasiłku lub wynagrodzenia chorobowego. Wypłacenie wynagrodzenia za cały dzień pracy skutkuje przeniesieniem świadczenia chorobowego dopiero na następny dzień.
Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia
Ubezpieczenie chorobowe obejmuje pracownika zatrudnionego. Istnieją jednak sytuacje, kiedy świadczenie chorobowe wykracza długo poza termin trwania stosunku pracy.
- Pracownik zachorował w okresie obowiązywania umowy o pracę i po ustaniu zatrudnienia ma przedłużone zwolnienie lekarskie.
- Pracownik zachorował w okresie 14 dni od ustania stosunku pracy albo - w przypadku choroby zakaźnej o okresie rozwoju dłuższym niż 14 dni – w ciągu 3 miesięcy od dnia rozwiązania umowy o pracę.
Niezdolność do pracy powinna trwać bez przerwy co najmniej 30 dni. W tym wypadku nieprzerwana niezdolność do pracy nie musi oznaczać jednego zwolnienia lekarskiego. Przyczyną niezdolności do pracy może być wiele chorób. Między poszczególnymi zwolnieniami nie może być jednak żadnej przerwy.
Innym rodzajem świadczenia, w tym wypadku wypłacanym nie przez ZUS, ale przez NFZ, jest dofinansowanie do okularów. Na podstawie zlecenia wystawionego przez lekarza okulistę można złożyć wniosek o refundację do oddziału NFZ. Dofinansowanie do okularów dotyczy tylko i wyłącznie soczewek i jest określone przez rozporządzenie ministra zdrowia.
Wypłata zasiłku chorobowego po ustaniu stosunku pracy
Wniosek o zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia
Świadczenie chorobowe dla pracownika, któremu wygasła umowa o pracę, nie jest wypłacane przez ZUS z urzędu. Wymagany jest wniosek zainteresowanej osoby o wypłatę świadczenia. Otrzymanie zwolnienia lekarskiego w formie elektronicznej zwalnia z obowiązku przekazywania do ZUS jego wydruku. Tego rodzaju dokumenty trafiają automatycznie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
W sytuacji braku dostępu do internetu albo innej przyczyny, uniemożliwiającej wydanie formy elektronicznej dokumentu, pracownik ma obowiązek dostarczenia do ZUS wydruku zaświadczenia lekarskiego. Złożenie wniosku o zasiłek chorobowy może być wykonane na druku dostępnym na stronie ZUS albo w formie pisemnej.
Forma pisemna wniosku powinna zwierać dane chorego, okres niezdolności do pracy, informacje o przyczynach niezdolności do pracy oraz informację, czy choroba powstała w czasie ubezpieczenia, czy po jego ustaniu. Spełnienie wszystkich przewidzianych prawem warunków umożliwia ZUS wypłacenie zainteresowanemu zasiłku chorobowego. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o prawie i przepisach.
Warunki wypłaty i długość okresu pobierania zasiłku chorobowego
Po ustaniu zatrudnienia, w określonych warunkach, pracownikowi przysługuje świadczenie chorobowe przez okres niezdolności do pracy, ale ograniczone w czasie. Wypłata zasiłku chorobowego nie może trwać dłużej niż 182 dni w większości wypadków i 270 dni, kiedy niezdolność do pracy jest spowodowana ciążą lub gruźlicą. Każdy z tych przypadków powinien być oznaczony na zaświadczeniu lekarskim odpowiednim kodem. Nawet jeśli niezdolność do pracy była spowodowana różnymi przyczynami i przebiegała w kilku okresach, ZUS łączy je w jeden okres zasiłkowy. Okres zasiłkowy jest czasem pobierania zasiłku chorobowego.
Tematy związane z prawem do zasiłku chorobowego są uregulowane przez Ustawę z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Rozpatrywanie prawa do zasiłku po ustaniu zatrudnienia jest możliwe, kiedy ubezpieczony nabył takie prawo. Dzieje się tak w dwóch przypadkach:
- po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli pracownik podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu,
- po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli pracownik jest ubezpieczony dobrowolnie.
Prawo do zasiłku chorobowego już od pierwszego dnia przysługuje:
- absolwentom szkół i uczelni,
- pracownikom, których niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
- pracownikom ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy co najmniej dziesięcioletni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego.
Brak prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia
Przepisy ustawy określają sytuacje, kiedy świadczenia chorobowe nie mogą być wypłacane, mimo niezdolności do pracy po ustaniu stosunku pracy. Dzieje się tak, jeśli osoba niezdolna do pracy:
- uzyskała prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy,
- podjęła działalność zarobkową, która stanowi tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym,
- nie przepracowała wymaganego okresu zatrudnienia (30 lub 90 dni) i tym samym nie nabyła prawa do świadczeń zdrowotnych,
- ma prawo do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
- podlega obowiązkowo ubezpieczeniu w KRUS,
- po wyczerpaniu limitu czasu na okres niezdolności do pracy (182 i 270 dni).
Zasiłki chorobowe po ustaniu stosunku pracy
Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy i ZUS wypłaca świadczenie również za dni wolne od pracy. Wypłata zasiłku zależy od wysokości wynagrodzenia, od którego była opłacana składka chorobowa. Wysokość kwoty waha się od 70% do 100% podstawy wymiaru w zależności od powodu niezdolności do pracy.
W razie wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo ciąży, wysokość zasiłku chorobowego wynosi 100% podstawy wymiaru. Świadczenie za czas choroby to 80% podstawy. Choroba związana z pobytem w szpitalu daje prawo do 70% podstawy wymiaru. Jeśli pracownik ukończył 50 lat, przysługuje mu 80% podstawy od 15 do 33 dnia niezdolności i 70% od 34 dnia.