Czy przysługuje chorobowe po ustaniu zatrudnienia? Wyjaśniamy
Teoretycznie mówi się, że praca na etacie daje bardzo duże poczucie bezpieczeństwa. Okazuje się, że nie zawsze tak jest. Szczególnie gdy przychodzą różnego rodzaju kryzysy gospodarcze lub słaba sytuacja finansowa w danej firmie. Wtedy musimy być przygotowani na zwolnienie, nie zawsze w dogodnym dla nas momencie życia. Dlatego warto dowiedzieć się, czy przysługuje nam chorobowe po ustaniu zatrudnienia.
Z tego artykułu dowiesz się:
Zasiłek chorobowy - ile dni mi przysługuje?
Dobrze jest na samym początku powiedzieć, czym dokładnie jest L4, a także, ile jest płatne. Zasiłek chorobowy według obowiązującej definicji to: “Świadczenie pieniężne wypłacane za okresy niezdolności do pracy spowodowanej chorobą lub wypadkiem oraz odosobnieniem z powodu choroby zakaźnej.” Taką definicję reguluje ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 1732, z późń. zm.)
Jeżeli zastanawiamy się nad tym, ile dni maksymalnie możemy być na L4, to suma tych dni nie może przekroczyć 182 dni. Wyjątek stanowi zachorowanie na gruźlicę. Wtedy zasiłek będzie wypłacany przez maksymalnie 270 dni. Przy czym należy wziąć pod uwagę, iż za pierwsze 14 lub 34 dni choroby pracownikowi świadczenie wypłaca pracodawca.
Taki zasiłek jest wypłacany w ramach Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Natomiast po tym okresie, zasiłek chorobowy jest wypłacany przez ZUS. Warto wspomnieć, że mowa o dniach skumulowanych. Zatem, jeżeli w jednym roku w styczniu chorujemy przez tydzień, a w kolejnych miesiącach przykładowo 30 dni jesteśmy na zwolnieniu lekarskim, to ZUS zaczyna nam wypłacać gdy suma dni niezdolności do pracy w sumie przekracza 14 lub 34 dni. Ponadto wysokość zasiłku chorobowego wynosi 80% wysokości wynagrodzenia.
Zwolnienie lekarskie w ciąży - co warto wiedzieć?
Innym powodem, dla którego bardzo często kobiety przechodzą na L4 jest ciąża. Zwolnienie lekarskie w ciąży może trwać przez 9 miesięcy, czyli maksymalnie przez 270 dni. Warto mieć na uwadze, iż zasiłek wyliczany jest do dnia urodzenia dziecka. Zatem z dniem przyjścia na świat dziecka, zasiłek chorobowy ustaje, a zaczyna być naliczany urlop lub zasiłek macierzyński, w zależności od statusu zawodowego kobiety.
Zwolnienie lekarskie w ciąży jest płatne w wysokości 100% wynagrodzenia. Jednak należy zwrócić szczególną uwagę na to, iż zasiłek chorobowy w ciąży jest wyliczany na podstawie średniej z 12 ostatnich miesięcy. Dlatego, jeżeli w tym czasie, kobieta otrzymała jakąkolwiek premię lub pracowała w ramach nadgodzin, to również może liczyć na większy zasiłek chorobowy. Przechodząc na zwolnienie lekarskie w ciąży, dobrze jest wiedzieć, ile dni zasiłku wypłacanych jest przez pracodawcę. ZUS płaci dopiero po 33 dniach niezdolności do pracy z powodu ciąży,
Czy ZUS wypłaca zasiłek chorobowy?
Już wiemy, że organem wypłacającym zasiłek chorobowy w zależności od tego, czy chorujemy, czy kobieta jest w ciąży, będzie ZUS. Jednak pierwszy miesiąc wypłacany jest przez pracodawcę. Warto mieć na uwadze, że zarówno pracodawca, jak i również pracownik z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może skontrolować pracownika, czy zasiłek chorobowy został przydzielony mu prawidłowo, a także nie ma z jego strony żadnych naruszeń.
Co warto wiedzieć o kontroli ze strony ZUS w czasie trwania L4:
- W przypadku zasiłku chorobowego wypłacanego w czasie ciąży - kobieta może zostać skontrolowana pod adresem przebywania, jaki został wskazany w ZUS. Jeżeli kobieta nie przebywa w tym miejscu podczas kontroli, powinna niezwłocznie wytłumaczyć swoją nieobecność wizytą w aptece lub u lekarza. Natomiast inne powody mogą stanowić przeważnie do ustania wypłaty zasiłku chorobowego. Dlatego kobiety, które uważają, iż na zasiłku chorobowym w ciąży mogą swobodnie podróżować bez żadnych ograniczeń, mogą się mocno zaskoczyć kontrolą, która zakończy się zatrzymaniem wypłaty zasiłku.
