Ile wynosi odprawa emerytalna nauczyciela? Wyjaśniamy krok po kroku

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Ewa PietrykaDrukujUdostępnij

Odprawa emerytalna nauczyciela – podstawa prawna i wysokość świadczenia

Podstawa prawna dotycząca odpraw emerytalnych nauczycieli to ustawa z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela. To właśnie w tym akcie prawnym znajdziemy wszystkie informacje dotyczące pojęcia odprawy emerytalnej, jej wysokości oraz zasad przyznawania.

Według definicji przytoczonej w artykule 87 punkt 1 Karty Nauczyciela, odprawa emerytalna jest jednorazowym świadczeniem dodatkowym wypłacanym pracownikowi, który spełnia warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy bądź nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy bądź nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Warunkiem przyznania świadczenia jest brak uzyskania odprawy przewidzianej w artykule 28 Karty Nauczyciela

Co do zasady, odprawa emerytalna nauczyciela może być przyznana tylko raz w życiu. Ile wynosi? Jej wysokość zostanie obliczona na podstawie wysokości wynagrodzenia wypłacanego w okresie ostatniego miesiąca, dwóch lub trzech miesięcy pracy.

Ile wynosi odprawa emerytalna nauczyciela? Jak obliczana jest wysokość świadczenia

Wiemy już, że podstawa prawna uprawniająca do świadczenia to Karta Nauczyciela. W owym akcie prawnym dowiemy się również, ile wynosi odprawa emerytalna nauczyciela. Okazuje się, że wysokość odprawy będzie uzależniona od indywidualnej sytuacji zatrudnionego.

• Dwumiesięczne, ostatnio pobierane wynagrodzenie – to wysokość świadczenia przysługująca nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenia kompensacyjnego.
• Trzymiesięczne, ostatnio pobierane wynagrodzenie – wysokość odprawy przysługująca nauczycielowi spełniającymi warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy bądź nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, który przepracował w szkole przynajmniej 20 lat. Wysokość odprawy oblicza się według wynagrodzenia pobieranego w szkole będącej podstawowym miejscem pracy nauczyciela.

Co istotne, nauczyciel posiadający zbieżne prawo do odprawy wymienionej w dwóch powyższych punktach uzyskuje świadczenie korzystniejsze finansowo. Warto także zauważyć, że wynagrodzenie stosowane do obliczenia wysokości odprawy emerytalnej nauczyciela zostaje obliczone według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.

Odprawa emerytalna nauczyciela zatrudnionego na mniej niż pół etatu – ile wynosi?

Jak już wspomnieliśmy, wysokość odprawy emerytalnej nauczyciela zostaje obliczona w oparciu wysokość wynagrodzenia pobieranego w szkole będącej podstawowym miejscem pracy nauczyciela. Jeśli nauczyciel pracował w szkole na mniej niż pół etatu, zastosowanie znajduje artykuł 91c Karty Nauczyciela:

„W zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy, nieuregulowanych przepisami ustawy, mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy”.

A zatem podstawa prawna do wyliczenia wysokości odprawy emerytalnej nauczyciela to w tym przypadku ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy. Ile wynosi odprawa emerytalna nauczyciela zatrudnionego na mniej niż połowę etatu? Wysokość świadczenia została określona w Artykule 92¹, §1, który traktuje następująco:

„Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia”.

Jak wynika z powyższego zapisu, odprawa emerytalna nauczyciela wynosi tyle, ile wynosiło jego ostatnie wynagrodzenie, które otrzymał za miesięczny okres zatrudnienia przed ustaniem stosunku pracy. Sprawdź także inne, zebrane w tym miejscu artykuły na temat prawa i przepisów.

Jak obliczana jest wysokość odprawy emerytalnej?

Na pozór mogłoby się wydawać, że obliczenie wysokości odprawy emerytalnej nauczyciela jest bardzo proste. Jednak w rzeczywistości należy wziąć pod uwagę wszystkie składniki wynagrodzenia, uwzględniane podczas obliczania ekwiwalentu za urlop. Do podstawy wlicza się:

• Wynagrodzenie zasadnicze wraz z dodatkiem motywacyjnym przysługującym za wysługę lat, za warunki pracy i za uciążliwości pracy. W tym przypadku uwzględnia się wysokość dodatku przysługującego wyłącznie w miesiącu wypłaty odprawy.
• Dodatek uzupełniający – wliczony za jeden miesiąc. Będzie to 1/12 dodatku, który wypłacono za poprzedni rok pracy.
• Dodatek funkcyjny – może zostać wliczony na dwa sposoby. W pierwszym przypadku wlicza się go w wysokości przysługującej w miesiącu odprawy. Metodę obliczeniową stosujemy, w przypadku, gdy nauczyciel otrzymywał dodatek funkcyjny przez cały rok szkolny. Druga metoda dotyczy nauczycieli, którzy pobierali dodatek funkcyjny jedynie w określonych miesiącach. W tym przypadku wysokość dodatku oblicza się poprzez zsumowanie wysokości dodatków uzyskanych w ostatnim roku szkolnym, a następnie uśrednia dzieląc przez liczbę miesięcy w roku szkolnym.
• Dodatkowe wynagrodzenie za zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, które zostały wykonane w dniu wolnym od pracy, wynagrodzenie za pracę w porze nocnej, a także wynagrodzenie za pracę w dni świąteczne – wszystkie powyższe dodatki do wynagrodzenia podstawowego należy zsumować i podzielić przez liczbę miesięcy roku szkolnego.

Do wysokości odprawy emerytalnej nie wlicza się kilku składników wynagrodzenia nauczyciela. Są nimi:

• Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego.
• Wynagrodzenie za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
• Wynagrodzenie za czas gotowości do pracy i czas niezawinionego przez pracownika przestoju w pracy.
• Wynagrodzenie przysługujące nauczycielowi za czas niezdolności do pracy wynikły wskutek choroby bądź odosobnieniu w związku z chorobą zakaźną.

Wiesz już czym jest odprawa emerytalna nauczyciela, jaka jest podstawa prawna i zasady naliczania świadczenia. A może zainteresują Cię również inne artykuły w naszym serwisie. W osobnym artykule podpowiadamy, czym jest okresowa emerytura kapitałowa, wskazujemy również konsekwencje porzucenia pracy. A może zainteresuje Cię odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu?