Kodeks pracy a nadgodziny - przepisy, omówienie, porady

Kodeks pracy, a nadgodziny – co mówi prawo i przepisy?

Prawo pracy dokładnie określa obowiązki i prawa pracownika oraz pracodawcy, których relacja oparta jest o umowę o pracę. Godziny nadliczbowe to praca, która wykonywana jest ponad to, co ustalone jest jako norma czasu pracy. Pracownika obowiązuje konkretny system i rozkład czasu pracy, a czas spędzony ponad tą normę uznawany jest jako nadgodziny.

Według prawa nadliczbowy czas pracy może być zastosowany w przypadku wyjątkowych potrzeb pracodawcy oraz kiedy istnieje konieczność pracy w celu zabezpieczenia życia lub zdrowia ludzi czy ochrony środowiska. Są to wszelkiego rodzaju akcje ratownicze. Przepisy jasno określają również, kiedy nadgodziny nie mogą mieć miejsca. Jeśli na wybranych stanowiskach pracy możliwe będzie przekroczenie dozwolonych norm stężeń czynników niebezpiecznych dla zdrowia, dodatkowe godziny poza normę pracy nie będą mogły być narzucone.

Kodeks pracy, a nadgodziny w ujęciu rocznym? Zgodnie z przepisami limit nadgodzin wynosi 150 na cały rok kalendarzowy. Indywidualna umowa o pracę między pracownikiem, a pracodawcą może obejmować inny czas nadgodzin w ujęciu rocznym. Wyjątkiem może być układ zbiorowy pracy czy regulamin pracy. Poza limitem rocznym nie obowiązuje limit dzienny nadgodzin. Jedyną granicą będzie konieczność zachowania 1 godzin nieprzerwanego odpoczynku w jednej dobie pracowniczej. Nie ma także limitów nadgodzin w tygodniu.

Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe

Płaca za nadgodziny jest ustalona odgórnie podobnie jak przykładowo to, jak liczyć koszty uzyskania przychodu. Oczywiste jest, ze wynagrodzenie za dodatkowe godziny pracy powinno być wyższe niż standardowa stawka za normalny czas pracy w tygodniu. Umowa o pracę zobowiązuje pracodawcę do wypłaty wynagrodzenia za nadliczbowe i dodatku nocnego.

Stawka za godziny nadliczbowe jest liczona na dwa sposoby:

100% płacy za nadgodziny, które przypadają w nocy oraz niedzielę i w święta, kiedy to nie są dni pracy zgodne z jego rozkładem czasu pracy
100% płacy za nadgodziny w dniu wolnym w tygodniu, który to był udzielony w zamian za pracę w święto lub w niedzielę
50% płacy za godziny nadliczbowe w innych dniach niż wyżej wymienione

Materiały sponsorowane

Najpopularniejsze modele pomp ciepła

Szukasz nowoczesnej pompy ciepła do ogrzewania swojego domu? Dobrze trafiłeś! Sprawdź najpopularniejsze modele.

Wyjątkiem może być też sytuacja, kiedy to przekroczona została tygodniowa norma czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym. Wtedy również należy się odpowiedni dodatek. Przepis ten nie ma zastosowania, jeśli dane przekroczenie uznane zostało za pracę w godzinach nadliczbowych i z założenia związane jest z prawem do dodatku.

Podstawą do obliczenia stawki dodatku jest wynagrodzenie pracownika, które w umowie o pracę definiowane jest jako stawka godzinowa czy miesięczna. W przypadku nieokreślonym wcześniej będzie to odpowiednio 60% wynagrodzenia. Nowe przepisy mówią także o dodatku za nadgodziny w formie ryczałtu. Sprawdza się to wyłącznie u pracowników, którzy stale wykonują swoją pracę zawodową poza zakładem pracy. Stawka ryczałtu powinna być podobna do prawdopodobnej płacy za pracę w godzinach nadliczbowych. Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o prawie i przepisach.

Nadgodziny a dzień wolny od pracy dla pracownika

Wynagrodzenie to nie jedyny sposób rekompensaty dla pracownika za pracę w godzinach nadliczbowych. Nowe przepisy, które są obecnie aktualne, dają możliwość także oddania czasu przepracowanego w formie czasu wolnego od pracy. Taka sytuacja może być na wniosek pracownika. Jeśli jednak decyzja jest po stronie pracodawcy, to ustawa i kodeks pracy jasno mówi o tym, że udzielenie czasu wolnego powinno być do końca danego miesiąca, a do tego w wymiarze wyższym niż liczba nadgodzin o połowę. Co ważne, nie wpływa to na wysokość wynagrodzenia za pełny wymiar czasu pracy.

Jeśli pracownik wykonywał pracę w dniu wolnym od pracy, to może otrzymać w zamian dzień wolny w tygodniu. Prawo to przysługuje w okresie rozliczeniowym oraz w terminie, który zostanie uzgodniony z pracownikiem. Podsumowując, ważne jest, aby zarówno dodatek nocny, jak i wynagrodzenie za godziny nadliczbowe było jasno sprecyzowane. Wszelka praca wykonywana poza przyjętą normę czasu pracy powinna być odpowiednio wynagradzana. Praca pracownika chroni kodeks pracy, jak i każda ustawa uchwalona w tym zakresie. Wszelkie przepisy warto uwzględnić w umowie o pracę, regulaminie pracy czy układzie zbiorowym pracy.

Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?

Oceń

Dla 91,5% czytelników artykuł okazał się być pomocny

Obserwuj nas w Google News