- W przypadku L4 spowodowanego chorobą - tak, jak w przypadku ciąży, pracownik wykazujący niezdolność do pracy z powodu choroby może zostać również skontrolowany przez pracodawcę lub w późniejszym terminie przez ZUS. Warto pamiętać również o tym, że korzystając z L4 nie powinniśmy zajmować się innymi chorymi członkami rodziny, wymagającymi opieki, jeżeli w domu znajduje się osoba zdolna do sprawowania takiej opieki.
Czy wypłacane jest chorobowe po ustaniu zatrudnienia?
Kolejnym pytanie, jakie sobie bardzo często zadajemy, jest to, czy wypłacane jest chorobowe po ustaniu zatrudnienia. Niestety pojawia się nadal bardzo dużo obaw związanych z tym, czy w trakcie wygaśnięcia stosunku pracy, zostaniemy bez środków do życia, jeżeli akurat będziemy przebywać na L4.
Pierwszą bardzo ważną informacją jest to, iż obawiamy się, czy pracodawca może nas zwolnić w czasie trwania chorobowego. Pracodawca nie może rozwiązać stosunku pracy z pracownikiem, który jest na zwolnieniu chorobowym. Jednak musi również pamiętać o pewnych prawach, które stoją po stronie pracodawcy. Mianowicie rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić po 3 miesiącach zwolnienia lekarskiego, jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 6 miesięcy. Natomiast, gdy staż pracy jest dłuższy, rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia jest możliwe po wykorzystaniu całego okresu zasiłkowego.
Warto mieć na uwadze, że chorobowe po ustaniu zatrudnienia nadal przysługuje. Mowa jest zatem o tym, że zasiłek chorobowy jest dalej wypłacany, nawet jeżeli pracodawca złożył nam wypowiedzenie, spełniając oczywiście powyższe warunki, lub nasza umowa o pracę wygasła. Tak samo jest możliwe uzyskanie zasiłku chorobowego po ustaniu stosunku pracy. Należy jednak pamiętać, iż na zasiłek możemy wybrać się nie później niż 14 dni po zakończeniu umowy.
Zasiłek opiekuńczy na rodzica, a urlop okolicznościowy śmierć ojca
Zasiłek chorobowy nie jest jedyną możliwością, z jakiej korzystamy, gdy w naszym życiu prywatnym pojawiają się jakiekolwiek komplikacje. Warto tutaj wymienić także urlop okolicznościowy śmierć ojca lub matki, a także zasiłek opiekuńczy na rodzica.
Warto sprawdzić czym się one dokładnie różnią i na czym polegają:
- Zasiłek opiekuńczy na rodzica - zasiłek opiekuńczy na rodzica jest wypłacany przez maksymalnie 14 dni w roku. Ważne jest jednak to, aby udowodnić ZUS-owi, że prowadzimy z chorym rodzicem wspólne gospodarstwo domowe.
- Urlop okolicznościowy śmierć ojca lub matki - obecnie prawo przewiduje maksymalnie 2 dni urlopu okolicznościowego z powodu zgonu lub pogrzebu rodzica. Chcąc wiedzieć, czy urlop okolicznościowy śmierć ojca lub matki jest płatny, to rzeczywiście pracodawca ma obowiązek wypłacić za ten dzień wynagrodzenie.
Źródła:
- https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/648,pojecie.html
- https://www.zus.pl/documents/10182/0/Kontrola+prawid%C5%82owo%C5%9Bci+wykorzystywania+zwolnie%C5%84+lekarskich.pdf/ef458770-eff8-5460-cb31-f548c763acc4
- https://aleo.com/pl/blog/zwolnienie-lekarskie-w-ciazy-wszystko-co-musisz-wiedziec/
- https://interviewme.pl/blog/l4-w-ciazy
- https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00137#8
- https://interviewme.pl/blog/zwolnienie-lekarskie-po-ustaniu-zatrudnienia
- https://seni.pl/pl_PL/baza-wiedzy-seni/opieka-nad-chorym-rodzicem-prawne-aspekty-opieki-nad-starszymi-czlonkami-rodziny